صراط: هر ساله ثروتمندترین کشورهای جهان با در نظر گرفتن معیارهای مشخصی توسط مراکز و مراجع ذیربط بین‌المللی شناسایی و معرفی می‌شوند، برای این ارزیابی، شاخص بورس، تولید ناخالص ملی، درآمد سرانه، حجم مبادلات تجاری، ذخایر طلا و ارز و سایر مولفه‌های مشابه از مهمترین عوامل معرفی کشورهای ثروتمند به شمار می‌روند، اما به راستی ثروتمندترین کشور جهان کدامست؟ معیارهای واقعی سنجش دارایی کشورها کدامند و اصولا چه مواردی را می‌توانیم در ردیف ثروت و دارایی‌های یک کشور تعریف کنیم؟ علت تاکیدات مکرر مقام معظم رهبری (دامه برکاته) بر ضرورت استفاده از ظرفیت‌های داخلی و به تعبیر دیگر «نیروهای درونزا» چیست؟ و سؤال دیگر اینکه، جایگاه ایران در این عرصه کجاست؟
بیانات رهبر معظم انقلاب در خطبه‌های نماز عید فطر 81/9/15 که فرمودند: «منطقه‌ای که امت اسلامی در آن ساکن است، یکی از مهمترین مناطق روی کره زمین است. استکبار به ثروت زیرزمینی و ثروت ملی و بازار مصرف و مغزهای آنها احتیاج دارد و باید آنها را تصرف کند و این آرزو، با بودن اسلام و احکام نورانی اسلام و آیات و تعالیم حیاتبخش قرآن عملی نیست. لذا با اصل این تعالیم، دشمن و مخالفند.» بیانگر آن است که کشورهای اسلامی از جمله ایران در ردیف کشورهای ثروتمند جهان قرار دارند، اما قطعا با عنایت به ویژگی‌هایی که در ادامه به آن اشاره خواهد شد، کشور ایران از نظر منابع طبیعی و سایر مؤلفه‌های تولید ثروت، از موقعیتی کاملا استثنایی در بین کشورهای اسلامی برخوردار بوده و لذا ثروتمندترین کشور جهان به شمار می‌رود.
ایشان در دیدار اعضاء یکی از نهادهای انقلاب در تاریخ 83/7/2 نیز ضمن اشاره به اینکه علت اصلی تلاش بیگانگان برای حضور در این منطقه را باید در برخورداری منطقه از همین ذخایر عظیم جست‌وجو نمود، می‌فرمایند: «یکی از جاهای پرمنفعت لبریز از سود، منطقه خاورمیانه است؛ نصف بیشتر نفت دنیا اینجاست؛ بیشترین گاز دنیا در این منطقه و منطقه‌های نزدیک به اینجاست؛ منابع حساس زیرزمینی اینجاست؛ آب، اینجاست؛ رودخانه، اینجاست؛ تنگه، اینجاست؛ مسیرهای کشتیرانی اینجاست؛ نقطه مرکزی و اتصال شرق و غرب دنیا هم اینجاست؛ بنابراین اینجا را خیلی دوست دارند؛ دوست دارند اینجا را ببلعند؛ دوست دارند اینجا مال خودشان باشد.»
بی‌شک بخش عمده‌ای از توصیه‌ها و رهنمودهای مقام معظم رهبری(دامه برکاته) در مورد اهمیت توجه به ظرفیت‌های موجود در منطقه و اصرار ایشان بر ضرورت استفاده از توانمندی‌های داخلی از جمله توصیه ایشان در سخنرانی تاریخ 88/11/13 مبنی بر اینکه؛ «ما برای مسائل اقتصادی کشور همه تلاشمان بایستی متمرکز باشد روی مسائل داخلی؛ آن پیشرفتی، آن گشایشی ارزش دارد که متکی باشد به قدرت درونی یک ملت. یک ملت اگر به قدرت خود، به توانایی‌های خود متکی بود، دیگر از اخم یک کشور، از تحریم یک کشور متلاطم نمی‌شود. این را باید ما حل کنیم. همه حرف ما با مسئولین (چه مسئولین گذشته، چه مسئولین امروز) همین است که باید برای گشایش مسائل کشور و مشکلات کشور، از جمله مشکلات اقتصادی، نگاه به درون باشد.» به ظرفیت‌ها و ثروت‌های فراوان مادی و معنوی موجود درکشور یعنی همان ثروت‌های خدادادی که معظم‌له از آن به عنوان «نیروهای درونزا» نام برده‌اند، تاکید دارد.
رهبر معظم انقلاب اسلامی در دیدار رئیس و مسئولان قوه قضائیه در تاریخ 1391/4/7 در این رابطه تاکید می‌کنند که: «ما بحمدالله همه چیز داریم. ما امکانات داریم، ثروت داخلی داریم، مردم خوب
داریم، منابع مالی داریم، منابع انسانی داریم، بدهکاری جهان نداریم. امکانات کشور، امکانات بسیار خوبی است.»
البته همانگونه که اشاره شد؛ نیروهای درونزا و دارایی‌های یک کشور را نمی‌توان فقط در منابع مادی خلاصه کرد، چرا که اصولا دارایی‌ها اشکال و انواع مختلفی را شامل می‌شود و هریک از جایگاه و اهمیت خاص خود برخوردار است، البته در یک تقسیم‌بندی کلی، دارایی‌ها را به دو دسته مادی و معنوی تقسیم می‌کنند، اما در یک دسته‌بندی دقیقتر می‌توانیم تمامی توانمندی‌ها، ظرفیت‌ها و مقدورات مادی و معنوی در بخشهای مختلف فرهنگی، علمی، سیاسی، اقتصادی، اجتماعی و حتی نظامی را در ردیف نیروهای درونزا (منابع و ثروت‌های یک کشور) معرفی کنیم.
ناگفته پیداست که میزان برخورداری کشورها از این منابع متفاوت است و لذا بدیهی است که در چارچوب این دسته‌بندی، کشورهایی ثروتمند محسوب می‌شوند که تعداد و مقدار بیشتری از این مولفه‌ها را در اختیار داشته باشند و جمهوری اسلامی ایران یکی از کشورهای منحصر به فردی است که خداوند نعمت را بر مردمانش تمام داشته و آنها را تقریبا از تمام مواهب خود در این زمینه متنعم ساخته و ثروت‌های عظیمی را در سرزمین آنها به ودیعه نهاده است.
