رئیس مجمع تشخیص مصلحت نظام با بیان نگاه تفسیری به سوره کوثر و تشریح معانی «ابتر» اظهار داشت: اهل بیت(ع) چراغ خاندان نبوت هستند که پس از 1400 سال توسط شیعیان در جهان همچنان فروزنده باقی مانده است.
وی با یادآوری انواع توطئه‌هایی که علیه جامعه نوپای اسلام در سال‌های آخر عمر شریف پیامبر(ص) به خاطر اختلاف افکنی‌های گروه‌ها و قبایل ایجاد می‌شد، گفت: آن حضرت با انتخاب حضرت علی(ع) که سوابق درخشانی در ایمان و شجاعت داشت، نشان دادند که نسبت به آینده مسلمانان نگران هستند.
هاشمی رفسنجانی با تأکید بر نقش احزاب برای روشنگری جامعه، گفت: پیش از پیروزی انقلاب در فکر تحزّب بودیم و حتی اعضای شورای مرکزی آن را نیز انتخاب کرده بودیم، اما شرط ما اجازه امام(ره) بود که امام راحل به دلیل ملاحظات امنیتی مخالفت می‌کردند، چون رژیم پهلوی با شناسایی افراد مؤثر مبارزه، همه را دستگیر می‌کرد.
رئیس مجمع تشخیص مصلحت نظام با اشاره به مذاکره آیت‌الله مرحوم طاهری خرم‌آبادی در خارج و آیت‌الله شهید مطهری با امام راحل در پاریس، تصریح کرد: به نمایندگی از دوستان روحانی پس از پیروزی خدمت امام راحل رفتم و دلایل ضرورت حزب را در شرایط پس از پیروزی گفتم.
وی افزود: با بیان دلایل امام(ره) پذیرفتند و فرمودند بروید تشکیل دهید که با اجازه امام(ره)، حزب جمهوری اسلامی شکل گرفت.
هاشمی رفسنجانی با یادآوری شرایط کشور در زمان تشکیل حزب جمهوری اسلامی و دستاوردهای آن گفت: وقتی پس از تشکیل حزب، خدمت امام راحل رسیدم و مشکلات مالی حزب را گفتم، ایشان مبلغی اختصاص دادند که همان مبلغ تأثیر فراوانی در گسترش کارهای فرهنگی حزب در سراسر کشور داشت.
رئیس مجمع تشخیص مصلحت نظام با بیان خاطراتی از زمان سرپرستی خویش در وزارت کشور گفت: با همکاری حزب، فرمانداران و استانداران مطمئنی برای کشور انتخاب شدند و شورای حزب فراگیر بود.
وی با اشاره به پیوستن جمعیت‌های دیگر مانند خانه کارگر و مؤتلفه به حزب جمهوری اسلامی، گفت: اقشار مختلف مردم و گروه‌های دانش آموزی، دانشجویی، کارگری، فرهنگیان و روحانیون به گونه‌ای از حزب استقبال کردند که در سراسر کشور طرفداران حزب صاحب نفوذ و رأی بودند تا حدّی که فعالیت انتخاباتی برای دیگر گروه‌ها محدود و یک نوع حالت انحصار پیش آمده بود.
وی افزود: امام راحل که همیشه بر حضور همه‌ی اقشار مردم و با سلایق مختلف سیاسی در صحنه‌های اجتماع تأکید می‌کردند، وقتی چنین دیدند در چند مرحله فعالیت‌هایی حزب را ابتدا برای بسیجیان، نیروهای نظامی و شبه نظامی و سپس ائمه جمعه محدود کردند.
رئیس مجمع تشخیص مصلحت نظام در این باره افزود: البته امام راحل من و آیت‌الله خامنه‌ای را با اینکه امام جمعه بودیم به دلیل حفظ شورای مرکزی و محل تصمیم‌گیری، مستثنی کردند و بر فعالیت ما در حزب نیز تأکید می‌کردند.
هاشمی رفسنجانی با توصیف اوضاع کشور و رشد تدریجی مسایلی که منجر به کم فروغ شدن آثار حزب جمهوری اسلامی در کشور می‌شد، گفت: وقتی احساس کردیم که حزب شاید عامل تفرقه شود، خدمت امام راحل رسیدیم و شرایط را گفتیم که اجازه امام(ره)، منجر به پایین کشیدن فتیله حزب شد.
رئیس مجمع تشخیص مصلحت نظام با تأکید بر اهمیت تحزّب در جامعه، گفت: اگر شرایط برای تشکیل احزاب بزرگ فراهم نیست، احزاب کوچک همسو و هم‌فکرمی‌توانند با تشکیل جبهه در جهت نهادینه شدن دموکراسی تلاش نمایند.
هاشمی رفسنجانی افزود: شرایط جدیدی پیش آمده که حاصل انحصارطلبی بعضی از جریان‌هاست و باید از این شرایط در جامعه‌ای فرهیخته که حتی زنانش تحصیلات دانشگاهی دارند، استفاده شود.
وی با اشاره به رشد جایگاه زنان در انقلاب اسلامی گفت: با تحصیلات جمع عظیمی از زنان راهی برای آنان باز شد که جامعه باید استعداد زنان را در همه شئون زندگی باور نماید.
رئیس مجمع تشخیص مصلحت نظام، اسلام را دین علم، تفکر و تعقل خواند و با اشاره به آیات متعدد قرآن که بر تحصیل دانش تأکید می‌کنند، گفت: در جریان جنگ تبوک و در سال آخر عمر شریف پیامبر(ص) سوره توبه نازل شد که در آن خداوند می‌فرماید: «وَمَا کَانَ الْمُؤْمِنُونَ لِیَنفِرُواْ کَآفَّةً فَلَوْلاَ نَفَرَ مِن کُلِّ فِرْقَةٍ مِّنْهُمْ طَآئِفَةٌ لِّیَتَفَقَّهُواْ فِی الدِّینِ وَلِیُنذِرُواْ قَوْمَهُمْ إِذَا رَجَعُواْ إِلَیْهِمْ لَعَلَّهُمْ یَحْذَرُونَ» که تأکید می‌نماید شایسته نیست همه مؤمنان برای جهاد کوچ کنند بلکه می‌گوید برای آگاهی و دانش و تفقه تلاش نمایند.
هاشمی رفسنجانی افزود: شاید بعضی‌ها بخواهند تفقه را محدود به مطالعات دینی کنند، اما معلوم است که به مجموعه دانش نظر دارد.
وی تعبیر امام راحل درباره فقه را که «تئوری اداره جامعه از گهواره تا گور دانسته‌اند»، بسیار معنادار خواند و گفت: این دیدگاه، نشان می‌دهد که فقه اسلامی همه ابعاد زندگی انسان‌ها را شامل می‌شود.
در آغاز این دیدار حضرتی و قائمی و خانم میرموسوی از اعضای شورای مرکزی و هواداران حزب به بیان دیدگاه‌ها و نظرات خویش درباره شکل‌گیری و توسعه احزاب در ایران پرداختند.
