صراط: توجه به علم و فناوری در رشته‌های مختلف در کشور ما بسیار بااهمیت است به طوریکه چندین جشنواره علمی برای تقدیر از پژوهشگران کشور به طور سالانه برگزار می‌شود، جشنوراه خوارزمی یکی از جشنواره‌های علمی در ایران است که در دو بخش جشنواره جوان خوارزمی و جشنواره بین‌المللی خوارزمی برگزار می‌شود.
نام این جشنواره از نام محمد بن موسی خوارزمی دانشمند مشهور ایرانی گرفته شده است.
جشنواره جوان خوارزمی که هفدهمین دوره آن فردا سه‌شنبه 24 آذرماه همزمان با هفته پژوهش رأس ساعت 8:30 در مرکز همایش‌های بین‌المللی دانشگاه شهید بهشتی برگزار می‌شود، مختص افراد زیر 30 سال است.
جشنواره دانش‌آموزی نیز برای تقدیر از طرح‌های برتر حوزه دانش‌آموزی دایر است.
سازمان پژوهش‌های علمی و صنعتی ایران به عنوان بزرگترین سازمان توسعه فناوری کشور، در راستای مأموریت‌ها و به منظور حمایت و تقدیر از فناوران و نوآوران جوان کشور در زمینه‌های مختلف علمی و پژوهشی، همه ساله جشنواره جوان خوارزمی را در دو بخش دانش‌پژوهان و فناوران و دانش‌آموزی برگزار می‌کند..
در مراسم این جشنواره دست‌آوردهای ارزشمند تلاشگران جوان عرصه پژوهش و فناوری کشور که موجب سرافرازی و مباهات میهن اسلامی است به جامعه علمی کشور معرفی می‌شوند.
جشنواره جوان خوارزمی به طور مستقل از جشنواره بین‌المللی خوارزمی، همه ساله به منظور شناسایی، معرفی و تقدیر از محققان، جوانان پژوهشگر و نوآوران جوان کشور برگزار می‌شود.
این جشنواره برای افراد زیر سی‌سال با هدف ترویج فرهنگ کارآفرینی دانش بنیان در میان جوانان، توسعه و تعمیق روحیه پژوهش و نوآوری و توجه به فناوری‌های نوین، توجه به فناوری‌های نوین و تسهیل مسیر تجاری‌سازی و کاربردی نمودن نتایج تحقیقات جوانان کشور برگزار می‌شود.
* معرفی گروه‌های تخصصی
طرح‌های واصله به جشنواره در پنج محور پژوهشی و چهارده گروه تخصصی شامل فناوری‌های شیمیایی، مکانیک، برق و کامپیوتر، هنر و معماری، کشاورزی و منابع طبیعی، علوم پایه، عمران، مهندسی صنایع و مدیریت فناوری، مواد، متالورژی و انرژی‌های نو، زیست فناوری، محیط زیست و علوم پایه پزشکی، فناوری نانو، هوافضا، مهندسی نرم‌افزار و فناوری اطلاعات و مکاترونیک مورد بررسی قرار می‌گیرد.
برگزیدگان در بخش‌های پژوهش های بنیادی، پژوهش‌های کاربردی، پژوهش‌های توسعه‌ای، اختراع و نوآوری معرفی می‌شوند.
* نحوه انتخاب برگزیدگان جشنواره
در خردادماه، هفدهمین جشنواره جوان خوارزمی و اعلام فراخوان از طریق وبگاه جشنواره و سایر مسیرهای اطلاع‌رسانی ثبت‌نام از متقاضیان آغاز شد. سپس طرح‌های ارائه شده برای کارشناسی و داوری به صورت الکترونیکی و از طریق سامانه مکانیزه برای بررسی گروه‌های تخصصی ارسال شد.
نحوه انتخاب برگزیدگان به این صورت است که کارشناسان و اعضای هیأت علمی گروه‌های تخصصی اقدام به بررسی و ارزیابی طرح‌ها کرده و طرح‌های برتر در گروه‌های چهارده‌گانه تخصصی را برای بررسی نهایی، تعیین برگزیدگان و رتبه‌بندی به هیأت داوران جشنواره جوان پیشنهاد می‌کنند.
هیأت داوران از اساتید و هیأت علمی دانشگاه‌های معتبر کشور هستند که همچنین بالاترین مرجع علمی تصمیم‌گیری در جشنواره است.
