صراط: محمدرضا حیاتی گوینده خبر صدا و سیما در مصاحبه با هفته نامه «تماشاگران» درباره موضوعات مختلفی حرف زده که یکی از آنها تاثیر پذیری صدا و سیما از شبکههایی مثل «من و تو» و «بیبیسی فارسی» است.
بخشی از این مصاحبه بدین شرح است:
رسانههاي فارسي زبان خارج از ايران را هم ميبينيد؟
بله.
چه نگاه جديد و تجربهاي به شما داده؟ مثلاً بيبي سي فارسي با اين شكل خبرخواني جديد، براي شما كه 20-30سال اجرا داشتيد، حالا آدمهايي كه آمده بودند و روز اول هم خيلي حرفهاي نبودند...
نيروهايي كه آنها را آموزش داده بودند، حرفهاي بودند. چون كساني كه اينها جذب كردند، در مرحله اول نه گوينده بودند و نه مجري. ولي كساني كه اينها را آموزش دادند، حرفهاي و فوق حرفهاي بودند و خوب هم آموزش دادند. بعضيهايشان شايد صداي خوبي هم نداشتند و اجرا هم بلد نبودند، ولي به مرور زمان ياد گرفتند و اجرا ميكنند. اين را البته بگويم بيبي سي فارسي هم به همان شكل كلاسيك اجراي ما، خبر را اجرا ميكند. يعني اينطور نيست كه سبك مجلههاي خبري اجرا كند.
مثل اتاق خبر من و تو؟
بله آن سبك جديدي بود كه روز اولي كه اجرا كردند براي من خيلي جالب بود كه اين سبك ميگيرد يا نميگيرد؛ يعني در عين اينكه آن حالت رسمي را برداشته و يك گويندهام سي ايستاده و از ديگر همكارانش كه نشستند، ماجراها را سؤال ميكند، براي من خيلي جالب بود و بعد ديدم كه خيلي هم خوب جا افتاد.
در مورد بيبي سي فكر ميكنيد روي فضاي رسانه ملي تأثيري گذاشت يا نه همين شكل خبرگويي كه تغيير پيدا كرد...
بله هم بيبي سي تأثير گذاشت و هم شبكه من و تو با وجودي كه يك شبكه حرفهاي نيست و يك شبكه خصوصي كوچك است كه كار خاصي هم انجام نميدهد، ولي همان بخش اتاق خبر خيلي تأثير گذاشت و از آن الگو گرفتند و استفاده ميكنند.
بد هم نيست كه از تجربيات ديگران استفاده كنيم.
بله خوب است ولي تصنعي نباشد.
براي بيننده تلويزيون و برنامه خبري يك مقدار شايد آن شكلي كه در بيبي سي خبر ميگويند و با وجود آن آدمها باورپذيرتر باشد تا آن شكلي كه در تلويزيون ما خبر ميگويند. اينكه به اسم كوچك صدا ميكنند چيزي است كه اينجا به نظر ميرسد بچهها هنوز خودشان راحت نيستند و به همين دليل مردم باور نكردهاند.
شما نحوه اجرا را ميگوييد، ولي مردم بيشتر به دنبال محتوا هستند و نوع خبر برايشان مهم است. كارهاي اجرا و گويندگي و دكور و نور و صحنه و جذابيتهاي تصويري ديگر به مرحله بعد برمي گردد. اول بايد خوراك خبري مناسب و به موقع بدهيم. وقتي عقب نيفتاديم با آنها همزمان و همگام بوديم، بايد همزمان با اين روند جذابيتهاي صحنه و دكور و نور را هم افزايش بدهيم تا بهتر شويم.
راجع به بچههاي خبر بيبي سي گفتيد از ابتدا حرفهاي نبودند؛ گويندههاي تازهوارد خبر سيماي خودمان چطور، اينها با آموزش خوبي وارد شدند؟
متأسفانه خير. آموزشها اكثراً خوب نبوده. آموزشهايي كه در مورد بيبي سي من اشاره كردم، از طريق نيروهايي كه پشت صحنه بيبي سي بودند و واقعاً پشتوانه تجربي بالايي داشتند، صورت گرفته است.
راديوي بيبي سي و...
نه اصلاً همين تلويزيون بيبي سي فارسي؛ آدمهايي كه پشت صحنه كار ميكنند، اكثراً نيروهاي 30-40سال تجربه هستند. كساني كه هم در راديو و تلويزيون و مطبوعات بودند و خودشان هم آموزشهاي حرفهاي بينالمللي ديدند. اينها به نيروهاي جديد درس ميدهند. ولي در ايران ما آموزش درست نداشتيم. از طرفي جذب نويسنده و گوينده ما غلط است، وقتي شيوه جذب درست نباشد، از پايه كسي كه وارد اين كار شده اينكاره نيست. شما هر چقدر هم براي او آموزش بگذاريد، تا حدودي ممكن است آموزش بگيرد. ولي وقتي از پايه غلط باشد و چيزي نداشته باشد.
