کمپین «خودرو داخلی نخریم» در روزهای اخیر فعالیت گسترده‌ای داشته است. هرچند بسیاری از فعالان بازار خودرو نقش این کمپین و کمپین‌هایی از این دست را ناچیز می‌دانند اما دست‌اندرکاران این کمپین می‌گویند در کار خود موفق بوده‌اند. در کل حرف کمپینی‌ها این است که خودرو باکیفیت و ایمن با نرخ‌های استاندارد جهانی می‌خواهند، ولی خودروسازان این قیمت را عادلانه می‌دانند و می‌گویند بیشتر از این نمی‌توانند شاهد ضرردهی باشند. مرزبندی مخالفان و موافقان به جایی رسیده است که چند روز پیش وزیر صنعت، ثبات قیمت خودرو را به مفهوم کاهش قیمت تعبیر و راه‌اندازی «کمپین خودروی داخلی نخریم» را «خیانت، یک عمل ضد انقلابی، حرام و مغایر مصالح ملی» عنوان کرد. حال سوال اینجاست که آیا این گفته وزیر صنعت به منزله این است که کمپین در کاهش فروش تولیدات خودرو داخلی تاثیرش را نشان داده است؛ هم‌زمان باید به این نکته توجه داشت که یکه زارع مدیرعامل شرکت ایران خودرو گفته بود قیمت خودرو را به هیچ عنوان پایین نمی‌آوریم؛ موضوعی که بعضی آن را در شبکه‌های اجتماعی به گونه‌ای تکنیک فرار به جلو این شرکت دانسته بودند. البته باید در نظر داشت که تاکنون شاهد کاهش قیمت نسبی بعضی از خودروهای داخلی بوده‌ایم. برای مثال 206 وی 8 به میزان 100 هزار و تندر 90، 700 هزار کاهش قیمت داشت، ولی با این حال بسیاری تاثیر این کمپین را انکار می‌کنند. برای مثال نجفی منش دبیر انجمن قطعه‌سازان به «آرمان» گفته بود: راه‌اندازی این کمپین منجر به خرید نکردن کسی نخواهد شد. همچنین محمدقلی یوسفی استاد اقتصاد دانشگاه علامه طباطبایی به «آرمان» گفته بود که از این کمپین اطلاعی ندارم، بنابراین نباید آن را آنقدر بزرگ کرد.
مشکلات ریشه‌ای‌تر از تاثیرکمپین است
در همین زمینه یک اقتصاددان به خبرنگار «آرمان» می‌گوید: نبود قدرت خرید لازم می‌تواند تقاضای یک کالا، حتی خودرو را، به تنهایی پایین بیاورد. مردم قدرت خرید ندارند و داستان اصلی خودرو در حال حاضر این است. سعید لیلاز ادامه می‌دهد: مصرف لبنیات نیز اکنون در کشور نصف شده است. مگر دراین زمینه کمپینی تشکیل شده است، رکود وحشتناکی در بازار مسکن وجود دارد که بدون کمپین بوده است. لذا نباید این رکود را به کمپین نسبت داد. به گفته او قدرت خرید پنج الی شش دهک جامعه ما 50الی 60 درصد به اضمحلال رفته است. بنابراین کمپین عامل اصلی نیست. اگر تولید ملی خودرو در ایران فرضا در این سال به صورت ماهانه 60 هزار دستگاه در ماه باشد و 100 هزار نفر هم نخواهند بخرند که عدد فوق‌العاده بالایی هست، فقط شامل یک دوازدهم تولید خودروسازی‌های کشور می‌شود. بنابراین مساله این است که ما تولیدمان افزایش پیدا کرده است، اما تقاضایمان متقارن با این افزایش نیافته است که به دلیل نابود شدن قدرت خرید مردم بوده است. لیلاز عنوان می‌کند: متاسفانه مشکلات ریشه‌ای‌تر از این است که این یا آن کمپین در شبکه‌های اجتماعی بخواهد کاری کند. بنابراین نباید اینها را به عنوان عامل در نظر گرفت، چون مشکلات بسیار ریشه‌ای‌تر از این است.
