صراط: اگرچه 16مهرماه روز جهانی کودک نام گرفته و هفتهای به این نام در تقویم جای گرفته است اما کودکانی هستند که با این روز غریبهاند و به جای اینکه کودکی کنند بدترین روزهای عمر خود را سپری میکنند.
غفلت و بیتوجهی در برطرف ساختن نیازهای عاطفی و جسمی کافی، نظارت ناکافی، رها کردن، وضع قوانین نامناسب و غیرعادلانه در مورد کودکان و ایجاد دامنه کودک آزاری از جمله تحقیر، تهدید، کتک زدن تا محروم ساختن کودک از غذا، لباس، سرپناه و محبت پدر و مادری، آزار و بدرفتاری جسمی که ممکن است موجب صدمه دیدن و مرگ کودک شود، عواملی برای کودک آزاری هستند؛ با این وجود هنوز هم بسیاری از والدین هستند که این رفتارها را عاملی برای تربیت درست کودکان میدانند.
برخی از کودکان هم هستند که به دلیل غفلت والدین ﺗﻮﺳﻂ اﻃﺮاﻓﻴﺎن ﻣﻮرد ﺳﻮء اﺳﺘﻔﺎدههای ﻋﺎﻃﻔﻰ، ﺟﺴﻤﻰ و جنسی ﻗﺮار میﮔﻴﺮند.
در همین خصوص رییس اداره بهزیستی کاشمر گفت: بیشترین تماسهایی که از سوی شهروندان، آشنایان و همسایه ها باخط 123(مرکز فوریتهای اجتماعی) حاصل میشود مربوط به پدیده کودک آزاری است.
علیرضا حقجو با بیان اینکه بیش از 50 درصد تماسها مربوط به کودک آزاری است، افزود: آزار و اذیت نباید حتما با سیم داغ یا کتک باشد، وقتی کودک چهار ماهه معتاد شود، کودکی از حقوق لازمه خود محروم شود و یا غفلت والدین از کودک خود نوعی کودک آزاری محسوب میشود.
وی با اعلام اینکه متاسفانه میانگین سن افرادی که تحت کودک آزاری قرار گرفتهاند از شش ماه به بالاتر است، بیان کرد: نمیشود یک مورد خاص اجتماعی را برای کودک آزاری در نظر گرفت بلکه مسائل اجتماعی مختلفی دخیل هستند که فرهنگ، تحصیلات، مسائل مالی و ... از جمله موارد تاثیرگذار در کودک آزاری است.
30درصد کودکان در خریدوفروش مواد مورد سوءاستفاده قرار میگیرند
حقجو همچنین شایعترین روش کودک آزاری را سوءاستفاده از کودکان بدین معنی که از آنها در تکدی گری، خرید و فروش مواد مخدر و مشاغل سخت دیگر مثل کارگری استفاده میشود، اعلام کرد.
وی با بیان اینکه 20 درصد کودکان در تکدیگری و 30 درصدشان در خرید و فروش مواد مخدر مورد سوء استفاده قرار میگیرند، گفت: عمده سوءاستفادههای که از کودکان در شهر کاشمر میشود در خرید و فروش مواد مخدر است.
وی با اعلام اینکه پدیده کودک آزاری در جامعه هست و نمیشود آن را کتمان کرد فقط گونههای آن تغییر میکند، افزود: در سال گذشته در روستایی که تنها دو کیلومتر با کاشمر فاصله داشت سه کودک از سن 6 تا 11 سالگی مشغول کار سخت بودند، ضمن اینکه پدر و مادر آنها و یکی از کودکان معتاد بودند.
رییس اداره بهزیستی کاشمر با اشاره به اینکه 73 مهدکودک در شهر و روستای کاشمر است که با جلساتی که برایشان برگزار شده خواستهایم تا اگر این موارد را مشاهده کرده و یا اطلاع یافتند سریعا به ما اطلاع دهند، گفت: بعضی خانوادهها تنبیه کودکان را حق خود میدانند حال آن که اورژانس اجتماعی با حکم قضایی حق دارد به اینگونه مسائل وارد شود و پیگیر باشد.
