صراط: آیت‌الله محمدرضا مهدوی کنی رئیس وقت مجلس خبرگان رهبری، سال گذشته بعد از حضور در مراسم رحلت امام به دلیل عارضه قلبی به کما رفت و 29 مهرماه به دعوت حضرت حق را لبیک گفت.
آیت‌الله مهدویکنی از جمله عالمان عاملی بود که امام راحل را در مسیر پیروزی انقلاب اسلامی یاری کرد و سختی‌‌های فراوانی را به جان خرید و بعد از پیروزی انقلاب اسلامی نیز مسئولیت‌های خطیری به عهده گرفت که ریاست مجلس خبرگان رهبری آخرین آن بود. برای آشنایی بیشتر با ابعاد شخصیتی و اخلاقی آیت‌الله مهدویکنی با دکتر مهدیه مهدویکنی دختر آیت‌الله مهدویکنی که مسئول گزینش واحد خواهران دانشگاه امام صادق(ع) نیز هست به گفتوگو نشستیم که متن کامل این مصاحبه به شرح زیر است:
* توصیه شهید مطهری به امام درباره آیت‌الله مهدویکنی
مهدیه مهدوی دختر مرحوم آیت‌الله مهدویکنی که به مناسبت اولین سالگرد رحلت آیت‌الله مهدویکنی گفتوگو می‌کرد، با بیان اینکه آیت الله مهدویکنی پیش از انقلاب به مبارزه فرهنگی و سیاسی با رژیم پهلوی همت داشتند، گفت: حاج آقا پیش از انقلاب مسجد جلیلی را درمرکز تهران به عنوان مقری برای تربیت نیروهای مذهبی و مبارزه با رژیم پهلوی انتخاب کردند و در این مسجد نیروهای فراوانی برای آینده انقلاب تربیت کردند. پس از پیروزی انقلاب نیز بعنوان یکی از اعضای شورای انقلاب اسلامی ازسوی امام منصوب شدند. همچنین به پیشنهاد استادشهید مطهری به امام راحل مسوولیت کمیته‌های انقلاب اسلامی رابرعهده گرفتند. استاد به امام گفته بودند ما فکر می‌کنیم آقای مهدویکنی یکی از بهترین افرادبرای مدیریت کمیته است. حاج آقا در کمیته‌ها با استفاده از پیوند عاطفی و قلبی روحانیت، نیروهای عادی و مردم را برای امنیت کشور به صحنه آوردند و از همین نیروهای عادی افرادی مناسب در حوزه امنیت تربیت نمودند. همین نیروها و جوانان انقلابی بعدها به عنوان فرماندهان وسرداران مطرح فعالیت کردند و یا به شهادت رسیدند.
"جاذبه حاج آقا خیلی عجیب بود،افراد تعجب می‌کردند چطور جوانان با سبکهای فکری وگرایش‌های مختلف در مسجد جلیلی دور حاج آقا جمع می شوند و خیلی از همین جوانان پس ازانقلاب بعدها مسوولیت‌های مختلفی را در انقلاب برعهده گرفتند .حاج آقا روش تربیتی خاصی داشتند هیچگاه مسایل اخلاقی را اجبار نمی‌کردند. ما با روش‌های تربیتی صحیح خانواده را مدیریت کردندو بستر رشد اسلامی رابرای ما و دوستان وشاگردانشان فراهم می‌کردند."
وی با بیان اینکه" آیت‌الله مهدویکنی در ابتدای انقلاب اسلامی در حوزه‌های مختلف برای دفاع از انقلاب اسلامی ورود کردند"، به بحث تاسیس دانشگاه امام صادق اشاره کرد و گفت: بزرگانی چون شهید مطهری، شهید بهشتی و حاج آقا از پیش از پیروزی انقلاب اسلامی ودرهمان دوران زندان مصمم بودند بعد از انقلاب مرکزی علمی برای تربیت نیروها ی موثر و کارآمد تاسیس شود. حاج آقا به طور خاص به تلفیق حوزه و دانشگاه اعتقاد داشتند و می‌گفتند که تنها افراد با بار علمی نمی‌توانند موثر واقع شوند و باید ایمان لازم را برای حضور در عرصه سیاست ،اجتماع، فرهنگ، اقتصادو...داشته باشند. منظور ایشان از نیروهای کارآمد و موثر، نیروهایی هستند که علاوه بر علم، ایمان نیز دارند، حاج آقا همیشه می‌گفتند اینکه فردی مومن باشد و تهذیب داشته باشد برای مدیریت کافی نیست و افراد مومن باید مسلط به علم روز باشند و بتوانند در حوزه‌های علمی نیز همانند کسب تهذیب موفق عمل کنند.