کمپین نه خیانت است نه خدمت
لیلاز در ادامه می‌گوید: من به هیچ عنوان این کمپین را نه خیانت، نه هنر، نه بد و نه خوب می‌دانم. این بازتابی از واقعیتی است از بازار خرید که در ایران وجود دارد و آن واقعیت، همین نداشتن قدرت خرید مردم است. بنابراین خودروسازان بدهی تاریخی به مردم دارند ولی الان که وضعشان درست شده و توانسته‌اند کار را درست کنند ما به پست این رکود وحشتناک خورده‌ایم. او ادامه می‌دهد: اینها عامل مهمی نیست. یادمان باشد که بازار خودرو در ایران یک بازار 40 تا 50 میلیارد تومانی است که با این کمپین‌هایی که ایجاد می‌شود نمی‌شود آنچنان تلاطم‌هایی در آن به وجود آورد. بنابراین نه مساله خیانت است نه خدمت. لیلاز با بیان اینکه واردکننده‌های خودرو هم در همین رکود قرار دارند که دلایلش هم همین چیزهایی بود که عنوان شد، ادامه می‌دهد: پس دست‌های پنهان از طرف این وارد‌کننده‌ها در کمپین وجود ندارد. ضمن اینکه باید گفت که بازار خودرو داخلی از بازار این وارد‌کننده‌ها چیزی کاملا جداست؛ چرا که اگر واردات خودرو متنوع هم شود هیچ‌وقت مشتری‌های اینها به جایش نوع ایرانی آن را خریداری نمی‌کنند. همین‌طور برعکس، کسی که خودرو داخلی را نخرد هیچ‌وقت سراغ خودرو خارجی نخواهد رفت. بنابراین این دو بازار کاملا باهم متفاوت هستند .
تعطیلی، بهتر از فروش زیر قیمت
لیلاز پیشنهاد می‌دهد: ما باید سعی کنیم تا حد امکان هزینه‌ها را در خودروسازی کاهش دهیم تا بتوانیم این شرایط وخیم را پشت سر بگذاریم. امیدوارم تا پایان سال وضعیت به حالت عادی برگردد. او همچنین درباره گفته مدیرعامل ایران‌خودرو که گفته بود قیمت ها را کاهش نمی‌دهیم، می‌گوید: نه اینکه کاهش نمی‌دهیم، بلکه نمی‌توانند کاهش دهند؛ چون اگر بخواهند زیر قیمت تمام شده بفروشند می‌شود همان خیانتی که در دوران احمدی‌نژاد به خودرو شد، چون به نظر من کارخانه تعطیل شود بهتر است تا اینکه بخواهند زیر قیمت تمام شده بفروشند. البته ایران خودرو باید تلاش کند که قیمت تمام شده و هزینه تولید را دائما پایین بیاورد.
کمپین یک خیانت است
در حالی لیلاز درباره کمپین «خودرو داخلی نخریم» این اظهارات را انجام می‌دهد که چندی پیش وزیر صنعت با بیان اینکه در یک دستگاه خودروی 9هزار دلاری حدود 2 هزار دلار ارزبری وجود دارد، بنابراین عمده هزینه‌های ناشی از تولید خودرو داخلی است که این هزینه‌ها تابع تورم بوده است، گفت: تصور من بر این است که اگر خودروسازان قیمت را ثابت نگه داشته‌اند، در عمل به مفهوم کاهش قیمت خودرو است. محمد رضا نعمت‌زاده درباره راه‌اندازی «کمپین خودروی داخلی نخریم»، گفت: این یک خیانت است که کمپینی علیه تولید داخلی راه بیندازیم، چرا که این موضوع یک بی‌انصافی علیه خودروسازان داخلی بوده و به مفهوم آن است که کمپینی علیه تولید ملی راه‌اندازی شود. وزارت صنعت به‌طور قطع به دنبال ارزانی است ولی این ارزانی در صنعت خودرو راه دارد و با ضربه زدن به یک کارخانه عملیاتی نخواهد شد. او راه‌اندازی این کمپین را یک فعل حرام و مغایر با مصالح ملی دانست و خاطرنشان کرد: راه‌اندازی چنین کمپین‌هایی یک عمل ضدانقلاب است، در حالی که رهبر معظم انقلاب نیز بارها و بارها بر ضرورت مصرف کالاهای داخلی تاکید کرده‌اند. بنابراین راه‌اندازی کمپین علیه تولید ملی، اقتصاد ملی و اشتغال جوانان معنا ندارد. نعمت‌زاده درباره پربودن انبار خودروسازان از تولیدات ملی گفت: ابتدا که دولت را تحویل گرفتیم، 200 هزار خودرو در انبار کارخانجات خودروسازی موجود بود که همه آنها به دلیل نبود قطعات، انبار شده بود که آن را به صفر رساندیم و بر این اساس، داشتن 15 روز تولید یک کارخانه در انبار چیز عجیبی نیست، چرا که هم‌اکنون یک میلیون و 400 هزار خودرو در کشور تولید می‌شود.