وی در ادامه با بیان اینکه تنها 50 درصد کودک آزاریها به ما اطلاع داده میشود و آمار آن از آنچه به ما اطلاع داده میشود بسیار بیشتر است، فقط شدت و ضعف دارد، گفت: در شش ماهه ابتدای امسال 10 مورد کودک آزاری اطلاع داده شده است که به نسبت مدت مشابه سال گذشته چهار مورد افزایش یافته است.
کودک آزاری، یک خشونت خانوادگی
یک پژوهشگر مسائل اجتماعی در خصوص پدیده کودک آزاری در کاشمر افزود: در ایران تا چندین سال قبل مطالعات منظمی به مفهوم جامعه شناختی و اجتماعی در مورد آسیبهای اجتماعی مدنظر نبوده و تنها از طریق رسانهها و کارشناسان، موضوعاتی به عنوان یک رفتار نابهنجار فردی مطرح میشده، اما امروزه این پدیده مورد بحث سازمانها، سمینارها، و کنفرانسها برای مقابله با خشونت خانوادگی قرار گرفته است.
عباس عابدی، کودک آزاری را یک نوع خشونت خانوادگی دانسته که ممکن است از نوع سخت یا ملایم باشد.
وی با اشاره به اینکه هرگونه حرکتی که فرد، مورد آزار بدنی، روحی و جسمی قرار گیرد به گونهای که آثار ماندگار پیدا و پنهانی بر کودک داشته و رشد و سلامت کودک را به خطر بیندازد به آن «کودک آزاری» گفته میشود؛ خشنترین نوع کودک آزاری در اجتماع را از نوع جنسی و جسمی دانسته و تاکید کرد: در نوع کودک آزاریها، غفلتی هم داریم که به جهت برآورده نشدن نیازها و امکانات اولیه کودک به وجود میآید.
وی با اشاره به اینکه «کودک آزاری روانی و اجتماعی» از دیگر انواع کودکآزاریهاست، گفت: متأسفانه این پدیده سالیانه میلیونها قربانی در جهان میگیرد که شامل هرگونه آسیب بدنی، روانی، آزارجنسی، جسمی و بیتوجهی و یا بدرفتاری با بچهها میشود.
این پژوهشگر مسائل اجتماعی، مشکلات رفتاری، خانوادگی و اجتماعی را از جمله انگیزههای کودک آزاری عنوان کرد و افزود: ممکن است افسردگی، عزت نفس پایین افراد، زود عصبانی شدن و از دست دادن کنترل، مشکلات مربوط به ازدواج، دوری گزیدن از بستگان، فشارهای اجتماعی، فقر، ارزشهای نظام پدرسالارانه در کشور، بیماریهای روانی، اختلالات شخصیتی، مصرف روزافزون مواد مخدر و ... موجب کودک آزاری شود.
وی همچنین خشونت بین نسلی را علت دیگر کودک آزاری اعلام کرده و گفت: بعضی خانوادهها تنبیه بدنی را شیوه مناسب و معقول و کم هزینه در تربیت فرزندان خود میدانند در صورتی که روش اشتباهی است.
عابدی با اعلام اینکه فقر، انزوای اجتماعی، بیکاری، بیسوادی و فقدان مهارتهای سرپرستی برای کودک، اغلب به کودک آزاری ختم میشود، خاطرنشان کرد: کودکانی که اغلب مورد سوءرفتار والدین و دیگران قرار میگیرند بیش از همه در محیطهای اجتماعی از کارایی پائینی برخوردارند و نمیتوانند از همه توان خود استفاده کنند،آنان، افسرده و تمایل به انجام رفتارهای بزهکارانه، مصرف مواد مخدر و خودکشی دارند.
این پژوهشگر با اعلام اینکه برخی والدین میپندارند هیچ راه دیگری جز خشونت برای تربیت فرزندان نیست در صورتی که همواره برای تربیت، راههای جدید وجود دارد که برای والدین ناآشناست.
وی با بیان اینکه امروزه کودک نیازمند عقلانیت است و برخوردهای کور و متعصب جایی برای تربیت ندارد، گفت: اگرچه آماری از کودک آزای در دست نیست اما قطعأ آمار اصلی کودک آزاری از آنچه هم اکنون رسمأ اعلام میشود در شکل نرم و سخت بسیار بیشتر است.