1- ابولا
این بیماری که در سال 1976 شناخته شده بود، اوایل سال کنونی میلادی در
گینه شیوع پیدا کرد. از مارس 2014 به طور وحشتناکی گسترش یافت و به سرعت در
لیبریا و سیرالئون شایع شد و سپس به نیجریه و سنگال رسید. چندین مورد نیز
در آمریکا و اسپانیا گزارش شد که جهان غرب را به وحشت انداخت.
براساس آخرین آمار رسمی، 16 هزار و 169 نفر به این ویروس مبتلا شده اند. 6
هزار و 928 تن، بیشتر در گینه، لیبریا و سیرالئون جان خود را بر اثر ابتلا
به این بیماری از دست دادند. آماری که سازمان جهانی بهداشت ماه نوامبر
منتشر کرد، از 5 هزار و 674 مورد مرگ ناشی از این بیماری حکایت داشت، اما
آمار جدید احتمالا شامل موارد گزارش نشده ای است که طی چند هفته گذشته جان
خود را از دست داده اند.
مجله « تایم » به نشانه تقدیر، کادر پزشکی و امدادگرانی را که با ابولا مبارزه می کنند را به عنوان شخصیت سال 2014 معرفی کرد.
2- داعش
داعش وجهه دیگری از تروریسم بین المللی است. طی حدود یک دهه، داعش به یکی
از سازمان های تروریستی قدرتمند جهان تبدیل شده است. داعش به رهبری ابوبکر
البغدادی، یک نیروی مسلح سلفی است که حضوری قوی در خاورمیانه دارد. 29 ژوئن
2014، داعش در منطقه تحت کنترل خود در عراق و سوریه اعلام خلافت کرد. این
سازمان، سازمانی ثروتمند است، زیرا به تدریج که عراق را به تصرف خود
درآورد، این کشور را غارت کرد.
این گروه تندرو مسئول کشتار وسیع نظامیان و غیرنظامیان است. تعیین تعداد
دقیق افرادی که به دست این گروه به قتل رسیده اند، کار دشواری است، اما
احتمالا شمار آنها به بیش از 10 هزار نفر می رسد که بیشتر قربانیان را
غیرنظامیان تشکیل می دهند.
3- بوکو حرام
این گروه تندرو که نام آن را می توان به صورت «آموزش غربی گناه است» ترجمه
کرد، توسط محمد یوسف تاسیس شده است. این گروه که فرقه ای از جنبش سلفی
تلقی می شود، خواستار تشکیل یک دولت و بازگشت اسلام با اجرای سرسختانه
قوانین اسلامی در شمال نیجریه است. بوکو حرام مشارکت مسلمانان را در فعالیت
های سیاسی یا اجتماعی در کنار جوامع غربی مانند رأی گیری یا پوشیدن پیراهن
و شلوار را برای آنها ممنوع کند.
بنا بر اعلام سازمان دیده بان حقوق بشر، اعضای بوکو حرام در ده ماه نخست امسال بیش از 2 هزار و 53 نفر را به قتل رسانده اند.
4- سیل در هند
یکی از بدترین فجایع طبیعی سال 2014، سیل در هند بود. اوایل ماه سپتامبر
بیش از 400 نفر بر اثر وقوع سیل در هند و پاکستان جان خود را از دست دادند.
صدها هزار تن آواره شدند و خانه های خود را از دست دادند. در منطقه
کوهستانی کشمیر، صدها روستا به زیر آب رفت. حدود 200 نفر در کشمیر هند و
بیش از 250 تن نیز در کشمیر پاکستان کشته شدند.
5- سقوط هواپیما
در سال 2014 هفت سانحه مرگبار هوایی روی داد که سه سانحه آن به شدت رسانه
ای شد. هشتم مارس، یک فروند هواپیمای شرکت هواپیمایی مالزی ایرلاین پرواز
شماره ام.اچ-370 با 239 سرنشین ناپدید شد. به رغم انجام عملیات گسترده
جستجو با مشارکت کشورهای مختلف، ناپدید شدن این هواپیما همچنان مرموز است.
17 ژوئیه نیز پرواز شماره ام.اچ-17 همین شرکت هواپیمایی با 298 سرنشین در
آسمان اوکراین منهدم شد. اوکراین و آمریکا جدایی طلبان هوادار روسیه را
متهم می کنند که این هواپیما را با تجهیزات روسیه، هدف قرار داده اند.