اما مولفه‌های مورد اشاره کدامند و علت لطف و عنایت خاص الهی نسبت به مردم این سرزمین چیست؟ در پاسخ به بخش اول این سوال موارد متعددی را می‌توان برشمرد که مهمترین آنها عبارتند از:
الف- ثروت‌های معنوی:
درحالیکه در جامعه مادیگرای غرب و شرق، ارزشهای دینی رنگ باخته و متن و بطن این گونه جوامع تهی از معنویت است و حتی بسیاری از این کشورها از پیشینه تاریخی چندان طولانی برخوردار نبوده و طول عمر حیات برخی از آنها حتی به یک قرن هم نمی‌رسد، جمهوری اسلامی ایران، کشوری است که در ابعاد مختلف معنوی در یک موقعیت کاملا برتر نسبت به سایر کشورها، به ویژه کشورهای نوظهور قرار دارد.
مقام معظم رهبری در سخنرانی 68/4/8 در رابطه با ظرفیت‌های معنوی می‌فرمایند: «ما احساس می‌کنیم بحمدالله از درون قوی هستیم. قوت ما، نه به خاطر تکیه به کسی یا به سیاستی یا به روشی از سیاست‌ها و روشهای معمول دنیاست؛ بلکه به خاطر این است که با خدا رابطه داریم و می‌دانیم برای او کار می‌کنیم و کمک او شامل حال ماست».
ایشان در جریان دیدار هزاران نفر از مردم و عشایر شهرستان نورآباد ممسنی در تاریخ 87/2/15 نیز ضمن اشاره به توانمندی‌های مختلف مادی و معنوی از جمله؛ ظرفیت تاثیرگذار نیروی انسانی این نکته را یادآور می‌شوند که: «این کشور سرمایه‌های انسانی فراوانی دارد؛ سرمایه‌های مادی فراوانی هم دارد. با سرمایه‌گذاری لازم، با برنامه‌ریزی درست و متین و با پشتکار و جدیت، ما خواهیم توانست در مدت یک برنامه مشخصی، کاری بکنیم که دیگر کشور در عرصه اقتصادی دنیا از تحریم اقتصادی و محاصره اقتصادی، هیچ باکی نداشته باشد. این وظیفه ملی ماست، باید انجام بدهیم، هرکسی می‌تواند نقش داشته باشد، سرزمین وسیع و امکانات فراوانی هم داریم».
در واقع نگاه چند بعدی به مؤلفه‌های مادی و معنوی تولید ثروت و توجه به ویژگی‌های خاص همین رویکرد یعنی اهمیت همزمان به ثروت مادی و معنوی است که شرایط ما را از دیگران متمایز ساخته است، ویژگی‌هایی که اهم آنها عبارتند از: 1- متقدم بودن در پذیرش آخرین و کاملترین دین الهی و متمسک بودن به والاترین و برترین ارزشهای دینی و معنوی.
2- پیشینه‌ای تاریخ‌ساز و تمدنی کهن به بلندای طول تاریخ و سرشار از ارزشهای متنوع انسانی.
3- فرهنگی غنی و اثرگذار در سطح بین‌المللی، با ویژگی‌ها و شاخصه‌های مطلوب مورد قبول در سطح جهان.
4- برخورداری از وجود مردمانی با ایمان، منطقی، پرتلاش، قانع، متحد، منسجم، صلح دوست و درعین حال ظلم‌ستیز، مقاوم و تسلیم‌ناپذیر در برابر مستکبرین و زورگویان.
5- داشتن جامعه‌ای جوان، هوشمند، مستعد، خلاق، مبتکر، الگو و با انگیزه برای کمک به رشد و آبادنی کشور.
6- محبوبیت و مقبولیت سیاسی و اجتماعی به خصوص در نزد افکار عمومی مستضعفین، مظلومین و سایر مردم آزاده جهان و نفوذ در قلب ملت‌ها با اتکاء به ارزشهای انسانی، به جای سلطه بر دولت‌ها با استفاده از قدرت زر و زور و تزویر.
ب- ثروت‌های مادی:
امروزه منابع مادی همچنان از جایگاه و اهمیت ویژه‌ای در نظام سرمایه‌داری غرب برخوردار است، تا جایی که همین مسئله سبب شده تا کشورهای مذکور همواره با چشم طمع، منابع و منافع سایر کشورها را مورد توجه و بعضاً چپاول قرار دهند، این مشکل در حدی است که در بسیاری از موارد این رویکرد منجر به بروز جنگ‌های گسترده یا حتی اشغال و استعمار دیگر کشورها گشته است، این موضوع از آن جهت حائز اهمیت است که بدانیم، در بسیاری از ممالک جهان، منابع کسب درآمد درحدی محدود است که، مالیات به عنوان مهمترین منبع درآمدی آنها شناخته می‌شود، اما سایر منابع تولید ثروت در جهان کدامند و کدامیک از این موارد را باید در ردیف مؤلفه‌های تولید ثروت در ایران معرفی کرد؟
راه‌های ترانزیتی: برخی از کشورها با استفاده از موقعیت ترانزیتی کشورشان، بخش عمده درآمد خود را از طریق اخذ عوارض عبور و مرور کالا و مسافر خارجی کسب می‌کنند، در اینگونه کشورها معمولاً دروازه‌های کسب و کار و تجارت شامل: مناطق آزاد تجاری، بندرگاه‌ها و فرودگاه‌ها، انواع آبراهه‌ها مانند، کانال سوئز و انواع بزرگراه‌ها و راه‌های ریلی بزرگی است، که در مسیر مبادلات تجاری جهان مورد استفاده تجار و سایر بخشهای اقتصادی و حتی غیراقتصادی جهان قرار می‌گیرند، گفتنی است که کشور ایران که در جریان جنگ جهانی دوم به واسطه موقعیت جغرافیایی خود، پل پیروزی نام گرفت، یکی از معدود کشورهایی است که به عنوان حلقه واسط بین سه قاره آسیا، آفریقا و اروپا، از ظرفیت بسیار خوبی برای کسب درآمد از این طریق برخوردار است.
ظرفیت‌های صنعتی: تولید کالا و محصولات صنعتی عرصه دیگری است که به یک منبع درآمدی عظیم برای بسیاری از کشورهای جهان مبدل شده است، البته تعدادی از کشورها مانند؛ آلمان با تهیه و تولید محصولات پیچیده و مدرن صنعتی، گروهی مانند؛ کره‌جنوبی با تولید محصولات نه چندان پیچیده و برخی از کشورها مانند چین عمدتاً از طریق مهندسی معکوس و تولید هر نوع محصول صنعتی، به کسب ثروت از این طریق مبادرت می‌نمایند، در این زمینه نیز جمهوری اسلامی ایران پس از انقلاب اسلامی و به‌خصوص در دهه اخیر رشد بسیار خوبی داشته و از ظرفیت بالقوه فراوانی برای گسترش کار در این عرصه برخوردار است.