مهدیه مهدوی افزود: با عنایت بزرگان و تلاشی که امثال حاج آقا داشتند، دانشگاه امام صادق(ع) تاسیس شد و فعالیتش را در حوزه علمی ادامه داد مقام معظم رهبری رسالت دانشگاه امام صادق(ع) را مرجعیت علمی دانشگاهی جهان اسلام دانستند و این تکلیف عظیم را برای مسوولان، استادان ودانشجویان این دانشگاه ترسیم نمودند. پیش از انقلاب حوزه در تزکیه و تهذیب سرآمد بود و دانشگاه پویا در بعد علمی، اما دانشگاه امام صادق(ع) بعنوان الگویی بی‌نظیر در پیوند این دونهاد مقدس و تهذیب و علم تشکیل شد. در دانشگاه امام صادق سعی می شود با جذب حداکثری اساتید مهذب در کنار سطح علمی بالای ایشان، فضای پاک و مقدس علمی دانشگاه حفظ شود و دانشجویان علم خود را از قویترین منابع علمی و متعهدترین متخصصان کسب نمایند. حاج آقا همیشه می‌گفتند: توقع ما از دانشجو تنها این نیست که نماز و قرآن بخواند و سلوک اخلاقی داشته باشد بلکه توقع داریم یک دانشجوی عالم وفاضل و درعین حال مومن و با تقوا داشته باشیم. ایشان همیشه به ما می‌گفتند ما تنها دانشجوی مومن نمی‌خواهیم که فقط نماز بخواند و یا تنها دانشجوی نخبه‌ای نمی‌خواهیم که در ابعاد ایمانی خود اهمال ورزد.
* پاسخ آیت‌الله مهدویکنی به خرده برخی درباره استفاده از اساتید روشنفکر
مسئول گزینش واحد خواهران دانشگاه امام صادق(ع)، با بیان اینکه برخی به آیت‌الله مهدویکنی به دلیل همکاری با اساتید روشنفکر خرده می‌گرفتند، گفت: حاج آقا در پاسخ به این دسته از منتقدین می‌گفتند، اگر ما بخواهیم همپای علوم روز پیش برویم حضور چنین اساتیدی در دانشگاه مانعی ندارد چرا که اگر فضای و بستر ما معنوی و روحانی باشد، آن استاد هم در این فضا خودش را تعریف می‌کند و در تدریس خود چارچوب های معنوی و مذهبی تدریس کرده وعمل می نماید.
"حاج آقا درباره مدیریت تربیتی و اخلاقی دانشگاه امام صادق(ع) وقت زیادی می‌گذاشتند، روش حاج آقا در تربیت علمی واعتقادی دانشجویان سبک مرشدی دلسوز و معلمی باحوصله و هنرمندبود.در تربیت دانشجویان هرگز از رعایت باورها وارزش‌هاچشم نمی‌پوشیدند اما افراط و تفریط را نمی پسندیدند.نمی‌گویم ما قوانین اجباری مثل حجاب یا عدم آرایش برای دختران نداریم اما حاج آقا می‌گفتند باید بگونه ای عمل کنید این چادر پوشیدن‌‌ها و عفاف برای دانشجویان دختر اعتقاد و باور قلبی باشد نه اینکه در دانشگاه چادر سر کنند و خارج این فضا سرنکنند الحمدالله با همین توصیه های حاج آقا بود که امروز دختران دانشجوی ما اعتقاد قلبی به حجاب و عفاف، امور ایمانی و رشد و ارتقای علمی در کنارحفظ نهادمقدس خانواده دارند"
وی با بیان اینکه حتی برخی اساتید دانشگاه علی‌رغم اینکه خط و طریق سیاسی آیت‌الله مهدویکنی را قبول نداشتند و گرایشات سیاسی دیگری داشتند، بازهم به دلیل مسائل اخلاقی و روح پاک و مهذب حاج آقا، به شخصیت ایشان علاقمند بودند، گفت: سال گذشته در همین روزها بود که حاج آقا دربستر بیماری و در وضعیت کما بودند و ما در دانشگاه ورودی ها جدید داشتیم، خیلی برای همه ی ماعجیب بود دانشجویان تازه وارد همپای ما در بیمارستان بودند. اینها همه نشانگر جاذبه و علاقه حاج آقا به جوانان بود.در بیمارستان، یک جسم روی تخت بیمارستان افتاده بود اما دانشجویان دانشگاه از عمق جان برای حاج آقا اشک می‌ریختند و برایشان دعا می کردند. می‌خواهم بگویم اگر برای خدابودی و محور زندگیت مانندحاج آقا خدابود حتی دروضعیت کما جذبه معنوی و تاثیر اخلاقی راخواهی داشت.
دختر آیت‌الله مهدویکنی یکی از تاکیدات آیت‌الله مهدویکنی را در تربیت نیروهای موثردرعرصه مرجعیت علمی جهان اسلام مسلح بودن ایشان به ابزارتبلیغ ازجمله تسلط به زبان های زنده دنیا،فن بیان و مخاطب شناسی واخلاق و تبلیغ خواند.
