خبرگزاری آمریکایی "آسوشیتدپرس" (AP) در گزارشی اختصاصی به نقل از یک مقام آگاه اعلام کرد: «ایران خود بازرسی از سایت پارچین را انجام خواهد داد.»
براساس اسناد ادعایی که به رؤیت این خبرگزاری رسیده، ایران طبق توافق محرمانه با آژانس اجازه خواهد داشت از کارشناسان خود برای بازرسی از سایت پارچین که ادعا شده برای ساخت سلاح هسته ای مورد استفاده قرار گرفته استفاده کند.
آسوشیتدپرس با غیرعادی خواندن این تفاهم، نوشت آژانس معمولاً خود مکلف به انجام این گونه اقدامات است.
این خبرگزاری همچنین با پیش بینی "بالاگرفتن اختلافات مخالفان توافق از جمله صهیونیست ها و کنگره با دولت آمریکا در پی افشای این خبر" نوشت: «هر عضو آژانس ملزم است بعضی اطلاعات درباره برنامه هسته ای خود را در اختیار آژانس قرار دهد.
بعضی کشورها ملزم به چیزی بیش از ارائه سالانه میزان مواد هسته ای خود به آژانس نیستند. اما کشورهایی مانند ایران که به ساخت سلاح احتمالی مظنون هستند تحت بررسی های شدیدتر شامل بازرسی های دقیق قرار دارند.»
به نوشته آسوشیتدپرس، «آژانس اعلام کرده که بر اساس اطلاعات ارائه شده توسط سیستم های اطلاعاتی آمریکا و اسرائیل، نسبت به آزمایش ضامن های به شدت انفجاری مناسب سلاح هسته ای در پارچین مشکوک است.»
به گفته این خبرگزاری، سند ادعائی پیش نویس توافق ایران و آژانس است که بنا به تأیید یک مقام آگاه از محتوای تفاهم نامه، چندان تفاوتی با نسخه نهایی ندارد. این مقام آگاه به خاطر غیرمجاز بودن افشای اطلاعات، درخواست کرد نامش فاش نشود. با توجه به آن که تنها مقامات ایرانی و مسؤولان آژانس از محتوای این تفاهم مطلع بوده اند، حدس زدن وابستگی سازمانی این مقام مطلع مشکل به نظر نمی رسد.
در این سند که با عنوان "تمهیدات جداگانه 2" نام گذاری شده، آمده است که آژانس به جای انجام بازرسی، به نظارت بر کارمندان ایرانی در حین بازرسی آن ها از سایت پارچین قناعت کرده است.
همچنین به نوشته آسوشیتدپرس، این نام گذاری نشان از وجود سند محرمانه دیگری میان ایران و آژانس در مورد نحوه انجام بازرسی ها دارد.
بر اساس محتوای این سند، ایران "با درنظر گرفتن حساسیت های نظامی" تصاویر و فیلم های محل هایی را که به گفته آژانس با فعالیت تسلیحاتی ادعایی در ارتباط هستند در اختیار مأموران آژانس قرار می دهد.
آسوشتدپرس می نویسد: «این جمله بندی سند نشان می دهد فراتر از ممانعت ایران از انجام بازرسی های فیزیکی از سوی آژانس، ایران حتی اجازه داشتن اطلاعات به صورت قیلم و عکس از نقاطی که به دلیل اهمیت نظامی خارج از دسترس هستند را به آژانس نمی دهد.»
این خبرگزاری خود می افزاید کارشناسان آژانس معمولاً برای شواهد فعالیت تسلیحاتی، شخصاً نمونه برداری محیطی را انجام می دهند، اما این تفاهم، تکنسین های ایرانی را برای انجام نمونه برداری معین کرده است.
همچنین به موجب این سند، نمونه برداری از داخل ساختمان مشکوک به انجام آزمایشات ادعایی تنها محدود به تعداد 7 نمونه است. انجام نمونه برداری های بیشتر از بیرون سایت پارچین در محدوده ای که در آینده تعیین می شود مجاز خواهد بود.
در این تفاهم آمده: «اقدامات با استفاده از تجهیزات تأییدشده ایران مطابق با مشخصات فنی تعیین شده از سوی اژانس انجام خواهد شد.» آسوشیتدپرس افزود در حالی که در متن تفاهم اشاره شده آژانس "از اعتبار فنی بازرسی های ایران اطمینان حاصل می کند"، به چگونگی این اعتبارسنجی اشاره ای نشده است.
این پیش نویس امضا نشده اما حامل نام علی حسینی تاش، معاون راهبردی شورای عالی امنیت ملی به عنوان نماینده امضا کننده ایران در این تفاهم است. آسوشیتدپرس با انتقاد از نام این مقام ایرانی به جای سازمان انرژی اتمی ایران، این مسئله را نشان دهنده میزان اهمیتی که ایران برای تفاهم قائل است دانسته است.
"سرج گاس" سخنگوی آژانس بین المللی انرژی اتمی در پاسخ به آسوشیتدپرس گفته است آژانس درحال حاضر موضع گیری فوری در این مورد ندارد.
لازم به ذکر است "لینزی گراهام" رئیس کمیسیون بودجه سنای آمریکا که نامزد ریاست جمهوری انتخابات آینده آمریکا نیز هست، پیش از این آژانس را تهدید کرده بود اگر از دادن همه و تمام نسخه های تفاهمات جانبی ایران و آژانس دررابطه با توافق هسته ای ایران به کنگره خودداری کند، بودجه این سازمان را از سوی آمریکا قطع خواهد کرد.