در این دوره از جشنواره جوان خوارزمی، تعداد 340 طرح از طریق ثبت‌نام الکترونیکی به دبیرخانه جشنواره واصل شده است. این طرح‌ها برای ارزیابی و کارشناسی به گروه‌های تخصصی ارسال شد.
گروه‌های تخصصی پس از ارزیابی علمی در مجموع تعداد شانزده طرح را به هیأت داوران پیشنهادی خود و بررسی طی جلسه‌های متعدد، تعداد سیزده طرح را به عنوان برگزیده نهایی هفدهمین جشنواره جوان خوارزمی انتخاب کردند.
* آمار طرح‌های ارائه شده به جشنواره هفدهم
در سال جاری تعداد 7 هزار و 378 طرح مربوط به دانش‌آموزان و هنرجویان دوره متوسطه به دبیرخانه‌های استانی جشنواره جوان خوارزمی ارائه شد.
طرح‌ها پس از بررسی کارشناسی استانی، در گروه‌های تخصصی، مورد ارزیابی قرار گرفتند. از این تعداد، یک هزار و 36 طرح برتر، به عنوان طرح‌های منتخب استانی به مرحله کشوری راه پیدا کردند.
این طرح‌ها در گروه‌های تخصصی برق و الکترونیک، کامپیوتر، مکاترونیک، مکانیک، فیزیک و نجوم، شیمی، ریاضی، عمران، علوم زیستی و پزشکی، کشاورزی و منابع طبیعی، زبان و ادبیات فارسی، علوم اجتماعی و روان‌شناسی، علوم دینی و قرآن پژوهی، هنر و معماری، نانو تکنولوژی و سایر زمینه‌های علمی، مورد بررسی و ارزیابی مجدد قرار گرفته و پس از دفاع حضوری داوران استانی و طراحان، تعداد 60 طرح به مرحله داوری نهایی جشنواره راه یافتند که با همکاری سازمان پژوهش‌های علمی و صنعتی ایران و ارزیابی نهایی توسط هیأت داوران مشترک بین دو وزارتخانه، تعداد 32 طرح، به عنوان طرح‌های برگزیده نهایی کشوری بخش دانش‌آموزی هفدهمین جشنواره جوان خوارزمی انتخاب شدند.
در این دوره از جشنواره تعداد 13 استان،دارای رتبه‌های اول تا سوم کشوری بوده‌اند که شهر تهران با 6 طرح برگزیده در صدر جدول، استان فارس با 5 طرح در رتبه دوم، استان‌های یزد،خراسان رضوی و کرمان در رتبه سوم و استان البرز با 2 طرح برگزیده در رتبه چهارم قرار دارد. همچنین استان‌های آذربایجان غربی، خوزستان، سمنان، قزوین، گیلان، آذربایجان شرقی و همدان هر کدام با یک طرح برگزیده کشوری در مقام بعدی قرار می‌گیرند.
با توجه به ارسال بعضی از طرح‌ها به صورت گروهی، تعداد 7 هزار و 378 طرح توسط 9 هزار و 913 نفر دانش‌آموز و هنرجوی دوره متوسط به جشنواره ارائه شد.
از این تعداد 6 هزار و 788 نفر (68.48 درصد) دختر و 3 هزار و 125 نفر (31.52 درصد) پسر هستند. این آمار، بیانگر آن است که میانگین افراد در هر طرح، 1.34 نفر است.
پس از داوری طرح‌ها در گروه‌های تخصصی داوری استان‌ها، تعداد 1،.36 طرح به عنوان طرح‌های منتخب استانی، به مرحله کشوری جشنواره، معرفی و آثار آنها به همراه مستندات لازم، به دبیرخانه ستاد جشنواره ارسال شد.
* توسعه حمایت‌ها از برگزیدگان
برگزیدگان جشنواره‌های جوان از تسهیلات ویژه‌آی همچون امکان ادامه تحصیل در دوره‌های تحصیلی بالاتر و معرفی به بنیاد ملی نخبگان برای استفاده از تسهیلات این بنیاد برخوردار می‌شوند.
