آیت‌الله رشاد که در این نشست پیرامون آیین آغاز سال تحصیلی 95-94 حوزه‌های علیه تهران سخن می‌گفت، اظهار داشت: حوزه علیه تهران یکی از حوزه‌های اصیل، کهن و ریشه‌دار است و شاید بتوان گفت قدیمی‌ترین حوزه شیعه قلمداد می‌شود، چرا که شهرری در دوران غیبت صغری کانون علم و دین بوده است.
وی ادامه داد: در طول قرون، مجموعه حوزه‌های موجود در منطقه ری که بعدها شهر تهران هم با آن توسعه می‌یابد، همواره یکی از حوزه‌های فعال شیعه مطرح بوده است، تهران قبل از قاجار، دو-سه مدرسه علمیه از جمله رضائیه(ملا آقارضا بهارالدین تهرانی)، مؤسسه حکیم(در 15 خرداد) فقط در تهران بوده‌اند، اما بعد از پایتخت شدن تهران، ساخت مدارس علمیه توسط قجرها، خیران و علمای ساکن تهران شدت گرفت.
رونق کرسی‌های علمی تا جایی که تهران به شهر هزار حکیم شهرت یافت
رئیس شورای حوزه‌های علمیه تهران افزود: در کنار ساخت مدارس دینی در تهران دولت وقت از فلاسفه و حکمای وقت دعوت می‌کنند به تهران بیایند تا با فلسفه‌های نوظهور غربی مقابله کنند، اولین و بهترین این حکما مرحوم آقا علی زنونی بود که به «حکیم طهران» معروف شد، کرسی فلسفه ایشان در مدرسه مروی بسیار پررونق بود، کرسی‌های دیگر هم رونق گرفت تا جایی که تهران به شهر هزار حکیم شهرت یافت.
آیت‌الله رشاد ضمن اشاره به نقش حوزه‌های علمیه تهران در نهضت مشروطه گفت: گاهی علما و فقهای مستقر در حوزه تهران بودند که به علما و مراجع نجف پیشنهاد می‌دادند و اقداماتی در جهت نهضت مشروطه صورت می‌گرفت.
رئیس حوزه علمیه امام رضا(ع) اظهار داشت: در دوره رضاخان حوزه‌های علمیه تحت فشار قرار گرفتند تا جایی که تنها مجتهدان اجازه حضور با لباس روحانیت در منظر عام را داشتند، به همین دلیل اندک اندک علما از تهران به قم کوچ کردند و همین امر سبب ضعف حوزه علمیه تهران و قوت گرفتن حوزه علمیه قم شد.
رئیس شورای حوزه‌های علمیه تهران در ادامه بیان تاریخچه حوزه علمیه تهران گفت: در دوره محمدرضا شاه حوزه علمیه تهران از رونق افتاد، این در حالی است که آن زمان حدود 140 مدرسه علمیه در تهران بود، اما کم‌کم یا تعطیل شدند یا تغییر کاربری دادند یا مخروبه شدند، بعد از پیروزی انقلاب، حوزه علمیه تهران آرام آرام رونق گرفت تا این اواخر که در تهران هم مرکز مدیریت حوزه‌های علمیه دایر می‌شود تا به تدبیر شئون حوزه علمیه تهران بپردازد، همچنین دروس پایه‌های 7 تا 10 (اتمام سطوح) نیز در تهران برگزار می‌شود.
130 حوزه علمیه مستقل در استان تهران فعال است
وی افزود: اکنون در مجموع 130 حوزه مستقل در استان تهران فعال است که تقریباً نیمی از آن به خواهران تعلق دارد و 15 هزار طلبه خواهر و برادر در آن مشغول تحصیل هستند. مجموعاً 14 کرسی درس خارج در تهران برگزار می‌شود که 1700 نفر در آن شرکت دارند که اصلی‌ترین آن درس خارج رهبر معظم انقلاب است.
آیت‌الله رشاد ادامه داد: 10 مرکز و مؤسسه رشته‌های تخصصی درخواست مجوز کردند که 5 مرکز شامل رشته‌های فلسفه، تفسیر، کلام، حقوق و اخلاق اکنون دایر شده‌آند و پنج مرکز دیگر در شرف تأسیس است، (مرکز دارای یک رشته تخصصی و مؤسسه دارای چند مرکز تخصصی است)، اکنون 2 مؤسسه و 3 مرکز تخصصی داریم.
