صراط: «محمد جواد ظریف»، وزیر خارجه ایران روز چهارشنبه در سخنرانی خود در دانشگاه نیویورک گفت نتایج نظرسنجی‌ها در ایران نشان می‌دهند بی‌اعتمادی گسترده‌ای به کشور آمریکا وجود دارد.
این برنامه که «دیوید ایگناتیوس» ستون نویس روزنامه «واشنگتن پست» مجری آن بود به ابتکار «بنیاد آمریکای نوین» و «مرکز همکاری بین‌المللی دانشگاه نیویورک» برگزار می‌شد.
وزیر خارجه ایران در ابتدای این مراسم به سوالی درباره خصوص توقیف یک فروند کشتی تجاری با پرچم جزایر مارشال در آب‌های ایران پاسخ داد.
ظریف با بیان اینکه توقیف این کشتی موضوعی «حقوقی» بوده و ارتباطی با مسائل یمن نداشته گفت کشتی مورد نظر پس از بی‌توجهی به هشدارهای ایران توسط نیروهای دریایی ایران به سمت اسکله هدایت شدند.
وزیر خارجه ایران در توضیح بیشتر افزود توقیف کشتی به دلیل محکوم شدن آن در دادگاه در پرونده مربوط به ممانعت تحویل از محموله خود به یک شرکت بوده است.
رئیس دستگاه دیپلماسی ایران همچنین با بیان این اظهارات اطمینان خاطر داد که تهران به حفظ آزادی تردد دریایی در خلیح فارس متعهد است: «خلیج فارس، رگ حیات ماست... ما به تردد دریایی در سطح بین‌المللی احترام می‌گذاریم. برای ما آزادی تردد دریایی در خلیج فارس، یک الزام است.»
«دیوید ایگناتوس» در ادامه سوالاتی را درباره مسائل مختلف مذاکرات هسته‌ای ایران مطرح کرد که آقای ظریف به آنها پاسخ داد.
ظریف، توافق هسته‌ای را توافقی خوب و در راستای منافع تمامی کشورها توصیف کرد اما گفت مطمئنا این توافق، «بی‌نقص» و تأمین‌کننده تمامی منافع کشورها نخواهد بود.
وزیر خارجه ایران تفاهم ماه گذشته بین ایران و گروه 1+5 در «لوزان» را «متوازن» خواند و افزود باید منتظر ماند و دید که آیا توافق نهایی احتمالی هم متوازن باقی می‌ماند یا خیر.
ظریف تصریح کرد مذاکرات هسته‌ای بین ایران و گروه 1+5 از روز پنجشنبه در سطح معاونان وزرای خارجه در نیویورک آغاز خواهد شد. به گفته وی، طرفین سپس روز دوشنبه رایزنی‌ها را در اروپا ادامه خواهند داد.
وی همچنین درباره چارچوب زمانی مذاکرات هسته‌ای ایران گفت که دو طرف به دنبال آن هستند که توافق را قبل از ضرب‌الاجل 30 ژوئیه به اتمام برسانند و این موضوع امکان‌پذیر است.
وزیر خارجه ایران در پاسخ به سوالی درباره محورهای اختلافی گروه ایران و 1+5 افزود: «نگارش متن را از فردا آغاز می‌کنیم. پرانتزهایی باقی مانده است، اما بر سر کلیات توافق وجود دارد.»
ظریف همچنین درباره اقدامات کنگره برای تشدید شرایط مذاکره با ایران گفت: «ما با دولت کشورهای مختلف از جمله آمریکا توافق می‌کنیم نه با کنگره یا قوه قضائیه آمریکا.»
وزیر خارجه ایران در پاسخ به سوالی درباره مکانیسم‌های رفع تحریم‌ها گفت: «طبق آنچه ما تا الان می‌دانیم، در صورت توافق تا 30 ژوئیه ما قطعنامه‌ای تحت فصل هفت شورای امنیت تصویب خواهیم کرد.»
وی اضافه کرد در صورت توافق، گامهای رفع تحریم‌ها احتمالاً چند هفته طول می‌کشد. ظریف گفت تمامی تحریم‌ها علیه ایران برداشته خواهد شد، خواه این موضوع باب میل سناتور «تام کاتن» باشد یا نباشد.
محمد جواد ظریف درباره بازرسی‌ها از برنامه هسته‌ای ایران هم با اشاره به اینکه ایران آماده اجرای پروتکل الحاقی است اضافه کرد بعضی از اعضای «ان‌پی‌تی» از اجرای این پروتکل «کراهت دارند» اما ایران برای تضمین شفافیت، حاضر به اجرای آن است.
وی خاطرنشان کرد ایران بعد از ژاپن که 10 برابر ایران تأسیسات هسته‌ای دارد دومین کشوری بوده که در معرض بیشترین بازرسی‌های آژانس قرار داشته است.
ظریف به سوال مجری برنامه مبنی بر اینکه آیا ایران از برنامه غنی‌سازی احتمالی عربستان، چنانکه مقامات این کشور ابراز کرده‌اند حمایت می‌کند یا خیر اینطور پاسخ داد: «در صورتی که همان سطح نظارت که بر برنامه هسته‌ای ایران وجود دارد بر برنامه غنی‌سازی عربستان هم وجود داشته باشد نه تنها از آن حمایت می‌کنیم بلکه از آن استقبال می‌کنیم.» وی تصریح کرد این حق کشورها است که بر اساس ان‌پی‌تی به چرخه کامل سوخت دسترسی داشته باشند و عربستان هم از این قاعده مستثنی نیست.