در سال جاری از طرح‌های برگزیده‌ای که امکان تجاری‌سازی داشته حمایت‌های بیشتری به عمل آمده و علاوه بر معرفی طرح‌ها به صنایع مرتبط امکان استفاده از تسهیلات مراکز رشد و پارک‌های فناوری، افزایش راهکارهای تعامل با صندوق‌های حمایتی و بنگاه‌های اقتصادی و فراهم ساخت امکان استفاده از تسهیلات مالی نیز اعطا می‌شود.
* چگونگی تشویق و حمایت از برگزیدگان جشنواره‌های جوان خوارزمی
یکی از مهمترین انگیزه‌های شرکت در مسابقات و رقابت‌ها در هر شکلی اعم از علمی، فرهنگی،ورزشی یا اجتماعی کسب امتیاز، پاداش و بهره‌مندی از امکانات بیشتر و بالاتر است و همواره پاداش‌های بزرگتر سطح رقابت و تعداد مشتاقان به حضور در مسابقه، انگیزه تلاش و ارائه بهتر را قوی‌تر می‌کند.
این پاداش‌ها می‌تواند شامل کسب اعتبار و افتخار، تأمین نیازهای مالی، حمایت‌های شغلی، تحصیلی، تجاری باشد.
البته ارائه تسهیلات تمام کار نیست، حلقه‌ای از یک زنجیره و مرحله‌ای از آغاز راه است که می‌بایست توسط دیگر نهادها و سازمان‌های مرتبط به سرانجام مطلوب برسد و هر یک از طرح‌ها و مجریان آنها به فراخور شرایط، ماهیت و قابلیت‌های فنی و علمی برای تحقیق و توسعه، تولید محصول و تجاری‌سازی مورد حمایت مادی و معنوی قرار گیرند.
اهدا لوح تقدیر به امضای وزیر علوم، تحقیقات فناوری، تندیس جشنواره و جایزه نقدی از سوی سازمان پژوهش‌های علمی و صنعتی ایران، صدور گواهینامه کسب رتبه در جشنواره جوان خوارزمی برای مجری و همکاران طرح با تعیین درصد مشارکت، معرفی برگزیدگان به سازمان سنجش وزارت علوم، تحقیقات و فناوری برای استفاده از امکانات آیین‌نامه ارائه تسهیلات به برگزیدگان علمی برای ورود به دوره‌های تحصیلی بالاتر، معرفی برگزیدگان به بنیاد ملی نخبگان برای استفاده از تسهیلاتی که بر اساس آیین‌نامه پشتیبانی و حمایت نخبگان و استعدادهای برتر به برگزیدگان جشنواره‌های معتبر کشور ارائه می‌کند، از دیگر حمایت‌ها از برگزیدگان جشنواره است.
همچنین برگزیدگان هر دوره به حامیان جشنواره برای بهره‌مندی از پاداش‌هایی که نسبت به آن متعهد شده‌اند، معرفی می‌شوند.
افزایش راهکارهای تعامل و همکاری با صندوق‌های حمایتی و بنگاه‌های اقتصادی برای تسهیل رویه معرفی برگزیدگان جشنواره جوان خوارزمی و فراهم ساختن امکان استفاده از تسهیلات مالی آنها، نهادها و مراکزی چون صندوق حمایت از پژوهشگران و فناوران، صندوق توسعه صنایع الکترونیک، صندوق ضمانت سرمایه‌گذاری صنایع کوچک، سازمان بسیج علمی، پژوهشی و فناوری از تفاوت‌های جشنواره امسال با سال‌های گذشته است.
* توسعه حمایت‌ها از برگزیدگان هفدهمین جشنواره خوارزمی
دبیر هفدهمین جشنواره خوارزمی گفت: امسال حمایت‌ها از برگزیدگان توسعه یافته است به طوری که برگزیدگان جشنواره‌های جوان از تسهیلات ویژه‌ای مانند ادامه تحصیل در دوره‌های تحصیلی بالاتر و معرفی به بنیاد ملی نخبگان برخوردار می‌شوند و امسال از طرح‌های برگزیده‌ای که امکان تجاری‌سازی داشته باشند حمایت‌های بیشتری صورت می‌گیرد.
الهیاری گفت: سال گذشته با صندوق‌های حمایتی تعامل داشتیم که از طرح‌های ما حمایت کنند ولی نخستین دغدغه صندوق‌ها این است که طرح‌های مورد حمایت کاربردی می‌شود یا خیر که ما طرح‌های کاربردی را به آنها ارائه می‌دهیم.
