جمعه ۰۷ دی ۱۴۰۳ - ساعت :
۱۶ آذر ۱۳۹۳ - ۱۴:۴۷

تفاوت پوپولیسم صادقانه و ریاکارانه از نگاه افروغ

عماد افروغ جامعه‌شناس و استاد دانشگاه گفت: لیبرالیسم فردی زمینه را برای پوپولیسم فراهم می‌کند، پوپولیسم ترجمان جمع‌گرایی افراطی و اتفاقاً زاده آن است.
کد خبر : ۲۱۳۱۳۳
صراط:  مراسم رونمایی از کتاب «پوپولیسم» اثر عبدالوهاب فراتی صبح امروز (16 آذر ماه) با حضور عماد افروغ، حجت‌الاسلام داود فیرحی، پرویز امینی از صاحب‌نظران حوزه فرهنگ و سیاست در کانون اندیشه جوان برگزار شد.
 
در ادامه این مراسم عماد افروغ با بیان اینکه تصمیم به صحبت نداشته ولی چون مشاهده کرد که بحث‌ها در حال پوپولیستی شدن است، افزود: دیدگاه‌های آقای امینی و فیرحی به هم نزدیک است ولی پارادوکس‌هایی هم با هم دارد. نخست این سؤال را مطرح کنم که اگر قرار است که برخورد شکلی با پوپولیسم نکنیم، برخورد محتوا یعنی چه؟
 
وی در ادامه افزود: یک کلام ما گفتیم که پوپولیسم یعنی برخورد توده وار و بی شکل با مردم یعنی توجه نکنیم مردم علی رغم اینکه وجه انسجام بخشی دارند، وجه توده وار هم دارند. اما این را بگویم که توده بی شکل انقلاب نکرد اقشار مختلف در انقلاب اسلامی شکل گرفت و این پوپولیستی نیست و صرفا شور و عاطفه نیست، حالا اگر ما توجه به فرایند تفکیک کردیم یعنی توجه بنیادهای اساسی مشترک نباید باشد؟ خیلی‌ها حتی خود امام علی (ع) در نامه به مالک اشتر از اهمیت به طبقه سفلی دم می‌زنند، البته خودشان هم شبانه به این طبقات رسیدگی می‌کردند.
 
افروغ با تأکید بر اینکه بنابراین این رفتارهای علی وار پوپولیستی و تظاهر نیست خود امام (ع) در جای دیگر می‌گوید که زحمت کسی را به نام کسی دیگر ننویسید، افزود: بنابراین می‌توانیم هم به عدالت اجتماعی و هم عدالت فردی توجه کنیم. در یک جایی آقای امینی اشاره کردند که در جهان بینی لیبرال دولت شر ضروری است خب در گفته‌های مارکس هم همینطور است چرا که او هم نگاه خوبی به دولت ندارد.
 
وی یادآور شد: یک جای دیگر هم گفتند که اگر نگاه غیر اصیل به دولت بکنیم راه نجات پیدا کرده‌ایم پس قدرت را نباید اصیل بدانیم اما جای دیگر می‌گویند که ما حکومت را حقیقی می‌دانیم، چطور اینها با هم جمع می شود؟ چه کسی گفته که در اسلام قدرت حقیقت است؟ ولایت هم اعتباری است چه رسد به قدرت، حکومت یک وسیله است خود عبارات امام را ببینید که می‌گوید تشکیل حکومت فی نفسه هدف نیست!
 
وی با اشاره به اینکه پوپولیسم به یک معنا بی توجهی به تفاوت‌ها و عقلانیت در تصمیم گیری و اداره امور است، البته در جای دیگر اینکه دیگران را به حساب نیاوری و خودت را مهم بدانی هم پوپولیستی است چه غرب باشد چه شرق، اظهار داشت: اتفاقاً همان لیبرالیسم فردی زمینه را برای پوپولیسم فراهم می‌کند پوپولیسم ترجمان جمع گرایی افراطی و اتفاقاً زاده آن است.
 
افروغ با اشاره به اینکه بین پوپولیسم صادقانه و ریاکارانه تفاوت‌هایی است افزود: یک کسی واقعاً اینگونه فکر می‌کند که مردم توده بی شکل اند اما یک جا کسی وانمود می‌کند که مردم گراست این پوپولیسم دوم صادقانه نیست، ریاکارانه است که پراگماتیسم یا ماکیاولی هم به آن می‌گویند. هر جا دیدید که غیری درکار است و آن غیر با نگاه‌های انتخاباتی بیرون می‌آید، این پوپولیسم است مسئله مردم گرایی و توجه به مردم را پوپولیسم ندانیم، اینکه وانمود کنیم که شما مثلاً دست یک کشاورز را جلو دوربین بوسیدید، پوپولیسم است.
منبع: فارس