وجود سنگها و ستونها و قندیلهای بزرگ مرمرین و چند
صد ساله و آب جاری در این غار توجه هر انسانی را به خود جلب می‌کند و با
نگاه اول به این اثر بزرگ غار علیصدر همدان به ذهن تداعی میشود. با این
وجود چندی پیش خبر احتمال تخریب آن توسط دستگاه‌های حفاری منتشر شد.
به گزارش CHN، پس از دریافت اطلاعات شروع به کارمعدن سنگ در نزدیکی غار
جهنم و احتمال تخریب و تهدید غار، اداره کل محیط زیست خراسان جنوبی طی
درخواست 5171/1/10/94 – 1394،05،01 از انجمن غار و غارشناسی، مسئولان انجمن
خواستار تامین هزینه تیم اعزامی شدند که این موضوع تا تشکیل کارگروه
غارشناسی کشور مسکوت ماند.
در نهایت پیرو مصوبه جلسه مورخ 11، 06،
94 کارگروه غارشناسی کشور اخذ تصمیم در خصوص این غار منوط به بازدید تیم
کارشناسی کارگروه و انجمن غار و غارشناسی ایران شد، این اعزامی غارنوردان
متشکل از جواد نظام دوست (سرپرست )، یونس شریعتمداری مسئول فنی ( تهران )،
نیما یساری، عادل الماسی ( بیرجند ) و علی خورشیدی ( سرایان فردوس ) عازم
استان خراسان جنوبی و شهرستان طبس شدند.
نظام دوست در این باره به CHN گفت: «با توجه به بعد مسافت طولانی و
جاده‌های نچندان مطلوب و فاصله 40 کیلومتری خاکی روستا با دهانه غار ساعت 8
صبح غارنوردان وارد غار شده و پس از 12 ساعت تلاش مداوم غار جهنم با پنجاه
متر عمق و حدود 350 متر طول پیمایش شد.»
به گفته وی ، این غار که
از چهار دهانه برخوردار است از انواع غارهای آهکی و کاملاً زنده و فعال است
و به رغم خشک سالی‌های اخیر از آب حوضچه انتهایی غار هنوز مقداری باقی
مانده است.
این حوضچه با توجه به بازدید اکتشافی غار در سال 1378
مخزن آبی به طول 6 متر و عرض متوسط دو متر و عمق 6 متر مملو از آب بوده و
اکنون با وجود خشک سالی‌های اخیر و همچنین در پایان فصل آبان عمق آب به 20
تا 40 سانتی متر می‌رسد.
این غارنورد همچنین به دیده شدن موجودات
زنده از جمله گونه‌ای از خفاش نعل اسبی و سوسک غار یا Leptodirus
hochenwartii که با تغذیه از لاشه حیوانات مختلف غار و مواد ارگانیک دیگر
زندگی می‌کند اشاره کرد و گفت: «در غارها علاوه بر این ساکنین، موجودات
دیگری نیز زندگی می‌کنند که خیلی از آنها با چشم غیرمسلح دیده نمی‌شوند و
مسلما این غار نیز خالی از آنها نیست.»
در این غار استخوان‌های
خُرد شده و حیواناتی همچون کل و بز و یک نوع سگ سان -احتمالا کفتار- مار
نیز دیده شده‌است که روی آنها را لایه‌ای از کلسیت گرفته بود.
تشکیلات آهکی فعال غار نیز با توجه به کمبود آب و رطوبت منطقه بسیار
فراوان؛ اما جوان به نظر آمده‌اند هرچند که برای سن سنجی غار می‌بایست
آزمایش‌های دقیق علمی انجام شود اما این تشکیلات شامل انواع گل کلمی‌های
سفید ، سوزنی‌های بلوری، فلاوستونها، اسفنجی‌ها و دراپری‌های کوچک بودند که
بر زیبایی این غار کویری افزوده است.
نظام دوست درباره نتایج
بازدید از غار جهنم گفت: «نقشه، طول و عرض و عمق و مسیر توسعه غار به همراه
اطلاعات اولیه شامل نمونه آب، نمونه استخوان‌های داخل غار، عکس از
گونه‌های جانوری و ساختار تکتونیکی طی گزارشی کامل به کارگروه غارشناسی
کشور ارائه و قرار است در نخستین جلسه رسمی مورد بررسی اعضا قرار گیرد و
تصمیم نهایی به مراجع مربوطه اعلام شود.»
وی عنوان کرد: «انجمن غار
و غارشناسی ایران امیدوار است همانند کشورهای توسعه یافته، پژوهش، مطالعه و
ارزیابی قبل از صدور مجوزهای معادن، طرح‌های گردشگری و .... انجام شود.»