بخشی از این مصاحبه بدین شرح است:
رسانههاي فارسي زبان خارج از ايران را هم ميبينيد؟
بله.
چه نگاه جديد و تجربهاي به شما داده؟ مثلاً بيبي سي فارسي با اين شكل خبرخواني جديد، براي شما كه 20-30سال اجرا داشتيد، حالا آدمهايي كه آمده بودند و روز اول هم خيلي حرفهاي نبودند...
نيروهايي كه آنها را آموزش داده بودند، حرفهاي بودند. چون كساني كه اينها جذب كردند، در مرحله اول نه گوينده بودند و نه مجري. ولي كساني كه اينها را آموزش دادند، حرفهاي و فوق حرفهاي بودند و خوب هم آموزش دادند. بعضيهايشان شايد صداي خوبي هم نداشتند و اجرا هم بلد نبودند، ولي به مرور زمان ياد گرفتند و اجرا ميكنند. اين را البته بگويم بيبي سي فارسي هم به همان شكل كلاسيك اجراي ما، خبر را اجرا ميكند. يعني اينطور نيست كه سبك مجلههاي خبري اجرا كند.
مثل اتاق خبر من و تو؟
بله آن سبك جديدي بود كه روز اولي كه اجرا كردند براي من خيلي جالب بود كه اين سبك ميگيرد يا نميگيرد؛ يعني در عين اينكه آن حالت رسمي را برداشته و يك گويندهام سي ايستاده و از ديگر همكارانش كه نشستند، ماجراها را سؤال ميكند، براي من خيلي جالب بود و بعد ديدم كه خيلي هم خوب جا افتاد.
در مورد بيبي سي فكر ميكنيد روي فضاي رسانه ملي تأثيري گذاشت يا نه همين شكل خبرگويي كه تغيير پيدا كرد...
بله هم بيبي سي تأثير گذاشت و هم شبكه من و تو با وجودي كه يك شبكه حرفهاي نيست و يك شبكه خصوصي كوچك است كه كار خاصي هم انجام نميدهد، ولي همان بخش اتاق خبر خيلي تأثير گذاشت و از آن الگو گرفتند و استفاده ميكنند.
بد هم نيست كه از تجربيات ديگران استفاده كنيم.
بله خوب است ولي تصنعي نباشد.
براي بيننده تلويزيون و برنامه خبري يك مقدار شايد آن شكلي كه در بيبي سي خبر ميگويند و با وجود آن آدمها باورپذيرتر باشد تا آن شكلي كه در تلويزيون ما خبر ميگويند. اينكه به اسم كوچك صدا ميكنند چيزي است كه اينجا به نظر ميرسد بچهها هنوز خودشان راحت نيستند و به همين دليل مردم باور نكردهاند.
شما نحوه اجرا را ميگوييد، ولي مردم بيشتر به دنبال محتوا هستند و نوع خبر برايشان مهم است. كارهاي اجرا و گويندگي و دكور و نور و صحنه و جذابيتهاي تصويري ديگر به مرحله بعد برمي گردد. اول بايد خوراك خبري مناسب و به موقع بدهيم. وقتي عقب نيفتاديم با آنها همزمان و همگام بوديم، بايد همزمان با اين روند جذابيتهاي صحنه و دكور و نور را هم افزايش بدهيم تا بهتر شويم.
راجع به بچههاي خبر بيبي سي گفتيد از ابتدا حرفهاي نبودند؛ گويندههاي تازهوارد خبر سيماي خودمان چطور، اينها با آموزش خوبي وارد شدند؟
متأسفانه خير. آموزشها اكثراً خوب نبوده. آموزشهايي كه در مورد بيبي سي من اشاره كردم، از طريق نيروهايي كه پشت صحنه بيبي سي بودند و واقعاً پشتوانه تجربي بالايي داشتند، صورت گرفته است.
راديوي بيبي سي و...
نه اصلاً همين تلويزيون بيبي سي فارسي؛ آدمهايي كه پشت صحنه كار ميكنند، اكثراً نيروهاي 30-40سال تجربه هستند. كساني كه هم در راديو و تلويزيون و مطبوعات بودند و خودشان هم آموزشهاي حرفهاي بينالمللي ديدند. اينها به نيروهاي جديد درس ميدهند. ولي در ايران ما آموزش درست نداشتيم. از طرفي جذب نويسنده و گوينده ما غلط است، وقتي شيوه جذب درست نباشد، از پايه كسي كه وارد اين كار شده اينكاره نيست. شما هر چقدر هم براي او آموزش بگذاريد، تا حدودي ممكن است آموزش بگيرد. ولي وقتي از پايه غلط باشد و چيزي نداشته باشد.