شرایط و موقعیت‌های کشاورزی: محصولات کشاورزی یکی از مهمترین وحیاتی‌ترین نیازهای بشر و یکی دیگر از روشهای تأمین درآمد به شمار می‌رود و از همین رو پاره‌ای از کشورها با توسعه کشاورزی در بخشهای مختلف مانند؛ تولید محصول استراتژیک گندم و حبوبات، باغداری، دامداری، زنبورداری و سایر عرصه‌های مرتبط یا تولید کالاهای جانبی، نبض بازار محصولات کشاورزی در رقابتهای بین‌المللی را در دست گرفته و به قدرت‌های بزرگ در این عرصه تبدیل شده‌اند، کشور هلند یکی از کشورهایی است که در این زمینه از رشد نسبتا خوبی برخوردار بوده و لبنیات آن شهرت جهانی دارد، کشاورزی از عرصه‌هایی است که در کشور ما نیز از ظرفیت‌های بالقوه و بالفعل فراوانی برخوردار بوده و با توجه به تکنولوژی جدید به شدت قابل گسترش است.
محصولات و صنایع دریایی: صنایع دریایی و صید و پرورش ماهی و سایر آبزیان یکی‌دیگر از منابع درآمدزا در کشورهایی است که از نعمت دسترسی به دریا به ویژه آبهای آزاد برخوردارند و به این واسطه گاهی از سایر امتیازات و ویژگی‌های اقتصادی حوزه جغرافیایی سواحل خود مانند؛ نفت و گاز، مروارید و سایر مواد اولیه موجود در بستر دریاها و امثال آن نیز استفاده می‌کنند و جمهوری اسلامی ایران از کشورهای پیشتاز در این عرصه محسوب می‌شود.
موقعیت گردشگری و جاذبه‌های توریستی: یکی‌دیگر از ظرفیت‌های استثنایی کسب درآمد، متعلق به کشورهایی است که از جاذبه‌های تاریخی و طبیعی و موضوعات مختلف دیگر مانند؛ پزشکی، فرهنگی و سایر موارد مشابه آن برای گردشگری برخوردار بوده و به عنوان کشوری توریستی شناخته می‌شوند، ایران، ایتالیا، چین و ژاپن نمونه این کشورها هستند.نفت و گاز و سایر مواد معدنی: فروش نفت و گاز و کشف و استخراج مواد اولیه و عرضه آن در بازارهای بین‌المللی، یکی دیگر از روشهای مرسومی است که در برخی از موارد سابقه‌ای دیرینه داشته و درآمدهای کلانی را نصیب کشورهای برخوردار از این نعمت ساخته و هم‌اکنون نیز، کشورهای متعددی مانند؛ایران با استخراج انواع مواد اولیه و سایر کشورهای نفت‌خیز حوزه خلیج‌فارس را می‌توان در این گروه جای داد.
البته رهبر معظم انقلاب؛ اتکاء بیش از حد به این روش را مغایر پیشرفت دانسته و در تاریخ 92/7/17 می‌فرمایند: «بعضی از کشورها ممکن است تولیدات زیرزمینی خودشان را، نفت خودشان را، بشکه‌های نفت را، منتقل کنند به صاحبان ثروت و علم در دنیا، محصولات آنها را بخرند، یک ظاهر پیشرفتی هم ممکن است به وجود بیاید اما این پیشرفت نیست.»
ظرفیت‌های علمی و تکنولوژیکی: تولید علم و فروش تکنولوژی از روشهای نوینی محسوب می‌شود، که از بالاترین کارآیی و کمترین عوارض نامطلوب در ابعاد مختلف برخوردار است و در کشورهای پیشرفته‌ای مانند؛ ژاپن تا حدود زیادی به یک جایگزین مطلوب به جای صدور انبوه کالاهای حجیم صنعتی قرار گرفته است، البته صدور تکنولوژی از سوی این کشورها به معنای دست‌کشیدن از درآمد تولیدات صنعتی نبوده، بلکه اینگونه کشورها تلاش دارند با استفاده از امکانات سایر کشورها، بخش تولید را به نزدیکترین نقطه از بازار بین‌المللی در نقاط مختلف دنیا و نزدیکترین محل به مواداولیه و نیروی انسانی ارزان‌قیمت انتقال دهند تا ضمن جلوگیری از تخریب محیط‌زیست خود، کمترین هزینه به آنها تحمیل و بالاترین سود را عاید خویش نمایند، رشد پرشتاب علوم نوین در ایران نشان داده که کشور ما می‌تواند در این زمینه نیز از موقعیت خوبی برخوردار باشد.
صنایع و سایر توانمندی‌های نظامی: موقعیت جغرافیایی و استراتژیکی وبرخورداری از پشتوانه‌های مردمی قوی در حمایت از نیروهای مسلح و همچنین در اختیار داشتن تجهیزات و تکنولوژی‌های نوین نظامی، یکی دیگر از مؤلفه‌های قدرت و ثروت به شمار رفته و نقش اساسی در ایجاد امنیت اجتماعی و اقتصادی برعهده دارد و این مورد نیز موضوعی است که در ایران از یک موقعیت کاملاً ویژه و برتری‌ساز برخوردار است.
قاچاق در ابعاد و موضوعات مختلف: البته منابع تولید ثروت در همه کشورهای جهان یکسان و محدود به مالیات و سایر روشهای مذکور نیست و روشهای کسب درآمد متناسب با خصوصیات فرهنگی و اجتماعی، وضعیت سیاسی و امنیتی، موقعیت جغرافیایی و سایر ظرفیت‌ها و توانمندی‌های بالفعل و بالقوه هر یک از آنها متعدد، متنوع و متفاوت است، به عنوان مثال؛ قاچاق کالا، قاچاق و فروش اسلحه، توسل به برده‌داری نوین و قاچاق انسان برای مقاصد مختلف غیرانسانی و تولید و قاچاق موادمخدر، یکی از روشهای نامشروع و غیرقانونی است که هم‌اکنون برای برخی از کشورها از جمله آمریکا به یک منبع عظیم درآمد تبدیل شده است.
