صراط: "مصطفی کواکبیان" دبیرکل حزب مردم سالاری به
تشریح برنامه های حزب متبوعش، چگونگی فعالیت و برنامه ریزی شورای هماهنگی
جبهه اصلاحات برای انتخابات آینده، نقش بزرگان اصلاح طلب در انتخابات آتی،
عضویت حزب اعتماد ملی در شورای هماهنگی و چگونگی مسکوت مانده سه ماهه طرح
قانون احزاب در مجلس پرداخت که در ادامه مشروح آن را میخوانید.
آغاز فعالیت حزبی شما در سالهای ابتدایی دولت خاتمی در حزبی به
نام مدافعین پیام دوم خرداد بود؟ چرا این حزب هم نتوانست بعد از عمر یک
دولت، به فعالیتهای خود ادامه دهد؟
حزب مردمسالاری برآمده از ستادهای انتخاباتی خاتمی در سال 76 بود که در
آن
زمان هفت نفر به عنوان هیئت موسس اقدام به تاسیس حزبی به نام مدافعین پیام
دوم خرداد کردند که حجت الاسلام والمسلمین موسوی لاری، مرتضی حاجی، حسین
کاشفی، رجبزاده از جمله این افراد بودند که البته بعد از پیروزی خاتمی در
انتخابات اول "مرتضی حاجی" و "موسوی لاری" به عضویت کابینه دولت هفتم
درآمدند و در آن ایام بنده دعوت به حضور در حزب همبستگی و قائم مقام آن
شدم.
افراد
و اعضای حزب مدافعین پیام دوم خرداد عملا تا سال 80 فعالیت زیادی نداشتند و
من که بعد از سال 80 به دلایلی از حزب همبستگی جدا شدم و اقدام به راه
اندازی روزنامه مردم سالاری کردم و در کنگره اول به پیشنهاد دوستان نام حزب
جدید را مردم سالاری گذاشتیم.
دلایل جدایی شما از حزب همبستگی چه بود؟
ما
درخواست مجوز برای تاسیس حزب مردم سالاری به وزارت کشور کرده بودیم اعضای
همبستگی مثل قندهاری، راه چمنی، خباز، الیاسی حضرتی در مجلس بودند.
نکته
دوم هم اینکه ما در برخی از مباحث تفاوت مواضع هم داشتیم، دوستان ما با
دولت خاتمی همکاری کرده بودند و مهمترین سمتی که به حزب همبستگی در آن
زمان رسید سازمان بهزیستی بود. ما 80 تا عضو در مجلس ششم داشتیم لذا معتقد
بودیم که حتما اگر حزب همبستگی می خواهد در قدرت باشد باید جایگاهش در
قدرت معلوم باشد.
برای
دولت دوم خاتمی (84-80) معتقد بودم که با آن شیوه ای که حزب همبستگی در
جهت حمایت از دولت دوم خاتمی دارد باید تجدید نظر کنیم، حرف ما هم خیلی پیش
نرفت و آمدیم گفتیم که پس بهتر است جدا شویم و زمانیکه مجوز رونامه صادر
شد معنا نداشت که با همبستگی ادامه همکاری دهیم چون روزنامه به اسم حزب
مردم سالاری درخواست شده بود.
از آن موقع تا کنون تا چه اندازه به پیام دوم خرداد وفادار ماندید؟
علاوه
بر این همایش ها، براساس برنامه ریزی های انجام شده از سوی حزب تاکنون شش
همایش منطقهای برگزار کردیم که دو تا آن باقی مانده و بعد از اتمام این
همایش ها، همایشهای استانی تا اسفند ماه سال جاری و نهم بهمن ماه هم،
کنگره سیزدهم حزب مردم سالاری برگزار میشود. فعالیت فعلی احزاب و کشیدن
کرکره حزب دم انتخابات به حزب مردم سالاری نمیچسبد ارگان رسمی ما روزنامه
مردم سالاری است پس کرکره حزب هر روز بالاست.
جلسات وزارت کشور با احزاب را چطور ارزیابی می کنید؟
در
جلسه وزیر کشور با احزاب، از شصت حزب فعال دعوت شد که از بین آنها حدود 15
حزب
انتخاب شدند تا نظرات مشورتی احزاب را در ارتباط با اصلاح قانون احزاب
ارائه دهند و تا کنون در ده جلسه با حضور همه احزاب میانه رو، اصلاح طلب و
اصولگرا قانون مرتب و منظمی را بر مبنای قانون 1360 نوشتیم و به وزارت کشور
ارسال
کردیم و اکنون منتظریم که کمیته سه جانبه احزاب و وزارت کشور و مجلس تشکیل
شود و در جلسات کمیته مشورتی احزاب هم، به عنوان مسئول کمیته انتخاب شدم
اما تاکنون دعوتی از سوی این کمیته صورت نگرفته است.
