صراط: 29 دی ماه بانک مرکزی دستورالعمل ناظر بر عملیات ارزی صرافی‌ها را ابلاغ کرد که یکی از نکات پررنگ و قابل توجه آن غیرقانونی بودن فعالیت‌های خارج از شبکه صرافیهای دارای مجوز از بانک مرکزی بود.
در واقع با ابلاغ این بخشنامه، دلالان و کسانی که مجوز صرافی ندارند، نمی‌توانند به خرید و فروش ارز مبادرت کنند.
مشاهدات خبرنگار ما نشان می‌دهد با ابلاغ این بخشنامه فضای کنار پاساژ افشار نسبت به قبل خلوت و کم سر و صدا شده و دیگر از حراج و چوب زدن دلالان بر نرخ ارز خبری نیست. یکی از صرافی‌ها در این باره به ما می‌گوید: دلالان اصلی بازار ارز در پاساژ افشار- سه راه منوچهری- به سبزه میدان رفته‌اند و تنها دلالان جزء در اینجا مانده‌اند.
*کانالیزه شدن ورود ارز بانک مرکزی به بازار
به اعتقاد بسیاری برچیده شدن بساط دلالی ارز عرضه بانک مرکزی از طریق صرافی های مجاز است، در عین حال عرضه ارز به بازار توسط بانک مرکزی از طریق یک صرافی نکته دیگری است که صراف‌ها به آن اشاره می‌کنند. یکی از فعالان بازار ارز می‌گوید: مدتی است از طریق صرافی «پ» ارز به بازار تزریق می‌شود. این ارزها توسط چند نفر از صرافی خریداری و بعد به دلالان بازار فروخته می‌شود.
به گفته این فعال بازار اوایل مابه‌التفاوت نرخ ارز زیاد بود به طوری که برخی واسطه‌ها 10 میلیون تومان سود کسب می‌کردند اما بعد از مدتی این مابه‌التفاوت به حداقل رسید.
یکی دیگر از صراف‌ها در این باره می‌گوید: صرافی «پ» در چند هفته اخیر به صورت روزانه چند صد هزار ارز در بازار می‌فروشد که البته همه این ارزها به دلالان فروخته می‌شود. ارز را به دلالان فروخته و شماره ملی آنها را در سامانه سنا ثبت می‌کنند.
این صحبت‌ها ما را به صرافت انداخت تا موضوع را از فعالان دیگر بازار ارز، جویا شویم. همه فعالان بازار بدون استثناء به عرضه ارز بانک مرکزی توسط صرافی «پ» و فروش آن به دلالان اذعان می‌کنند. تنها در روایت آغاز عرضه ارزها از کانال صرافی «پ» اختلاف نظر وجود دارد به طوری که برخی زمان عرضه را از نیمه آذر و بعد از شروع التهاب در بازار عنوان می‌کنند و برخی دوره این عرضه را به چند هفته اخیر محدود می‌دانند.
اینکه چرا بانک مرکزی تنها از طریق صرافی «پ» و آن هم به نرخ روز بازار به دلالان ارز می‌فروشد، ابهامی است که با مطالعه «مقررات ناظر بر عملیات ارزی صرافی‌ها» بیشتر می‌شود.
در واقع از یک طرف این مقررات تاکید می‌کند « صرافیهای دارای مجوز فعالیت معتبر از بانک مرکزی، مجاز به اشتغال به معاملات ارزی هستند. این صرافی‌ها می‌توانند نسبت به خرید و فروش ارز برای خود و یا برای مشتریان خود اقدام نمایند.» و همچنین ماده 3 می‌گوید بجز افراد موضوع ماده (2) فوق، اشتغال به خرید و فروش ارز، مدیریت و تسویه معاملات به هر نحو ممنوع است، اما از طرف دیگر بانک مرکزی به وسیله یک صرافی ارز را به دلالان می‌دهد.
این مساله این سوال را به ذهن متبادر می‌کند که آیا فروش ارز به نرخ روز با هدف کنترل بازار انجام می‌شود یا روشی است برای تامین کسری بودجه ؟
اگر هدف مدیریت بازار ارز است، چرا این ارزها به صرافیهای مجاز اختصاص نمی‌یابد و از طریق یک صرافی سر از دلالان بازار در می‌آورد؟
دولت یا بانک مرکزی هر هدفی از این اقدام داشته باشند، در خارج از چارچوبی که قانون برای بازار ارز تعیین کرده، اقدام می‌کند. جالب آنکه این عرضه از طریق صرافی انجام می‌گیرد که در فهرست صرافیهای دارای مجوز از بانک مرکزی نیست.