همانگونه که اشاره شد، صرف نظر از موضوع کسب درآمد از طرق غیرقانونی و نامشروع مانند؛ انواع قاچاق که همواره از سوی نظام ارزشی ایران اسلامی مورد نکوهش قرار داشته است، کشور ما از معدود کشورهایی است که تقریباً از همه این نعمات و ایضاً سایر مؤلفه‌های مولد قدرت و ثروت برخوردار و مصداق ضرب‌المثل معروف «آنچه همه خوبان دارند، تو یکجا داری» گشته است.
البته نباید فراموش کنیم که امتیاز برخورداری از مواهبی مانند؛ علم و دانش و تکنولوژی‌های نوین یا نفت و گاز و سایر مواد اولیه، آنگاه مضاعف می‌شود که ضمن اجتناب از افراط و تفریط در مصرف منابع، به جای خام فروشی یا عرضه اینگونه کالا و خدمات به شکل مواد اولیه و ثانویه، تمام حاصل کار در چرخه تولید داخلی، در قالب محصولات نهایی طراحی و عرضه شوند و به عبارت دیگر با استفاده بهینه از فرصت‌هایی که در اختیار داریم، بر ارزش افزوده کالا و خدمات خویش بیفزاییم.
به این ترتیب در پاسخ به بخش دوم سؤال، یعنی علت برخورداری مردم ایران از این مواهب، باید گفت؛ که اولاً خداوند به حد شایستگی‌ها و ظرفیت‌های هر قوم، مردم آن قوم را از نعمات خود بهره‌مند می‌سازد، مشروط بر اینکه در راه درست و به شکل صحیح از آن استفاده نماید، همچنانکه قوم حضرت سلیمان نبی(ع) را تا مادامی که در مسیر حق قرار داشتند در نعمات خود غرق ساخته بود و ثانیاً شاید این عنایت به واسطه رسالتی است که در گستراندن عدالت و رشد و تعالی انسانها برعهده انقلاب اسلامی ایران قرار گرفته است.
در هرحال اعطای این ثروت عظیم الهی هر علتی که داشته باشد، قطعاً بهره بردن از آن بدون وجود یک اراده پولادین و عزم راستین توأم با توکل و ایمان واقعی به خداوند منان ممکن نیست، بنابراین؛ در چنین شرایطی نمی‌توانیم و نباید از خالی بودن خزانه و موضوعات ناامیدکننده‌ای مانند؛ قطع یارانه‌ها سخنی به میان آوریم، نباید تحریم‌ها را مشکل اساسی و اصلی در بروز مشکلات اقتصادی و معیشتی مردم تلقی نماییم و نباید شاهد گرانی کالا و خدمات یا حذف طرح‌های پرخیر و برکتی مانند؛ طرح مسکن مهر باشیم، بلکه باید با استفاده بهینه از منابع و امکانات و رفع نواقص موجود در اینگونه طرح‌ها و ایجاد یک موقعیت برتری‌ساز، از این نعمات خدادادی بهترین بهره را عاید کشور و مردم خود سازیم، چراکه در غیر اینصورت نه‌تنها در حق خود جفا کرده‌ایم، بلکه مدیون نسل‌های بعد و مورد لعن و نفرین آیندگان خواهیم بود.
با توجه به مطالب فوق، از دولت محترم تدبیر و امید انتظار می‌رود، تا با سرپنجه تدبیر خود، ضمن رفع کاستی‌ها و نواقص گذشته، مدبرانه و هوشمندانه شرایط را به گونه‌ای برای استفاده از ظرفیت‌های موجود کشور فراهم نماید که امیدها را مضاعف و تلاش‌ها برای سرعت بخشیدن به مسیر رو به رشد کشور را تسریع و امکان سوءاستفاده را از دشمنان این مرز و بوم سلب نماید.
فراموش نکنیم که باتوجه به دارایی‌هایمان، اولا نیاز دیگران به ما، بیش از نیاز ما به آنهاست و ثانیا به یاد داشته باشیم که نتایج بررسی‌ها و گزارش‌های اقتصادی نشان می‌دهد که، تأثیر تحریم‌ها بر اقتصاد کشور در حدی نیست که توسط دشمن یا برخی از افراد مغرض، نادان و بعضا فرصت‌طلب، جلوه داده می‌شود و قطعا این فشارها برای کشوری مانند ایران با ظرفیت‌هایی که در اختیار دارد، قابل تحمل و اغماض است.
باید توجه داشته باشیم، این تحریم نیست که بروز مشکلات اقتصادی را در پی داشته، بلکه بیش از آن آثار مخرب سوءاستفاده فرصت‌طلبان زیاده‌خواه از موقعیت تحریم و تأثیرات روانی تحریم بر افکار عمومی جامعه بوده که مشکلات را تشدید نموده است، از همین‌رو باید ضمن رعایت تمام جوانب کار در برخوردها، رفتارها، گفتارها و تعاملات داخلی و بین‌المللی، در پی ریشه‌کن نمودن عوارض جانبی تحریم‌ها و قطع دست دشمنان و فرصت‌طلبان باشیم.
و کلام آخر اینکه باید باور کنیم که ما می‌توانیم و خواستن توانستن است، همانگونه که رهبر کبیر انقلاب حضرت امام‌خمینی(ره) سال‌ها پیش فرمودند: «ما می‌توانیم» و دانشمندان و جوانان این مرز و بوم در بسیاری از عرصه‌ها، امکان تحقق این استراتژی را به اثبات رساندند.
این کلام امام(ره) به قدری عمیق و امیدآفرین است که جانشین بر حق ایشان، امام خامنه‌ای (دامه برکاته) نیز همواره و به اشکال مختلف بر اهمیت و ضرورت آن تأکید نموده و با ذکر مصادیق گوناگون مانند؛ ضرورت توجه جدی به تولید علم و دانش به‌ویژه در عرصه‌های نوین، ضرورت طراحی استانداردهای بومی، ضرورت الگوسازی، ضرورت توسعه کشاورزی، ضرورت توسعه صنعت و حتی نکاتی مانند؛ اهمیت جهانی‌سازی زبان فارسی و انبوهی از دیگر موارد مشابه، بارها اجرای این راهبردها را از مسئولین کشور مطالبه کرده‌اند تا جایی که در سخنرانی 92/7/17 فرمودند: «پیشرفت آن وقتی است که «درونزا» باشد، آن وقتی است که متکی به استعداد درونی یک ملت باشد. وزن و اعتبار کشورها و دولت‌ها و ملت‌ها هم وابسته به همین درون‌زایی است. اگر چنانچه از درون، یک حرکتی، جهشی، رشدی به‌وجود آمد، به یک کشور، به یک ملت، وزن می‌دهد، اعتبار می‌دهد، ارزش می‌دهد، ابهت می‌دهد.»