از دیگر فعالیتها به عنوان رئیس شورای هماهنگی جبهه اصلاحات، مسکوت ماندن
طرح سه ماهه قانون احزاب مجلس بود که بر این اساس نامهای خطاب به رئیس مجلس نوشتم و مضرات طرحی که در
مجلس مطرح بود را گوشزد کردم و حتی با برخی از نمایندگان مجلس از جمله "غلامعلی حداد
عادل" تماس برقرار کردم و خواهش کردم که این طرح فعلا مسکوت گذاشته شود و در نهایت با اخذ 132 رای این طرح از سوی مجلس مسکوت ماند.
درواقع
پشت پرده این طرح از سوی من
پیگیری شد و این نمود حرکت یک حزب است که بیکار نمیشنید و در حال رصد
اوضاع است و حتی بنده در شورای هماهنگی جبهه اصلاحات بر اساس اذعان دوستان
به اندازه چندین دوره فعالیت مطلوب داشتیم.
برخی تصور کردند
که جبهه اصلاح طلبان را که بنده به وجود آورده بودم آن احزاب نمیتوانستند
در جبهه هماهنگی بیایند دیدیم که اینها هم اصلاح طلبند فکر میکردند من
دیگه اینجا نمیخواهم عضو شوم و البته باید یادآور شوم که پایه گذار شورای هماهنگی جبهه
اصلاحات در سال 77 از طرف حزب همبستگی هم بودم.
با این اوصاف شما حاضر به پذیرش بند 12 در آیین نامه شورای هماهنگی جبهه اصلاحات نبودید! دلایل این امر چه بود؟
بند 12
یعنی اینکه یک حزب در دو تا تشکل همسو حضور نداشته باشد یعنی مردم سالاری
به طور همزمان، جزو جبهه اصلاح طلبان و شورای هماهنگی جبهه اصلاحات نباید
باشد و بعدا اعلام کردیم که دیگر به جبهه اصلاح طلبان نمیروم.
شورای هماهنگی جبهه اصلاحات در زمان ریاست دوره ای شما چه فعالیت و اقدام خاص انتخاباتی را انجام داده است؟
ارتقای کارگروه انتخابات شورای هماهنگی به کمیته انتخابات از اصلی ترین و موثرترین فعالیت های شورا در مدت اخیر بود و در
آخرین نشست شورای هماهنگی و همچنین کمیته انتخابات جبهه اصلاحات،
آییننامه داخلی این کمیته در 5 ماده و 8 تبصره به تصویب اعضا رسید و مقرر
شد که هیأت رئیسه آن حداکثر تا عید سعید غدیر انتخاب و آنگاه جلسات رسمی آن
آغاز شود و از آنجایی
که همه اشخاص و تشکلهای اصلاحطلب، مرجعیت شورای هماهنگی را برای
تصمیمگیری اعضا پذیرفتهاند و بنا دارند با لیست واحد و اتحاد کامل و
ائتلاف ملی و انسجام سراسری در انتخابات شرکت کنند لذا برای حضور سایر
تشکلهای اصلاحطلب در کمیته انتخابات جبهه اصلاحات هیچگونه ممنوعیتی نیز
وجود ندارد و چون این کارگروه زیر مجموعه کمیته سیاسی بود و تمام دبیران کل هم باید در این کمیته شرکت کنند نه نفرات بعدی.
ضمنا
در جذب کمیته هم BOX مرتبطی را باز کردیم که افراد و احزاب غیر عضو شورای هماهنگی
بتوانند عضو این کمیته انتخاباتی شوند برای اینکه مسئولیت بیشتری نسبت به
سایر جریانات اصلاح طلبان داشته باشیم، همچین مصوبه ای را اتخاذ کردیم.
تعامل شورای مشورتی خاتمی با شورای هماهنگی جبهه اصلاحات در آستانه انتخابات به چه صورت است؟
علت
اینکه در شورای هماهنگی BOX مجزایی را باز کردیم تا احزاب و افراد غیر عضو شورا
بتوانند وارد کمیته انتخابات شوند همین است در شورا 18 حزب به
صفت احزاب وجود دارد هیچ حزبی در شورای مشورتی خاتمی شرکت ندارد و حضور در شورای مشورتی خاتمی با صفت اشخاص است.
