کودکی‌دیگرقربانی‌طراحی‌لوله‌بازکن+تصاویر

در تازه ترین مورد این گونه اتفاقات دردناک کودکی 4 ساله که قوطی جذاب و نارنجی محتوی لوله بازکن را به جای شربت سرکشید هم اکنون به علت سوختگی شدید دستگاه گوارش بعد از چندین عمل جراحی در بخش مراقب بیمارستان مفید تهران بستری شده و تلاش پزشکان برای نجات جان وی ادامه دارد. وزن این کودک بعد از این حادثه به 10 کیلوگرم کاهش یافته است.

دکتر جواد غروبی دانشیار و فوق تخصص جراحی و ارولوژی کودکان در بیمارستان مفید در گفت و گو با عصر ایران، با اشاره به اینکه در زمینه بلع مواد شیمیایی و خصوصا موارد ضد عفونی کننده و لوله باز کن ها مراجعات به بیمارستان های تهران به صورت متداول انجام می شود گفت: آمار دقیقی از بلع مواد و مایعات سوزاننده در کودکان و شیر خواران در ایران وجود ندارد ولی به لحاظ شیوع،  بلع مایعات قلیایی بیش از مایعات اسیدی بوده و بیشتر نیز درکودکان زیر 5 سال اتفاق می افتد.

این استاد دانشگاه خاطر نشان کرد: از جمله مایعات قلیایی که بلع آنها سوختگی عمیقی را در مری و معده کودک ایجاد می کند  لوله باز کن ها،  تمیز کننده اجاق گاز و ماشین ظرف شویی هستند و معمولا به دلیل اینکه بدون طعم و بو  است  در بلع اولیه دردی ایجاد نمی کند.

وی ادامه داد: طی سال های اخیر در کشورهای توسعه یافته به علت خطرات و عوارض کشنده ای که بلع مواد شیمیایی مانند لوله بازکن ها برای کودکان ایجاد می کند تمهیدات و اقداماتی شامل کاهش در غلظت و PH این مایعات ایجاد شد تا عوارض و آسیب کمتری به دنبال بلع احتمالی و تصادفی در کودکان ایجاد شود.

این متخصص جراحی اطفال با بیان اینکه آسیب بلع مواد قلیایی در کودکان به مراتب بیش از مواد اسیدی است افزود: PH بالای 11 در مواد قلیایی می تواند به راحتی باعث سوختگی عمیق، سوراخ شدن مری و التهاب عفونی میان سینه و حتی مرگ در کودک شود که این موارد در مورد  لوله باز کن ها که  PH قلیایی دارند صدق کرده و لذا در صورت بلع سبب سوختگی شدید دستگاه گوارش فوقانی می شود.
البته تمیزکننده های پودری یا کریستالی به دلیل چسبیدن به مخاط دهان و مری سوختگی و  آسیب شدیدتری برای کودک ایجاد می کند.  به طوریکه حفره دهان این کودکان و مری کاملا سوخته و البته مواردی نیز خود معده همراه با مری و حفره دهان می سوزد. 

دکتر غروبی با بیان  اینکه در اینگونه موارد والدین کودک نیز دچار مشکلات روحی شدیدی می شوند خاطر نشان کرد: معمولا علاوه بر اینکه در اینگونه موارد کودک در دراز مدت به لحاظ روانی دچار مشکلات عدیده ای می شود والدین نیز احساس گناه کرده و خودشان را ملامت می کنند که این مشکلات باعث می شود غالبا خانواده ها نیاز به مشاوره روانپزشکی داشته باشند.

مسمومیت بر اثر خوردن مواد شوینده، ضد عفونی‌ کننده و لوله بازکن‌ ها، مسئله‌ ای است که این روزها فراگیر شده و کودکان از روی کنجکاوی و به دلیل جذاب بودن رنگ کالا به سمت آن می‌ روند و چون این مواد، به راحتی در آشپزخانه‌ های منازل، زیر سینک ها و کابینت‌ ها در دسترس کودکان است، مسمومیت کودکان، سیر افزایشی داشته است.

یکی از پرستاران بخش مراقبت های بیمارستان مفید در این باره می گوید: مدتی قبل وقتی موارد این چنینی زیاد شد یکی از پرستاران بیمارستان با شرکت تولید کننده چاه بازکن «ص» تماس گرفته و این مورد را اطلاع داده است: بعد از آن این شرکت بسته های جدیدی با درِ پِرسی پیچی تولید کرد اما این هم کمکی به کاهش مسمومیت ها نکرد. شاید چون رنگ بسته بندی ها هنوز برای بچه ها جذاب است. 

متاسفانه شرکت های تولید کننده مواد شیمایی و لوله بازکن ها با وجود تذکرات و حتی انتشار اخبار مسومیت های کودکان باز هم مبادرت به تولید محصولات خودبه همان روش های جذاب برای کودکان می کند که در این باره چند نکته را یاد آور می شویم.

1- آیا انتشار اینگونه اخبار و تصاویر کودکانی که در تخت بیمارستان ها  با مرگ دست و پنجه نرم می کنند هنوز نتوانسته است صاحبان شرکت های تولید کننده محصولات شیمایی و لوله بازکن ها را قانع کند که به جای استفاده از رنگ های شاد و جذاب برای کودکان  در تولید محصول خود از رنگ های دیگر استفاده کنند. زیرا اگر کسی نیاز به استفاده از لوله بازکن در منزل خود داشته باشد حتما آن کالا را تهیه و  استفاده می کند و  رنگ زیبا و جذاب تاثیری برای خریدن و یا نخریدن آن کالا  به وجود نمی آورد.

2- به جاست مسؤولان به انتشار اینگونه اخبار واکنش نشان داده و با تدوین دستوالعمل های جدی شرکت های تولید کننده را  مجبور به رعایت ایمنی در تولید در بطری و عدم استفاده از رنگ های جذاب کنند.

 

3- کودکان زیر ۵ سال، پر خطرترین گروه سنی از نظر بروز مسمومیت هستند. در کودکان همیشه مسمومیت ها اتفاقی و بیشتر ناشی از سهل انگاری بزرگسالان است.
کودکان خردسال ممکن است هر چیزی را به دهان ببرند. این عمل، بخشی از آموزش و درک این گروه سنی از محیط اطرافشان است در واقع کودکان نوپا بیشتر از همه حس ها از حس چشایی استفاده می کنند. آنها به طور معمول هر چیز را به دهان می برند تا بفهمند آن چیست همین عمل زمینه ساز بروز مسمومیت را فراهم می کند و لذا بجاست ، والدین  مطمئن باشند که کودکان به مواد سمی دسترسی نداشته و  این گونه محصولات را در مکان های دور از دسترس کودکان قرار دهند.