امید است، با عنایت الهی و کمک متقابل مردم و مسئولین در کوتاهترین زمان ممکن و با بهترین کمیت و کیفیت شاهد تحقق رهنمودها و راهبردهای معظم‌له باشیم. انشاءالله.
بیانات رهبر معظم انقلاب در خطبه‌های نماز عید فطر 81/9/15 که فرمودند: «منطقه‌ای که امت اسلامی در آن ساکن است، یکی از مهمترین مناطق روی کره زمین است. استکبار به ثروت زیرزمینی و ثروت ملی و بازار مصرف و مغزهای آنها احتیاج دارد و باید آنها را تصرف کند و این آرزو، با بودن اسلام و احکام نورانی اسلام و آیات و تعالیم حیاتبخش قرآن عملی نیست. لذا با اصل این تعالیم، دشمن و مخالفند.» بیانگر آن است که کشورهای اسلامی از جمله ایران در ردیف کشورهای ثروتمند جهان قرار دارند، اما قطعا با عنایت به ویژگی‌هایی که در ادامه به آن اشاره خواهد شد، کشور ایران از نظر منابع طبیعی و سایر مؤلفه‌های تولید ثروت، از موقعیتی کاملا استثنایی در بین کشورهای اسلامی برخوردار بوده و لذا ثروتمندترین کشور جهان به شمار می‌رود.
ایشان در دیدار اعضاء یکی از نهادهای انقلاب در تاریخ 83/7/2 نیز ضمن اشاره به اینکه علت اصلی تلاش بیگانگان برای حضور در این منطقه را باید در برخورداری منطقه از همین ذخایر عظیم جست‌وجو نمود، می‌فرمایند: «یکی از جاهای پرمنفعت لبریز از سود، منطقه خاورمیانه است؛ نصف بیشتر نفت دنیا اینجاست؛ بیشترین گاز دنیا در این منطقه و منطقه‌های نزدیک به اینجاست؛ منابع حساس زیرزمینی اینجاست؛ آب، اینجاست؛ رودخانه، اینجاست؛ تنگه، اینجاست؛ مسیرهای کشتیرانی اینجاست؛ نقطه مرکزی و اتصال شرق و غرب دنیا هم اینجاست؛ بنابراین اینجا را خیلی دوست دارند؛ دوست دارند اینجا را ببلعند؛ دوست دارند اینجا مال خودشان باشد.»
بی‌شک بخش عمده‌ای از توصیه‌ها و رهنمودهای مقام معظم رهبری(دامه برکاته) در مورد اهمیت توجه به ظرفیت‌های موجود در منطقه و اصرار ایشان بر ضرورت استفاده از توانمندی‌های داخلی از جمله توصیه ایشان در سخنرانی تاریخ 88/11/13 مبنی بر اینکه؛ «ما برای مسائل اقتصادی کشور همه تلاشمان بایستی متمرکز باشد روی مسائل داخلی؛ آن پیشرفتی، آن گشایشی ارزش دارد که متکی باشد به قدرت درونی یک ملت. یک ملت اگر به قدرت خود، به توانایی‌های خود متکی بود، دیگر از اخم یک کشور، از تحریم یک کشور متلاطم نمی‌شود. این را باید ما حل کنیم. همه حرف ما با مسئولین (چه مسئولین گذشته، چه مسئولین امروز) همین است که باید برای گشایش مسائل کشور و مشکلات کشور، از جمله مشکلات اقتصادی، نگاه به درون باشد.» به ظرفیت‌ها و ثروت‌های فراوان مادی و معنوی موجود درکشور یعنی همان ثروت‌های خدادادی که معظم‌له از آن به عنوان «نیروهای درونزا» نام برده‌اند، تاکید دارد.
رهبر معظم انقلاب اسلامی در دیدار رئیس و مسئولان قوه قضائیه در تاریخ 1391/4/7 در این رابطه تاکید می‌کنند که: «ما بحمدالله همه چیز داریم. ما امکانات داریم، ثروت داخلی داریم، مردم خوب
داریم، منابع مالی داریم، منابع انسانی داریم، بدهکاری جهان نداریم. امکانات کشور، امکانات بسیار خوبی است.»
البته همانگونه که اشاره شد؛ نیروهای درونزا و دارایی‌های یک کشور را نمی‌توان فقط در منابع مادی خلاصه کرد، چرا که اصولا دارایی‌ها اشکال و انواع مختلفی را شامل می‌شود و هریک از جایگاه و اهمیت خاص خود برخوردار است، البته در یک تقسیم‌بندی کلی، دارایی‌ها را به دو دسته مادی و معنوی تقسیم می‌کنند، اما در یک دسته‌بندی دقیقتر می‌توانیم تمامی توانمندی‌ها، ظرفیت‌ها و مقدورات مادی و معنوی در بخشهای مختلف فرهنگی، علمی، سیاسی، اقتصادی، اجتماعی و حتی نظامی را در ردیف نیروهای درونزا (منابع و ثروت‌های یک کشور) معرفی کنیم.
ناگفته پیداست که میزان برخورداری کشورها از این منابع متفاوت است و لذا بدیهی است که در چارچوب این دسته‌بندی، کشورهایی ثروتمند محسوب می‌شوند که تعداد و مقدار بیشتری از این مولفه‌ها را در اختیار داشته باشند و جمهوری اسلامی ایران یکی از کشورهای منحصر به فردی است که خداوند نعمت را بر مردمانش تمام داشته و آنها را تقریبا از تمام مواهب خود در این زمینه متنعم ساخته و ثروت‌های عظیمی را در سرزمین آنها به ودیعه نهاده است.
اما مولفه‌های مورد اشاره کدامند و علت لطف و عنایت خاص الهی نسبت به مردم این سرزمین چیست؟ در پاسخ به بخش اول این سوال موارد متعددی را می‌توان برشمرد که مهمترین آنها عبارتند از:
الف- ثروت‌های معنوی:
درحالیکه در جامعه مادیگرای غرب و شرق، ارزشهای دینی رنگ باخته و متن و بطن این گونه جوامع تهی از معنویت است و حتی بسیاری از این کشورها از پیشینه تاریخی چندان طولانی برخوردار نبوده و طول عمر حیات برخی از آنها حتی به یک قرن هم نمی‌رسد، جمهوری اسلامی ایران، کشوری است که در ابعاد مختلف معنوی در یک موقعیت کاملا برتر نسبت به سایر کشورها، به ویژه کشورهای نوظهور قرار دارد.