برای
شرکت در این کمیته، پیش بینی کردیم که در آینده از عارف برای حضور در آن
دعوت کنیم چرا که معتقدیم تنها راه چارهای که اکثریت مجلس را بدست آوریم،
انجام
درون تشکیلاتی اصلاح طلبان است و اگر قرار باشد که لیستهای مختلفی منتشر
شود باید پیش بینی کنیم که پیروز انتخابات نخواهیم شد.
اخیرا بسیاری از فعالان سیاسی اصلاح طلب از ائتلاف میان دو جریان رقیب صحبت می کنند به اعتقاد شما، شکل گیری این ائتلاف در آینده میسر خواهد بود؟
قطعا
با اصولگرایان مطمئن هم هیچگونه ائتلافی نخواهیم داشت اما با اینحال ممکن
است برخی چهرههای اصولگرا در لیستهای انتخاباتی ما حضور داشته باشند.
ائتلاف
یعنی داشتن ستادها و نشست های مشترک. به طول مثال علی مطهری از اول در
خواستگاه اصولگرایان به مجلس آمد و مانعی نمیبینیم که اسم وی را
هم در لیست مورد نظر خود برای حضور در انتخابات آتی بیاوریم. است که وی در
هیچ حزب اصلاح طلبی نیست
اما ما او را قبول داریم. خیلی از اصولگرایان معتدل هستند، مثلا ماخط قرمزی
را در حزب مردم سالاری ترسیم کردیم و آن ممانعت از حضور چهرههای افراطی
جریانات سیاسی در مجلس است.
قرار گرفتن چهرههای سیاسی در لیست انتخاباتی جریان رقیب اقدامی مضحک در روند فعالیت حزبی و جناحی نیست؟
در
برخی شهرها مجبور میشویم که از چهرههای معتدل اصولگرا حمایت کنیم و این
اقدام ما به این دلیل است که از ورود چهرههای افراطی به مجلس دهم ممانعت
کنیم و این یک نکته است؛ گاهی مجبوریم در یک شهر از کی حمایت کنیم که اقل
الضرر است تا اکثر الضرر؛ و این اقدام اشکالی ندارد، بلکه یک کار سیاسی
است.
برنامه حزب مردم سالاری این است که بعد از
کنگره سیزدهم در نهم بهمن استارت کار مجلس دهم را بزنیم و البته لیست
بستن انتخاباتی حزب به بعد از کنگره چهاردهم موکول میشود و اما بنا را گذاشتیم که در هر 3 جریان سیاسی کاندیدا
داشته باشیم و چرکه این احتمال وجود دارد که برخی کاندیداهای ما(اصلاح طلب) از فیلتر
شورای نگهبان رد نشوند.
درواقع اولویت ما این است که سه شاخص مهم مقبولیت عامه، داشتن شرایط لازم، هماهنگی کلی اندیشهای تفکراتی با جریان
اصلاح طلبی در اختیار داشته باشیم و اما اصرار نداریم در برخی از حوزهها افراد معتدلی از
جریان رقیب وارد شوند.
در شهرستانها مباحث قبیلیهای در انتخاب کاندیدا به
عنوان نماینده مجلس به عنوان یک شاخص مطرح است آیا با این اوصاف در انتخاب نامزد نهایی به عنوان نماینده مجلس به مشکل
برنمیخورید؟
قبول دارم در چنین استانهایی شاخصهای قبیلهای مطرح است
اما بین آنها هم گرایشات سیاسی وجود دارد. الآن تمام شهرستانها و استانها
از امکانات تکنولوژی و فضای مجازی بهره میبرند، البته در کلان شهرها گرایشات
سیاسی حرف اول را میزند اما با این حال در شهرستانها هم، گرایشات سیاسی بینقش نیست.