یک هفته بعد نیز یک هواپیمای شرکت تایوانی ترانس ایژیا به علت شرایط بد
جوی، هنگام فرود نزدیک فرودگاه جزیره پنگو سقوط کرد. در این سانحه نیز 48
تن کشته شدند. روز بعد نیز یک هواپیمای شرکت هواپیمایی الجزایر پس از
برخاستن در شمال مالی سقوط کرد و 166 سرنشین آن جان خود را از دست دادند.
6- مهاجرت های غیرقانونی
سازمان بین المللی مهاجرت چندی پیش اعلام کرد در سال 2014 بیش از چهار
هزار مهاجر جان خود را از دست داده اند. این آمار دو برابر آمار مربوط به
سال گذشته است. سال 2014 مرگبارترین سالی است که مهاجران غیرقانونی جان خود
را از دست داده اند. بیش از سه هزار مهاجر در دریای مدیترانه غرق شده اند.
همچنین بیش از 540 مهاجر در خلیج بنگال و دست کم 307 مهاجر نیز که تلاش می
کردند از مرز بین مکزیک و آمریکا عبور کنند، کشته شدند.
7- بیماری های قلبی-عروقی
هر چند این عامل چندان رسانه ای نشده است، اما یکی از ده عامل مهم مرگ در
سال 2014 تلقی می شود. آمار دقیق مرگ ناشی از بیماری های قلبی عروقی در سال
کنونی هنوز اعلام نشده است، اما احتمالا روند سال های اخیر را طی خواهد
کرد. در سال 2012 بیماری های قلبی عروقی جان هفده و نیم میلیون نفر را در
جهان گرفت. این نشان می دهد که از هر سه مرگ در جهان، یکی بر اثر ابتلا به
این بیماری هاست.
8- ایدز
هر چند این بیماری رو به کاهش است، اما همچنان در همه جای جهان دیده می
شود. بنا بر اعلام برنامه مبارزه با ایدز سازمان ملل، در سال 2013، یک و
نیم میلیون نفر از مردم جهان بر اثر این بیماری جان خود را از دست دادند
که نسبت به سال قبل آن 11.8 درصد کاهش را نشان می دهد. این رقم بیشترین
کاهش را از اوج این بیماری در سال 2005 نشان می دهد. این روند در سال 2014
نیز وجود دارد. از سال 2005، سالانه 100 هزار نفر از تعداد مرگ ناشی از
ایدز کاسته می شود. براساس گزارش سالانه کارشناسان سازمان ملل که در ژنو
ارائه شد، این رقم در سال 2014، 200 هزار نفر بود. از سال 2005 از تعداد
مرگ ناشی از ایدز 35 درصد کاسته شده است. موارد جدید ابتلا به اچ.آی.وی. از
دو میلیون و 200 هزار نفر در سال 2012 به دو میلیون و 100 هزار نفر در سال
2013 رسید. همچنین موارد جدید ابتلای کودکان به این ویروس از 270 هزار نفر
به 240 هزار نفر کاهش یافت.
بیشترین موارد ابتلا در منطقه صحرای آفریقا به ثبت رسیده است. در سال
گذشته یک و نیم میلیون مورد جدید در این منطقه ثبت شد که 210 هزار نفر از
آنها کودک بودند. بااین حال این رقم کاهشی 33 درصدی بین سال های 2005 و
2013 را نشان می دهد. در سال 2014، 24 میلیون و 700 هزار نفر در این منطقه
با ویروس اچ.آی.وی زندگی می کردند که دو میلیون و 900 هزار تن از آنها کودک
بودند.
9- بیماری مالاریا
این بیماری با 300 تا 500 میلیون مورد ابتلا، شایع ترین بیماری در جهان
است که تنها 900 هزار تا یک میلیون مورد کشنده است. بنا بر اعلام پزشکان
بدون مرز، بیشترین موارد ابتلا در قاره افریقاست زیرا 90 درصد مرگ ناشی از
مالاریا در این قاره روی داده است.
10- باندهای تبهکار در مکزیک
باندهای تبهکاری امسال در کانون توجه بودند. شبکه الجزیره در تحلیلی کشتارهای داعش را با کشتارهای باندهای قاچاق مواد مخدر در مکزیک مقایسه و اعلام کرد سال 2014 در عراق نه هزار غیرنظامی به دست داعش کشته شدند در حالی که تعداد قربانیان باندهای تبهکار مکزیک در همین سال از 16 هزار تن فراتر رفت. سر بریدن و مثله کردن اجساد گسترش یافته است. اعضای این گروهها برای آنکه مردم را بترسانند اعضای بدن قربانیان را مثله می کنند. آنها برای تحت کنترل درآوردن دولت و رسانه ها، از سال 2006 به قتل 57 خبرنگار مبادرت کرده اند.