استاد درس خارج حوزه علمیه تهران اظهار داشت: امسال سومین سال است که حوزه علمیه تهران در جذب داوطلبان جدید رتبه اول یا دوم را کسب می‌کند، امسال از مجموعه 5 هزار خواهر و برادر داوطب حدود 2500 داوطلب پذیرفته شده‌اند که این رقم نسبت به سال‌های قبل قابل توجه است و 21 درصد نسبت به سال قبل افزایش داوطلب داشته‌ایم.
نظام جامع حوزه علمیه استان تهران اکنون در مرکز مدیریت حوزه علمیه استان در حال تنظیم و تدوین است
وی افزود: نظام جامع حوزه علمیه استان تهران اکنون در مرکز مدیریت حوزه علمیه استان در حال تنظیم و تدوین است و در تنظیم آن شاخص‌هایی همچون «پرورش مآل بودن آموزش»، «استعداد محوری در تقابل با حافظه‌محوری» و «پژوهش محوری» «مدرسه محوری استاد سالاری به جای نظام‌محوری» در آن مدنظر قرار می‌گیرد. شخصاً در تابستان که درس‌هایم تعطیل بود، بیش از 250 ساعت وقت صرف نوشتن آن کردم، امیدواریم با اجرای این نظام، حوزه علمیه تهران دچار تحولی اساسی شود و سطح آن ارتقاء یابد.
آیت‌الله رشاد تأکید کرد: از انتقادات، پیبشنهادات و نظرات درباره حوزه علمیه تهران استقبال می‌کنیم و تقاضا داریم مردم آن‌ها را با مرکز مدیریت تهران در میان بگذارند.
رئیس شورای حوزه‌های علمیه استان تهران درباره آیین آغاز سال تحصیلی حوزه‌های علمیه تهران گفت: چند سالی است که این آیین با حضور مراجع تقلید نظیر حضرات آیات مکارم شیرازی، سبحانی و مرحوم آقا مجتبی تهرانی برگزار شده است و امسال نیز در مصلای حرم حضرت عبدالعظیم(ع) میزبان حضرت آیت‌الله جوادی آملی خواهیم بود و اهتمام خاص مراجع تقلید به حوزه علمیه تهران موجب امتنان است.
وی افزود: این آیین به معنای رسمیت بخشیدن است وگرنه کلاس‌ها از اول شهریور آغاز شده است، همین جا از همه وعاظ، ائمه جماعت طلاب، روحانیون، مدرسان مدارس علمیه، مسئولان تهران، اعضای مجلس تهران و ... دعوت می‌کنیم تا همه در این اجتماع عظیم حضور یابند و إن‌شاءالله شاهد حضور جمعیتی نزدیک به 15 هزار نفر خواهیم بود، همچنین ممکن است بخش‌هایی از این مراسم نیز به صورت زنده پخش شود.
یک طلبه اگر تمام شهریه مراجع را دریافت کند، این مبلغ 150 هزار تومان می‌شود
آیت‌الله رشاد در پاسخ به سؤالی گفت: شمار طلاب تهران نسبت به جمعیت و نیاز شهر تهران، یک دهم آن میزان مورد نیاز است. اگر 300 هزار طلبه شاغل به تحصیل داشته باشیم، آن وقت می‌توانیم بگوییم به نیازهای فرهنگی مذهبی تهران پاسخ داده‌ایم. یعنی باید تعداد طلاب تهران بیست برابر شود، این در حالی است که مدارس علیه ما این ظرفیت را ندارد و مجموعه مساحت مدارس علمیه تهران کم‌تر از یک دانشگاه تهران است.
وی ادامه داد: همچنین درآمد طلاب هم بسیار اندک است و یک طلبه اگر تمام شهریه مراجع را دریافت کند، این مبلغ 150 هزار تومان می‌شود! ما نیاز داریم چند مدرسه علمیه بزرگ در تهران بسازیم که بنا داریم در صورت تأمین بودجه إن‌شاءالله 5 مدرسه علمیه جامع در 5 نقطه تهران بسازیم، امیدواریم دولت کمک کند یا مجلس اعتباری را در نظر بگیرد. شهرداری اعلام حمایت کرده و در حال رایزنی برای اخذ زمین هستیم، یک مدرسه در منطقه 12 مرکز تهران و 4 مدرسه در 4 حاشیه تهران.