در واقع با ابلاغ این بخشنامه، دلالان و کسانی که مجوز صرافی ندارند، نمی‌توانند به خرید و فروش ارز مبادرت کنند.
مشاهدات خبرنگار ما نشان می‌دهد با ابلاغ این بخشنامه فضای کنار پاساژ افشار نسبت به قبل خلوت و کم سر و صدا شده و دیگر از حراج و چوب زدن دلالان بر نرخ ارز خبری نیست. یکی از صرافی‌ها در این باره به ما می‌گوید: دلالان اصلی بازار ارز در پاساژ افشار- سه راه منوچهری- به سبزه میدان رفته‌اند و تنها دلالان جزء در اینجا مانده‌اند.
*کانالیزه شدن ورود ارز بانک مرکزی به بازار
به اعتقاد بسیاری برچیده شدن بساط دلالی ارز عرضه بانک مرکزی از طریق صرافی های مجاز است، در عین حال عرضه ارز به بازار توسط بانک مرکزی از طریق یک صرافی نکته دیگری است که صراف‌ها به آن اشاره می‌کنند. یکی از فعالان بازار ارز می‌گوید: مدتی است از طریق صرافی «پ» ارز به بازار تزریق می‌شود. این ارزها توسط چند نفر از صرافی خریداری و بعد به دلالان بازار فروخته می‌شود.
به گفته این فعال بازار اوایل مابه‌التفاوت نرخ ارز زیاد بود به طوری که برخی واسطه‌ها 10 میلیون تومان سود کسب می‌کردند اما بعد از مدتی این مابه‌التفاوت به حداقل رسید.
یکی دیگر از صراف‌ها در این باره می‌گوید: صرافی «پ» در چند هفته اخیر به صورت روزانه چند صد هزار ارز در بازار می‌فروشد که البته همه این ارزها به دلالان فروخته می‌شود. ارز را به دلالان فروخته و شماره ملی آنها را در سامانه سنا ثبت می‌کنند.
این صحبت‌ها ما را به صرافت انداخت تا موضوع را از فعالان دیگر بازار ارز، جویا شویم. همه فعالان بازار بدون استثناء به عرضه ارز بانک مرکزی توسط صرافی «پ» و فروش آن به دلالان اذعان می‌کنند. تنها در روایت آغاز عرضه ارزها از کانال صرافی «پ» اختلاف نظر وجود دارد به طوری که برخی زمان عرضه را از نیمه آذر و بعد از شروع التهاب در بازار عنوان می‌کنند و برخی دوره این عرضه را به چند هفته اخیر محدود می‌دانند.
اینکه چرا بانک مرکزی تنها از طریق صرافی «پ» و آن هم به نرخ روز بازار به دلالان ارز می‌فروشد، ابهامی است که با مطالعه «مقررات ناظر بر عملیات ارزی صرافی‌ها» بیشتر می‌شود.
در واقع از یک طرف این مقررات تاکید می‌کند « صرافیهای دارای مجوز فعالیت معتبر از بانک مرکزی، مجاز به اشتغال به معاملات ارزی هستند. این صرافی‌ها می‌توانند نسبت به خرید و فروش ارز برای خود و یا برای مشتریان خود اقدام نمایند.» و همچنین ماده 3 می‌گوید بجز افراد موضوع ماده (2) فوق، اشتغال به خرید و فروش ارز، مدیریت و تسویه معاملات به هر نحو ممنوع است، اما از طرف دیگر بانک مرکزی به وسیله یک صرافی ارز را به دلالان می‌دهد.
این مساله این سوال را به ذهن متبادر می‌کند که آیا فروش ارز به نرخ روز با هدف کنترل بازار انجام می‌شود یا روشی است برای تامین کسری بودجه ؟
اگر هدف مدیریت بازار ارز است، چرا این ارزها به صرافیهای مجاز اختصاص نمی‌یابد و از طریق یک صرافی سر از دلالان بازار در می‌آورد؟
دولت یا بانک مرکزی هر هدفی از این اقدام داشته باشند، در خارج از چارچوبی که قانون برای بازار ارز تعیین کرده، اقدام می‌کند. جالب آنکه این عرضه از طریق صرافی انجام می‌گیرد که در فهرست صرافیهای دارای مجوز از بانک مرکزی نیست.
