پنجشنبه ۰۶ دی ۱۴۰۳ - ساعت :
۱۵ دی ۱۳۹۴ - ۱۵:۴۵
مطالعات فرهنگی سیاسی

تحلیل اهداف و چرایی اعدام آیت الله شیخ النمر

کد خبر : ۲۷۸۹۴۳

رخدادهای برتر سال 2015 در قاب تصاویر  محمد حقی در وبلاگ مطالعات فرهنگی سیاسی نوشت:


بر اساس بیانیه وزارت کشور عربستان، حکم اعدام شیخ نمر به همراه 46 متهم دیگر که اغلب آن ها تروریست معرفی شده‌اند، روز شنبه 12 دی 1394 در عربستان اجرا شده است. برادر شیخ نمر «محمد النمر» در گفت‌وگو با شبکه خبری «المیادین»، ضمن تأیید خبر اعدام برادرش این اقدام آل سعود را محکوم کرد و آن را (شنیع) توصیف کرد. وی افزود با وجود این که انتظار عقلانیت بیشتری از مقامات سعودی داشتیم، در اعتراض به این اقدام به سازمان‌های بین المللی مراجعه نخواهیم کرد، زیرا می‌دانیم از دست این سازمان‌ها کاری بر نمی‌آید. وی همچنین خواستار شد اعتراضات مردمی در شأن جایگاه رهبر شیعیان عربستان و به صورت مسالمت آمیز برگزار شود.
اعدام شیخ نمر به دست آل سعود از ابعاد مختلفی قابل تحلیل و بررسی است. برخی از این ابعاد عبارتند از:

1-  آل سعود حذف شیخ نمر را حرکتی در شطرنج گسترده، طولانی و پیچیده رقابت با ایران می بیند. از این منظر تنها عامل قابل تمسک ریاض، موضوع فرقه ای و مذهبی است. هرچقدر تهران به کاهش تنش و اختلافات مذهبی میان شیعه و سنی تمایل دارد، ریاض ترجیح می دهد در این آتش دمیده و آن را شعله ور سازد. آل سعود معتقد است به دلیل برتری جمعیتی سنی ها نسبت به شیعیان و این که غالب حکومت های اسلامی در دست سنی هاست، این اختلاف به نفع عربستان خواهد بود. از منظر آل سعود، این قضیه باعث اتحاد کشورهای سنی علیه جمهوری اسلامی ایران می شود و رهبری چنین اتحادی نیز به طور طبیعی در دست عربستان خواهد بود. از نظر سعودی ها این قضیه باعث می شود، سایر کشورهای اسلامی نسبت به شخصیت ها، علما و جریانات همسو و همراه با ایران نیز حساس شده و آن ها را محدود کرده و درصدد برخورد برآیند. ریاض به اعدام شیخ نمر و واکنش ایران از دریچه این معادله می نگرد.

2- ریاض دهه هاست طعم تلخ وجود شخصیت بزرگی همچون سیدحسن نصرالله را در کام خود احساس می کند؛ مردی که بسیاری از سیاست ها و توطئه های عربستان را در منطقه خنثی کرده است. برای عربستان، ظهور نصراللهی دیگر به هیچ عنوان قابل پذیرش نیست. آنچه در نیجریه رخ داد و برخورد سختی که با شیخ ابراهیم زاکزاکی انجام شد و ریاض از آن اعلام پشتیبانی کرد نیز در همین راستا بود. اعدام شیخ نمر نیز خارج از این چارچوب نیست. واهمه شدید آل سعود از ظهور شخصیتی همچون سیدحسن نصرالله، این بار در خاک عربستان از اصلی ترین عوامل اجرای حکم اعدام شیخ نمر می تواند باشد.

3- ریاض از بابت واکنش های جهانی به این اقدام جنون آمیز خود نگرانی ندارد. اواخر شهریور سال جاری بود که عربستان سعودی به عنوان رئیس یکی از پنل‌های شورای حقوق بشر سازمان ملل انتخاب شد. هیلل نویر، مدیر اجرایی دیده‌بان حقوق بشر درباره این انتخاب گفته بود: این شرم‌آور است که سازمان ملل کشوری را به عنوان رئیس پنل حقوق بشر انتخاب کرده که بیش‌تر از گروه داعش گردن افراد را زده است. دلارهای نفتی و سیاسی کاری، حقوق بشر را شکل می‌دهد. در موضوع اعدام شیخ نمر نیز دلارهای نفتی آل سعود کار خود را خواهند کرد و دهان رسانه های بین المللی و منطقه ای، نهادهای ناظر جهانی، سازمان های بین المللی و اسلامی و سیاستمداران را خواهند بست.

