ـ نگاهی به روند اجرایی مورد توافق در برنامه جامع اقدام مشترک ( برجام )
|
رديف |
مراحل اجراي برجام |
نکات: |
|
1 |
روز نهايي شدن Finalisation |
1-پذيرفتن قطعنامه از سوي ايران در اين روز (مرحله) صورت گرفته است چرا که بلافاصله بعد از جمع بندي مذاکرات اين «توافق جامع»، قطعنامه پيشنهادي شوراي امنيت سازمان ملل متحد ، جهت تصويب بدون تأخير، تسليم شوراي امنيت سازمان ملل متحد خواهد شد. 2- آغاز انجام ترتيبات لازم براي فراهم سازي نظارتها و دسترسي هاي غيرمتعارف آژانس |
|
2 |
روز قبول Adoption |
1- 90 روز بعد از تأييد برجام در واقع اين مرحله از تاريخ 26/ 7/ 1394 آغاز شده است. 2- زمان واجد اثر شدن برجام 3- آغاز اجراي تعهدات اوليه هسته اي ايران 4- اعلام ايران به آژانس براي اجراي پروتکل الحاقي از روز اجرا 5- انجام اقدام هاي ايران براي حل و فصل مسائل حل نشده گذشته و حال (PMD) 6- تمهيدات حقوقي و اداري اروپا و آمريکا براي اجراي تعهدات آتي |
|
3 |
روزاجرا Implementation |
1- زمان مشخصي ندارد، چرا که روزي است که ايران تمام تعهدات عيني و عملي خود را انجام داده و پس از آن آژانس نيز انجام تعهدات ايران را راستيآزمايي (بازرسي و تأييد) کرده باشد. به تعبیر دیگر، «روز اجرای توافق» روزی است که آژانس تأیید کند که ایران تعهدات مقدماتی خود را از جمله در تأسیسات اراک، نطنز و فردو انجام داده است. |
|
4 |
روز انتقال Transition |
1- 8 سال بعد از روز توافق يا تاريخي که مدير کل آژانس، گزارشي درباره باقي مانده فعاليت هسته اي ايران در مسير صلح آميز ارائه دهد. (26/ 7/ 1402) 2- پس از هشت سال و يا حتي اگر مدير کل آژانس زودتر از هشت سال به اين نتيجه برسد که «کليه مواد هسته اي در ايران در فعاليت هاي صلح آميز» قرار دارند، باز هم طرف مقابل اقدام به تعليق برخي از تحريمها خواهد کرد. |
|
5 |
روز لغو Termination |
1- روز انتقالي که هشت سال بعد است، ميتوانست همان روز لغو باشد. 2- روز لغو، ده سال بعد از روز قبول توافق است، در «توافق جامع» ذکر ميشود مفاد قطعنامه 2231 مشروط به اينکه مفاد قطعنامه هاي قبل مجدداً اعمال نشده باشد، خاتمه خواهد يافت.
|
ـ نگاهی به تعهدات و اقدامات ایران تا روز اجرای توافق
مطابق توافق ایران و گروه پنج به علاوه یک، ایران باید تا روز اجرای توافق این اقدامات را انجام دهد:
۱- قلب رآکتور آب سنگین اراک را از آن خارج کند و منافذ آن را با بتن پر کند به طوری که بعداً قابل استفاده نباشد.
- به ساخت مجتمع سوخت اراک ادامه ندهد و موجودی سوخت و مجتمع تولید آن را تا آماده شدن رآکتور جدید زیر نظارت آژانس قرار دهد. ایران باید در خطوط تولید سوخت تغییرات فنی ایجاد کند تا متناسب رآکتور جدید شود.
- در اجرای محدودیت ۱۵ ساله تولید آب سنگین، موجودی آب سنگین و میزان تولید آب سنگین در کارخانه اراک را به آژانس گزارش دهد و اجازه نظارت آژانس بر ذخیره و تولید را فراهم کند. این نظارت در صورت درخواست آژانس از طریق بازدید از کارخانه اراک صورت خواهد گرفت.
کارخانه غنی‌سازی اورانیوم نطنز
- تعداد ماشین های غنی سازی IR-1 را در تأسیسات غنی سازی نطنز به ۵۰۶۰ عدد و سطح غنی سازی را به ۳.۶۷ درصد کاهش دهد و ماشین‌های اضافی را باز و به انبار منتقل کند و تحت نظارت پیوسته آژانس قرار دهد.
- محدودیت‌های پیش بینی شده در مورد تحقیق و توسعه ماشین‌های غنی‌سازی را اعمال کند و ماشین‌های اضافی را تحت نظارت آژانس به انبار منتقل کند.
تأسیسات فردو
- تمام فعالیت‌های غنی سازی اورانیوم و تحقیق و توسعه مرتبط با غنی سازی و کار با مواد هستهای را در تأسیسات فردو متوقف کند.
- تنها ۱۰۴۴ ماشین IR-1 در تأسیسات فردو به صورت نصب شده باقی می‌ماند که با ترتیب خاصی تنها برای تولید ایزوتوپ های پایدار مورد استفاده خواهد بود. بقیه ماشین‌ها باید باز و به انبار منتقل شود و تحت نظارت آژانس قرار گیرد.
ذخیره
- ایران می تواند معادل ۳۰۰ کیلوگرم گاز UF6 با غنای تا ۳.۶۷ درصد اوانیوم غنی شده ذخیره کند. ذخایر مازاد بر آن باید یا به سطح غنای طبیعی رقیق شود، یا در عوض تحویل اورانیوم با غنای طبیعی، به خارج فروخته شود. گروه ۱+۵ باید به ایران کمک کند تا قراردادی برای این تبادل با یک نهاد خارجی منعقد کند.
- تمام اکسید اورانیوم غنی شده ایران که غنای آن بین ۵ تا ۲۰ درصد است باید به صفحه سوخت قابل استفاده در رآکتور تحقیقاتی تهران تبدیل شود.
زمینه نظارت آژانس
- باید مدالیته‌ها و ترتیبات خاص تأسیسات اتمی برای فراهم آوردن زمینه فعالیت‌های شفافیت‌ساز آژانس تکمیل شود.
منبع: خبرگزاری صداوسیما