مقام معظم رهبری در سخنرانی 68/4/8 در رابطه با ظرفیت‌های معنوی می‌فرمایند: «ما احساس می‌کنیم بحمدالله از درون قوی هستیم. قوت ما، نه به خاطر تکیه به کسی یا به سیاستی یا به روشی از سیاست‌ها و روشهای معمول دنیاست؛ بلکه به خاطر این است که با خدا رابطه داریم و می‌دانیم برای او کار می‌کنیم و کمک او شامل حال ماست».
ایشان در جریان دیدار هزاران نفر از مردم و عشایر شهرستان نورآباد ممسنی در تاریخ 87/2/15 نیز ضمن اشاره به توانمندی‌های مختلف مادی و معنوی از جمله؛ ظرفیت تاثیرگذار نیروی انسانی این نکته را یادآور می‌شوند که: «این کشور سرمایه‌های انسانی فراوانی دارد؛ سرمایه‌های مادی فراوانی هم دارد. با سرمایه‌گذاری لازم، با برنامه‌ریزی درست و متین و با پشتکار و جدیت، ما خواهیم توانست در مدت یک برنامه مشخصی، کاری بکنیم که دیگر کشور در عرصه اقتصادی دنیا از تحریم اقتصادی و محاصره اقتصادی، هیچ باکی نداشته باشد. این وظیفه ملی ماست، باید انجام بدهیم، هرکسی می‌تواند نقش داشته باشد، سرزمین وسیع و امکانات فراوانی هم داریم».
در واقع نگاه چند بعدی به مؤلفه‌های مادی و معنوی تولید ثروت و توجه به ویژگی‌های خاص همین رویکرد یعنی اهمیت همزمان به ثروت مادی و معنوی است که شرایط ما را از دیگران متمایز ساخته است، ویژگی‌هایی که اهم آنها عبارتند از: 1- متقدم بودن در پذیرش آخرین و کاملترین دین الهی و متمسک بودن به والاترین و برترین ارزشهای دینی و معنوی.
2- پیشینه‌ای تاریخ‌ساز و تمدنی کهن به بلندای طول تاریخ و سرشار از ارزشهای متنوع انسانی.
3- فرهنگی غنی و اثرگذار در سطح بین‌المللی، با ویژگی‌ها و شاخصه‌های مطلوب مورد قبول در سطح جهان.
4- برخورداری از وجود مردمانی با ایمان، منطقی، پرتلاش، قانع، متحد، منسجم، صلح دوست و درعین حال ظلم‌ستیز، مقاوم و تسلیم‌ناپذیر در برابر مستکبرین و زورگویان.
5- داشتن جامعه‌ای جوان، هوشمند، مستعد، خلاق، مبتکر، الگو و با انگیزه برای کمک به رشد و آبادنی کشور.
6- محبوبیت و مقبولیت سیاسی و اجتماعی به خصوص در نزد افکار عمومی مستضعفین، مظلومین و سایر مردم آزاده جهان و نفوذ در قلب ملت‌ها با اتکاء به ارزشهای انسانی، به جای سلطه بر دولت‌ها با استفاده از قدرت زر و زور و تزویر.
ب- ثروت‌های مادی:
امروزه منابع مادی همچنان از جایگاه و اهمیت ویژه‌ای در نظام سرمایه‌داری غرب برخوردار است، تا جایی که همین مسئله سبب شده تا کشورهای مذکور همواره با چشم طمع، منابع و منافع سایر کشورها را مورد توجه و بعضاً چپاول قرار دهند، این مشکل در حدی است که در بسیاری از موارد این رویکرد منجر به بروز جنگ‌های گسترده یا حتی اشغال و استعمار دیگر کشورها گشته است، این موضوع از آن جهت حائز اهمیت است که بدانیم، در بسیاری از ممالک جهان، منابع کسب درآمد درحدی محدود است که، مالیات به عنوان مهمترین منبع درآمدی آنها شناخته می‌شود، اما سایر منابع تولید ثروت در جهان کدامند و کدامیک از این موارد را باید در ردیف مؤلفه‌های تولید ثروت در ایران معرفی کرد؟
راه‌های ترانزیتی: برخی از کشورها با استفاده از موقعیت ترانزیتی کشورشان، بخش عمده درآمد خود را از طریق اخذ عوارض عبور و مرور کالا و مسافر خارجی کسب می‌کنند، در اینگونه کشورها معمولاً دروازه‌های کسب و کار و تجارت شامل: مناطق آزاد تجاری، بندرگاه‌ها و فرودگاه‌ها، انواع آبراهه‌ها مانند، کانال سوئز و انواع بزرگراه‌ها و راه‌های ریلی بزرگی است، که در مسیر مبادلات تجاری جهان مورد استفاده تجار و سایر بخشهای اقتصادی و حتی غیراقتصادی جهان قرار می‌گیرند، گفتنی است که کشور ایران که در جریان جنگ جهانی دوم به واسطه موقعیت جغرافیایی خود، پل پیروزی نام گرفت، یکی از معدود کشورهایی است که به عنوان حلقه واسط بین سه قاره آسیا، آفریقا و اروپا، از ظرفیت بسیار خوبی برای کسب درآمد از این طریق برخوردار است.
ظرفیت‌های صنعتی: تولید کالا و محصولات صنعتی عرصه دیگری است که به یک منبع درآمدی عظیم برای بسیاری از کشورهای جهان مبدل شده است، البته تعدادی از کشورها مانند؛ آلمان با تهیه و تولید محصولات پیچیده و مدرن صنعتی، گروهی مانند؛ کره‌جنوبی با تولید محصولات نه چندان پیچیده و برخی از کشورها مانند چین عمدتاً از طریق مهندسی معکوس و تولید هر نوع محصول صنعتی، به کسب ثروت از این طریق مبادرت می‌نمایند، در این زمینه نیز جمهوری اسلامی ایران پس از انقلاب اسلامی و به‌خصوص در دهه اخیر رشد بسیار خوبی داشته و از ظرفیت بالقوه فراوانی برای گسترش کار در این عرصه برخوردار است.