شما
همیشه در آستانه انتخابات از طرحهای مختلف صحبت میکنید؟ آخرین طرح ارائه
شده از سوی شما "طرح امام(ره) بود آخرین وضعیت این طرح و استقبال از ان از
سوی اصلاح طلبان به چه صورت است؟
در
اردوی تابستانی حزب مردم سالاری در ماسال گیلان درباره طرح "امام "مقداری
صحبت شد و اکنون در حال تدارک هستیم که همایشی را احتمالاً تا قبل از کنگره
سیزدهم یا بعد از آن برگزار کنیم و در واقع طرح امام یعنی "ائتلاف ملی
اصلاحطلبان میهن" است، لذا باید یک ائتلاف ملی شکل دهیم و بر همین اساس،
این طرح همه جریانهای اصلاحطلبی را بدون هیچ تفکیکی در خود جای میدهد
و امیدوارم بدین طریق انسجام بیشتری در جریان اصلاح طلبی صورت بگیرد.
تمامیت خواهی، انحصار طلبی و پدرخواندگی ممکن است در میان احزاب فعال فراگیر
شود و بدین طریق رقابت را از احزاب دور میکند و اما در نهایت امر هر کدام از احزاب در شورای هماهنگی یک
رأی دارند.
ارزیابی شما از تلاش اصلاح طلبان برای لیدری افرادی همچون
آیتالله هاشمی رفسنجانی و حجتالاسلام والمسلمین ناطق نوری و خاتمی برای
انتخابات مجلس دهم و مجلس خبرگان رهبری پنجم چیست؟
آیتالله هاشمی رفسنجانی اخیرا تعبیری داشتند که «از ما گذشته که لیست بدهیم.» این
جمله پرمغز و معناداری است ما قطعاً احترام بزرگان را نگه می داریم اما از این بزرگان باید به عنوان
اتاق فکر و جنبه نخبگی و مشورتی استفاده شود چراکه گر خواهان تقویت
حزب در کشور هستیم همین آقایان باید از ارائه لیست مختص به خود در انتخابات آتی پرهیز کنند.
احترام
خاتمی برای من واجب است اگر وی هم بخواهد لیست بدهد حتما از کانال یک حزب
یا شورای هماهنگی جبهه اصلاحات باید این کار را بکند و از آن طرف برای
خصیتی همچون "محمدرضا عارف" هم احترام قائلم او هم باید از کانال یک حزب به
عرصه انتخابات وارد شود. بنیاد
فلان- خیلی مورد احترام است اما ما باید به فکر تقویت احزاب در کشور
باشیم.
فکر میکنید تا پایان امسال اصلاح طلبان به یک راهرد انتخاباتی برسند؟
اصرار
ندارم که همه طرح امام را پی بگیرند ولی این ایده را همه باید قبول داشته
باشند ائتلاف ملی مجموعه اصلاح طلب باید شکل بگیرد و من فکر میکنم به این
نتیجه برسیم.
فعالیت اصلاحات فرانظامی که در گذشته به آن اشاره داشتید، چگونه میبینید؟
ما
درون کشور افرادی نداریم که بخواهد نظام را دور بزند اما خارج از کشور
هستند افرادی که خودشان را اصلاح طلب میدانند و معتقدند که قانون اساسی
باید کلا عوض شود. به عنوان مثال "اکبر گنجی" خودش را اصلاح طلب میداند و
معتقد به دگرگونی قانون اساسی است. ما با این قبیل افراد زاویه داریم و من
معتقدم کسی که بر این باور آمده که نظام به کلی تغییر کند اصلاح طلب نیست
چون اصلاح طلب یعنی چارچوب نظام را قبول دارد و سپس خواهان تغییر و تحول در
برخی امور است و در غیر این صورت این افراد، رادیکال برانداز هستند.
وضعیت
اعتماد ملی در شورای همگاهنگی جبهه اصلاحات به چه صورت است؟
حضور اعتماد ملی در شورای هماهنگی از نظر شورا منعی ندارد، اما آنها باید
مقداری بین خودشان انسجام داشته باشند و با منتجبنیا قایم مقام حزب مذکور
در اینباره صحبت کردم و وی گفته که در حال برگزاری جلساتی به منظور رسیدن
به تفاهمات مشترک هستند. جدایی از کروبی بقیه
دوستان میتوانند با انسجام درونی وارد شورا شوند.
از طرف احزاب دیگر درخواست عضویت در شورای هماهنگی جبهه اصلاحات شده است؟
جمعیت زنان نواندیش و چند حزب دیگر هستند که درخواست عضویت داشته و برخی
از آنها نهایی شده و برهمین اساس این احزاب مدتی به عنوان ناظر در شورا
هستند که بعد میتوانند حضور رسمی داشته باشند اما حضور حزب اعتماد ملی در
شورا هماهنگی جبهه اصلاحات قبلا مصوب شده و درواقع این فرایند را طی کرده
است.