* آیت‌الله مهدوی در فتنه 88 از دوست قدیمی‌اش فاصله و علیه او موضع گرفت
وی در پاسخ به سوالی درباره اهمیت آیت‌الله مهدویکنی به ولایت فقیه و مواضع شفاف ایشان درباره دوستان 50 ساله خود به دلیل زاویه گرفتن از ولی‌فقیه، اظهار داشت: حاج آقا، اهل تعارف نبودند. همیشه می‌گفتند، من رک و صریح هستم. ایشان همواره میزان را حق قرار می‌دادند و می‌گفتند، ولایت فقیه میزان حق است یعنی هرکس با ولی‌فقیه نباشد و از ولی‌فقیه زاویه بگیرد از حق زاویه گرفته است. در جریان انقلاب، برخی دوستانی داشتند که در کنارشان مبارزه کرده بودند و باهم در زندان بودند اما بعد از انقلاب و در برخی برهه‌‌های حساس همچون فتنه 88، وقتی دیدند، حتی دوست قدیمی‌شان از ولی‌فقیه فاصله گرفته، فورا جبهه خود را جدا کرده و علیه او موضع صریح گرفتند. ایشان می‌گفتند، من آنجا که احساس کنم اصل ولایت فقیه لطمه بخورد با هیچ کس تعارف نمی‌کنم. برای حاج آقا، اصل ولایت فقیه، شخص ولی‌فقیه، رسالت روحانیت و ارزش‌های انقلاب یک اصل بسیار مهم و غیرقابل اغماض بود.
"البته حاج آقا، ضمن اینکه موضع محکم علیه کسانی که از ولی فقیه زاویه داشتند، اتخاذ می‌کردند بعضا هم وقتی می‌دیدند مثلا تخریب یا تضعیف بیش از حد یک شخص موجب تضعیف نظام می‌شود، ورود می‌کردند. ایشان می‌گفتند نباید برای دفع یک شر کوچک، شر بزرگتر رقم بخورد؛ حاج آقا در مقابل برخی اشتباهات که برخی‌ها داشتند، می‌گفتند اینها اشتباهاتی دارند اما نباید خدماتشان را نادیده بگیریم، حاج آقا حتی به خانواده خود اجازه تحلیل‌های سوگیرانه درباره شخصیت‌های انقلاب نمی‌دادند و خودشان نیز حرمت این آقایان را حفظ می‌کردند"
*پیغام آیت‌الله مهدویکنی به سران فتنه
دختر آیت‌الله مهدویکنی با اشاره مواضع قاطع آیت‌الله مهدویکنی علیه سران فتنه، تاکید کرد: حاج آقا به سران فتنه توصیه کردند، و پیغام دادند که آب به آسیاب دشمن نریزید، ایشان می‌گفتند ببیند دشمن برای فتنه‌گران دست می‌زند و به دلیل تقابلی که فتنه‌گران با ارزش‌های انقلاب و ولایت فقیه داشتند، قاطعانه در مقابل فتنه ایستادند.
* آیت‌الله مهدوی می‌گفت اختلاف سلیقه احتمالی با آیت‌الله مصباح دلیل بر اختلاف نیست
وی با بیان اینکه آیت‌الله مهدویکنی، همواره بر رعایت حرمت بزرگانی چون آیت‌الله مصباح تاکید داشتند، گفت: حاج
آقا، می‌گفتند ممکن است به طور طبیعی بین ماها اختلاف سلیقه‌های هم باشد
اما این دلیل نمی‌شود که برخی بگویند ما اختلاف یا تفرقه داریم ما باید
مراقب باشیم و قدر بزرگان را بدانیم لذا ایشان در ایامی که برخی دنبال
سؤاستفاده بودند، مدام می‌گفتند باید حرمت ها حفظ شود و خودشان هم، حرمت
بزرگانی چون علامه مصباح را داشتند. حاج آقا واقعا به علما و
روحانیت به عنوان جناحی و حزبی نگاه نمی‌کردند و مدام می‌گفتند ما
روحانیون، این جناح و آن جناح نیستیم. من نه حزب راست می‌خواهم باشم نه
حزب چپ و یک روحانی هستم و در سلک روحانی وظیفه‌ای دارم، وظیفه ی من
هدایت مردم براساس اصول مذهب ودین است.
وی درباره کتاب‌های که از آیت الله مهدوی به یادگار مانده است، گفت: کتاب‌های اخلاق عملی،22 گفتار، 10 گفتار، اقتصاد اسلامی،درسهای تفسیری ایشان آثار مهمی است که از ایشان به یادگار مانده است. البته شاید بعد از کتاب اخلاق عملی، کتاب خاطرات ایشان برای کسانی که می‌خواهند درباره وقایع انقلاب تحقیق کرده و مطالعه داشته باشد، منبع مهمی باشد. مرکز آثار حاج آقا نیز تاسیس شده که خانواده ایشان عضو آن هستند و امیدواریم در آینده کلاس‌های اخلاق واصول فقه ودروس دیگرحاج آقا به عنوان کتاب منتشر شود.