وزیر خارجه ایران در ادامه به اظهارنظر درباره موضوع جنجالی بازگشت خودکار تحریم‌ها به فرض عدم پایبندی ایران به تعهداتش (snapback) پرداخت. ظریف گفت اگر قرار است کسی نگران نقض تعهدات باشد، ایران است که باید از عدم پایبندی آمریکا احساس نگرانی کند. ظریف تأکید کرد ایران به تعهداتش پایبند خواهد بود.
رئیس دستگاه دیپلماسی ایران در ادامه با اشاره به اینکه اولین سخنران کنفرانس بازنگری «ان‌پی‌تی» در نیویورک بوده و به نمایندگی از 120 کشور عضو غیرمتعهدها در این نشست صحبت کرده ادعای آمریکا برای معرفی خود به عنوان «جامعه بین‌الملل» را کم اهمیت جلوه داد.
ظریف گفت کشورهای عضو جنبش غیرمتعهدها از برنامه هسته‌ای ایران نگران نیستند بلکه دغدغه عمده آنها سلاح‌های کشورهای برخوردار «ان‌پی‌تی» (انگلیس، آمریکا، روسیه، چین، فرانسه) است.
وی به انتقاد از عدم پایبندی کشورهای برخوردار از سلاح‌های هسته‌ای به تعهداتشان ذیل «ان‌پی‌تی» پرداخت و گفت آنها، به عنوان یکی از طرفهای این معامله در 45 سال پیش به تعهدات خود پایبند نبوده‌اند اما اکنون از کشورهای غیربرخودار انتظار پایبندی به تعهداتی فراتر از مفاد این پیمان‌نامه دارند.
رئیس دستگاه دیپلماسی ایران، سلاح‌های هسته‌ای رژیم صهیونیستی را دیگر نگرانی کشورهای غیرمتعهدها خواند و اضافه کرد: «خنده‌دار است که نتانیاهو روی 400 کلاهک هسته‌ای نشسته و به معلم اخلاق منع گسترش سلاح‌های هسته‌ای برای دیگران تبدیل شده است.»
تحولات یمن، محور بعدی گفت‌وگوی آقای ظریف با مخاطبان حاضر در این نشست بود. وی پیش‌فرض موجود در سوال مجری درباره ارسال سلاح از ایران به یمن و دخالت در امور داخلی کشورهای دیگر را رد کرد و در بیاناتی که با خنده حضار همراه شد، گفت: «یمن را فقط باید یمنی‌ها اداره کنند. هیچ‌کس غیر از خود یمنی‌ها نمی‌تواند این کشور را اداره کند.».
آقای ظریف، با وجود این تأکید کرد ایران با این موضوع که دیگران بخواهند این کشور را در معادلات منطقه نادیده بگیرند مخالف است. وی گفت ایران در حال حاضر نیرویی در منطقه است که قابل چشم‌پوشی نیست، همان‌طور که عربستان چنین است.
ظریف با بیان اینکه ایران با دیدگاه حذف یا صرفنظر از نیروهای اثرگذار در منطقه مخالف است گفت ایران هیچگاه نگفته مثلاً کشور عربستان چون از داعش حمایت می‌کند نباید در گفت‌وگوها برای حل و فصل مسائل حضور نداشته باشد. وی این دیدگاه را «غیرعملی» خواند و گفت: «اما آنها ما را از مذاکرات ژنو 2 (درباره سوریه) حذف کردند.»
رئیس دستگاه دیپلماسی با تأکید دوباره بر اینکه «ایران بازیگری جدی در منطقه است» گفت نمی‌توان این کشور را از معادلات منطقه جدا کرد.
وزیر خارجه ایران در پاسخ به سوال یکی از حضار که درباره روابط ایران و عربستان پرسیده بود گفت که دو کشور روابط خوبی با یکدیگر دارند هر چند تنش‌های بین دو طرف در هفته‌های گذشته بر سر موضوع تعرض به نوجوانان ایرانی در فرودگاه جده تا اندازه‌ای مخدوش شده است.
ظریف در ادامه گفت البته مقامات عربستان وعده داده‌اند متخلفان در این پرونده را محاکمه خواهند کرد.
وی در پاسخ به سوالی درباره موضع ایران درباره تغییرات گسترده در مناصب حکومتی عربستان سعودی از جمله وزیر خارجه این کشور این موضوع را مسئله‌ای داخلی و مربوط به تصمیمات مقامات عربستان دانست اما گفت ایران برای وزیر خارجه جدید احترام قائل است.
یکی از حضار در ادامه درباره دلایل بدبینی به آمریکا
در ایران پرسید و آقای ظریف در پاسخ این موضوع را «مایه تأسف» اما
«واقعیت» خواند و گفت این چیزی است که نتایج مراکز نظرسنجی نشان می‌دهند.
ظریف گفت نظرسنجی‌ها در ایران ضمن اشاره به اینکه عده زیادی از مردم
خواستار توافق هستند بی‌اعتمادی گسترده به آمریکا در جامعه عمومی را هم
نشان می‌دهند.