شرایط و موقعیت‌های کشاورزی: محصولات کشاورزی یکی از مهمترین وحیاتی‌ترین نیازهای بشر و یکی دیگر از روشهای تأمین درآمد به شمار می‌رود و از همین رو پاره‌ای از کشورها با توسعه کشاورزی در بخشهای مختلف مانند؛ تولید محصول استراتژیک گندم و حبوبات، باغداری، دامداری، زنبورداری و سایر عرصه‌های مرتبط یا تولید کالاهای جانبی، نبض بازار محصولات کشاورزی در رقابتهای بین‌المللی را در دست گرفته و به قدرت‌های بزرگ در این عرصه تبدیل شده‌اند، کشور هلند یکی از کشورهایی است که در این زمینه از رشد نسبتا خوبی برخوردار بوده و لبنیات آن شهرت جهانی دارد، کشاورزی از عرصه‌هایی است که در کشور ما نیز از ظرفیت‌های بالقوه و بالفعل فراوانی برخوردار بوده و با توجه به تکنولوژی جدید به شدت قابل گسترش است.
محصولات و صنایع دریایی: صنایع دریایی و صید و پرورش ماهی و سایر آبزیان یکی‌دیگر از منابع درآمدزا در کشورهایی است که از نعمت دسترسی به دریا به ویژه آبهای آزاد برخوردارند و به این واسطه گاهی از سایر امتیازات و ویژگی‌های اقتصادی حوزه جغرافیایی سواحل خود مانند؛ نفت و گاز، مروارید و سایر مواد اولیه موجود در بستر دریاها و امثال آن نیز استفاده می‌کنند و جمهوری اسلامی ایران از کشورهای پیشتاز در این عرصه محسوب می‌شود.
موقعیت گردشگری و جاذبه‌های توریستی: یکی‌دیگر از ظرفیت‌های استثنایی کسب درآمد، متعلق به کشورهایی است که از جاذبه‌های تاریخی و طبیعی و موضوعات مختلف دیگر مانند؛ پزشکی، فرهنگی و سایر موارد مشابه آن برای گردشگری برخوردار بوده و به عنوان کشوری توریستی شناخته می‌شوند، ایران، ایتالیا، چین و ژاپن نمونه این کشورها هستند.نفت و گاز و سایر مواد معدنی: فروش نفت و گاز و کشف و استخراج مواد اولیه و عرضه آن در بازارهای بین‌المللی، یکی دیگر از روشهای مرسومی است که در برخی از موارد سابقه‌ای دیرینه داشته و درآمدهای کلانی را نصیب کشورهای برخوردار از این نعمت ساخته و هم‌اکنون نیز، کشورهای متعددی مانند؛ایران با استخراج انواع مواد اولیه و سایر کشورهای نفت‌خیز حوزه خلیج‌فارس را می‌توان در این گروه جای داد.
البته رهبر معظم انقلاب؛ اتکاء بیش از حد به این روش را مغایر پیشرفت دانسته و در تاریخ 92/7/17 می‌فرمایند: «بعضی از کشورها ممکن است تولیدات زیرزمینی خودشان را، نفت خودشان را، بشکه‌های نفت را، منتقل کنند به صاحبان ثروت و علم در دنیا، محصولات آنها را بخرند، یک ظاهر پیشرفتی هم ممکن است به وجود بیاید اما این پیشرفت نیست.»
ظرفیت‌های علمی و تکنولوژیکی: تولید علم و فروش تکنولوژی از روشهای نوینی محسوب می‌شود، که از بالاترین کارآیی و کمترین عوارض نامطلوب در ابعاد مختلف برخوردار است و در کشورهای پیشرفته‌ای مانند؛ ژاپن تا حدود زیادی به یک جایگزین مطلوب به جای صدور انبوه کالاهای حجیم صنعتی قرار گرفته است، البته صدور تکنولوژی از سوی این کشورها به معنای دست‌کشیدن از درآمد تولیدات صنعتی نبوده، بلکه اینگونه کشورها تلاش دارند با استفاده از امکانات سایر کشورها، بخش تولید را به نزدیکترین نقطه از بازار بین‌المللی در نقاط مختلف دنیا و نزدیکترین محل به مواداولیه و نیروی انسانی ارزان‌قیمت انتقال دهند تا ضمن جلوگیری از تخریب محیط‌زیست خود، کمترین هزینه به آنها تحمیل و بالاترین سود را عاید خویش نمایند، رشد پرشتاب علوم نوین در ایران نشان داده که کشور ما می‌تواند در این زمینه نیز از موقعیت خوبی برخوردار باشد.
صنایع و سایر توانمندی‌های نظامی: موقعیت جغرافیایی و استراتژیکی وبرخورداری از پشتوانه‌های مردمی قوی در حمایت از نیروهای مسلح و همچنین در اختیار داشتن تجهیزات و تکنولوژی‌های نوین نظامی، یکی دیگر از مؤلفه‌های قدرت و ثروت به شمار رفته و نقش اساسی در ایجاد امنیت اجتماعی و اقتصادی برعهده دارد و این مورد نیز موضوعی است که در ایران از یک موقعیت کاملاً ویژه و برتری‌ساز برخوردار است.
قاچاق در ابعاد و موضوعات مختلف: البته منابع تولید ثروت در همه کشورهای جهان یکسان و محدود به مالیات و سایر روشهای مذکور نیست و روشهای کسب درآمد متناسب با خصوصیات فرهنگی و اجتماعی، وضعیت سیاسی و امنیتی، موقعیت جغرافیایی و سایر ظرفیت‌ها و توانمندی‌های بالفعل و بالقوه هر یک از آنها متعدد، متنوع و متفاوت است، به عنوان مثال؛ قاچاق کالا، قاچاق و فروش اسلحه، توسل به برده‌داری نوین و قاچاق انسان برای مقاصد مختلف غیرانسانی و تولید و قاچاق موادمخدر، یکی از روشهای نامشروع و غیرقانونی است که هم‌اکنون برای برخی از کشورها از جمله آمریکا به یک منبع عظیم درآمد تبدیل شده است.
همانگونه که اشاره شد، صرف نظر از موضوع کسب درآمد از طرق غیرقانونی و نامشروع مانند؛ انواع قاچاق که همواره از سوی نظام ارزشی ایران اسلامی مورد نکوهش قرار داشته است، کشور ما از معدود کشورهایی است که تقریباً از همه این نعمات و ایضاً سایر مؤلفه‌های مولد قدرت و ثروت برخوردار و مصداق ضرب‌المثل معروف «آنچه همه خوبان دارند، تو یکجا داری» گشته است.