4- ریاض در اقدامی کثیف نام شیخ نمر را در میان عده ای جانی، خرابکار و تروریست منتشر کرده است؛ یعنی اقدامی در جهت لکه دار کردن شخصیت شهید نمر و همردیف قرار دادن وی با تروریست های جبهه النصره که از قضا دست پرورده خود آل سعود هستند. آل سعود سعی دارد شهید نمر را به عنوان فردی برهم زننده امنیت کشور و مخل ثبات و مرتبط با تروریسم جلوه دهد. عربستان به عنوان اصلی ترین منبع پرورش، حمایت و صدور تروریسم در منطقه، می کوشد در اقدامی کاملا خلاف واقع، خود را رهبر ائتلاف ضدتروریسم در منطقه جا بزند. اعدام شیخ نمر نیز جزئی از این پازل پوشالی و کذایی است.

5- می توان گفت اقدام  احمقانه ریاض در اعدام شیخ نمر، واکنشی عصبی به شکست های سنگین و پی در پی آل سعود در منطقه است. ریاض در یمن وارد باتلاق شده است، در سوریه به اهداف خود نرسیده، حضور و نفوذ معنوی ایران را در کشورهای مختلف منطقه می بیند و عملاً کاری از دستش ساخته نیست. به شهادت رساندن شیخ نمر شاید آسان ترین و البته ابلهانه ترین واکنش ریاض به این شکست ها می توانست باشد.(منبع:خبرگزاری فارس)

«حسین ریوران»، کارشناس مسایل بین المللی، اعدام «شیخ نمر باقر النمر» را نشانه این دانست که عربستان سعودی با یک بن بست جدی رو به روست. به نظر وی آل سعود در پی شکست های پی در پی در سه استان خود از یمنی ها، بخش های وسیعی از "جیزان" را هم از دست داده اند. این ناکامی ها و شکست ها منجر به سازماندهی مخالفتها ضد این حکومت می شود؛ لذا آل سعود سعی در از بین بردن کانون های مخالفین می زند تا در آینده با اعتراض های عمومی کمتری مواجه گردد و دچار مشکل نشود. دلیل اینکه آل سعود دست به این جنایت زد و شیخ را اعدام کرد این بوده است. رویوران اعدام شهید نمر را تضاد نظام آل سعود با اقلیت ها دانست و گفت: این اقدام نشاندهنده عدم احترام این رژیم به چهره های شاخص اقلیت های عربستان است. بی توجهی حکام سعودی به درخواست های بین المللی برای عدم اعدام آل سعود، و نیز افزایش تضادی فوق الذکر در نهایت می تواند به سرنگونی نظام در داخل بیانجامد.

همانطوری که رهبر انقلاب هم در واکنش به این جنایت متذکر شدند: بدون تردید خون به ناحق ریخته این شهید مظلوم به سرعت اثر خواهد کرد و دست انتقام الهی گریبان سیاستمداران سعودی را خواهد گرفت. این عالمِ مظلوم نه مردم را به حرکت مسلحانه تشویق می‌کرد و نه به صورت پنهانی اقدام به توطئه کرده بود، بلکه تنها کار او، انتقاد علنی و امر به معروف و نهی از منکرِ برخاسته از تعصب و غیرت دینی بود. ایشان شهادت شیخ نمر و ریختن به ناحق خون او را خطای سیاسی دولت سعودی خواندند و افزودند: خداوند متعال از خون بی‌گناه نمی‌گذرد و خون به ناحق ریخته، بسیارسریع دامان سیاستمداران و مجریان این رژیم را خواهد گرفت. یقیناً شهید شیخ نمر مورد تفضل خداوند خواهد بود و بدون شک دست انتقام الهی گریبان ظالمانی را که به جان او تعدّی کردند خواهد گرفت و این همان چیزی است که مایه تسلّی است.(13 دی ماه 1394، جلسه درس خارج فقه)