البته نباید فراموش کنیم که امتیاز برخورداری از مواهبی مانند؛ علم و دانش و تکنولوژی‌های نوین یا نفت و گاز و سایر مواد اولیه، آنگاه مضاعف می‌شود که ضمن اجتناب از افراط و تفریط در مصرف منابع، به جای خام فروشی یا عرضه اینگونه کالا و خدمات به شکل مواد اولیه و ثانویه، تمام حاصل کار در چرخه تولید داخلی، در قالب محصولات نهایی طراحی و عرضه شوند و به عبارت دیگر با استفاده بهینه از فرصت‌هایی که در اختیار داریم، بر ارزش افزوده کالا و خدمات خویش بیفزاییم.
به این ترتیب در پاسخ به بخش دوم سؤال، یعنی علت برخورداری مردم ایران از این مواهب، باید گفت؛ که اولاً خداوند به حد شایستگی‌ها و ظرفیت‌های هر قوم، مردم آن قوم را از نعمات خود بهره‌مند می‌سازد، مشروط بر اینکه در راه درست و به شکل صحیح از آن استفاده نماید، همچنانکه قوم حضرت سلیمان نبی(ع) را تا مادامی که در مسیر حق قرار داشتند در نعمات خود غرق ساخته بود و ثانیاً شاید این عنایت به واسطه رسالتی است که در گستراندن عدالت و رشد و تعالی انسانها برعهده انقلاب اسلامی ایران قرار گرفته است.
در هرحال اعطای این ثروت عظیم الهی هر علتی که داشته باشد، قطعاً بهره بردن از آن بدون وجود یک اراده پولادین و عزم راستین توأم با توکل و ایمان واقعی به خداوند منان ممکن نیست، بنابراین؛ در چنین شرایطی نمی‌توانیم و نباید از خالی بودن خزانه و موضوعات ناامیدکننده‌ای مانند؛ قطع یارانه‌ها سخنی به میان آوریم، نباید تحریم‌ها را مشکل اساسی و اصلی در بروز مشکلات اقتصادی و معیشتی مردم تلقی نماییم و نباید شاهد گرانی کالا و خدمات یا حذف طرح‌های پرخیر و برکتی مانند؛ طرح مسکن مهر باشیم، بلکه باید با استفاده بهینه از منابع و امکانات و رفع نواقص موجود در اینگونه طرح‌ها و ایجاد یک موقعیت برتری‌ساز، از این نعمات خدادادی بهترین بهره را عاید کشور و مردم خود سازیم، چراکه در غیر اینصورت نه‌تنها در حق خود جفا کرده‌ایم، بلکه مدیون نسل‌های بعد و مورد لعن و نفرین آیندگان خواهیم بود.
با توجه به مطالب فوق، از دولت محترم تدبیر و امید انتظار می‌رود، تا با سرپنجه تدبیر خود، ضمن رفع کاستی‌ها و نواقص گذشته، مدبرانه و هوشمندانه شرایط را به گونه‌ای برای استفاده از ظرفیت‌های موجود کشور فراهم نماید که امیدها را مضاعف و تلاش‌ها برای سرعت بخشیدن به مسیر رو به رشد کشور را تسریع و امکان سوءاستفاده را از دشمنان این مرز و بوم سلب نماید.
فراموش نکنیم که باتوجه به دارایی‌هایمان، اولا نیاز دیگران به ما، بیش از نیاز ما به آنهاست و ثانیا به یاد داشته باشیم که نتایج بررسی‌ها و گزارش‌های اقتصادی نشان می‌دهد که، تأثیر تحریم‌ها بر اقتصاد کشور در حدی نیست که توسط دشمن یا برخی از افراد مغرض، نادان و بعضا فرصت‌طلب، جلوه داده می‌شود و قطعا این فشارها برای کشوری مانند ایران با ظرفیت‌هایی که در اختیار دارد، قابل تحمل و اغماض است.
باید توجه داشته باشیم، این تحریم نیست که بروز مشکلات اقتصادی را در پی داشته، بلکه بیش از آن آثار مخرب سوءاستفاده فرصت‌طلبان زیاده‌خواه از موقعیت تحریم و تأثیرات روانی تحریم بر افکار عمومی جامعه بوده که مشکلات را تشدید نموده است، از همین‌رو باید ضمن رعایت تمام جوانب کار در برخوردها، رفتارها، گفتارها و تعاملات داخلی و بین‌المللی، در پی ریشه‌کن نمودن عوارض جانبی تحریم‌ها و قطع دست دشمنان و فرصت‌طلبان باشیم.
و کلام آخر اینکه باید باور کنیم که ما می‌توانیم و خواستن توانستن است، همانگونه که رهبر کبیر انقلاب حضرت امام‌خمینی(ره) سال‌ها پیش فرمودند: «ما می‌توانیم» و دانشمندان و جوانان این مرز و بوم در بسیاری از عرصه‌ها، امکان تحقق این استراتژی را به اثبات رساندند.
این کلام امام(ره) به قدری عمیق و امیدآفرین است که جانشین بر حق ایشان، امام خامنه‌ای (دامه برکاته) نیز همواره و به اشکال مختلف بر اهمیت و ضرورت آن تأکید نموده و با ذکر مصادیق گوناگون مانند؛ ضرورت توجه جدی به تولید علم و دانش به‌ویژه در عرصه‌های نوین، ضرورت طراحی استانداردهای بومی، ضرورت الگوسازی، ضرورت توسعه کشاورزی، ضرورت توسعه صنعت و حتی نکاتی مانند؛ اهمیت جهانی‌سازی زبان فارسی و انبوهی از دیگر موارد مشابه، بارها اجرای این راهبردها را از مسئولین کشور مطالبه کرده‌اند تا جایی که در سخنرانی 92/7/17 فرمودند: «پیشرفت آن وقتی است که «درونزا» باشد، آن وقتی است که متکی به استعداد درونی یک ملت باشد. وزن و اعتبار کشورها و دولت‌ها و ملت‌ها هم وابسته به همین درون‌زایی است. اگر چنانچه از درون، یک حرکتی، جهشی، رشدی به‌وجود آمد، به یک کشور، به یک ملت، وزن می‌دهد، اعتبار می‌دهد، ارزش می‌دهد، ابهت می‌دهد.»
امید است، با عنایت الهی و کمک متقابل مردم و مسئولین در کوتاهترین زمان ممکن و با بهترین کمیت و کیفیت شاهد تحقق رهنمودها و راهبردهای معظم‌له باشیم. انشاءالله.
