گروه اقتصادی صراط - دیدار رئیس جمهور با صنعتگران در اواسط هفته گذشته حاشیه های منحصر بفردی به همراه خود داشت، از "قسم جلاله" روحانی برای برنگشتن اوضاع کشور به دوران احمدی نژاد تا قول به مردم برای برداشته شدن همه تحریم ها.
به گزارش گروه اقتصادی صراط، رییس شورای عالی اقتصاد در این همایش نکته ای را در مورد تحریم ها بر زبان آورد، روحانی گفت: "به مردم قول می‌دهم که تحریم‌ها برداشته خواهد شد و بدانند که کاسه تحریم‌ها به نحوی شکسته شده که هیچ بندزنی نمی‌تواند این کاسه را به صورت اول بازگرداند."
این اظهارات روحانی در بین صنعتگران کشور در حالی مطرح شد که وی بارها در زمان تبلیغات قبل از انتخابات ریاست جمهوری از بسته شدن پرونده هسته ای کشور و پیچیده شدن نسخه تحریم ها سخن گفته بود. جملات مشهور روحانی مبنی بر مانع شدن تحریم ها برای چرخه اقتصاد کشور بعید است از ذهن هر ایرانی پاک شود. یکی از وجوه تمایز روحانی با سایر کاندیداهای انتخابات در همین نکته نهفته بود که روحانی صراحتا از دوران پایان تحریم ها در صورت پیروزی خود در انتخابات، سخن به میان آورد و با ادبیات مخصوص خود کشور را به "چرخیدن چرخه کارخانه ها و سانتریفیوژ همزمان با هم" بشارت داد.
وزیر خارجه نیز به کرات این جمله که "هم تحریم ها را کاهش دهیم و هم چرخه هسته ای کشور را توسعه و پرونده هسته ای را برای همیشه و در مهلت یک ساله حل و فصل می نماییم" در مصاحبه های خود مطرح کرده است. اگر چه شاید این آروزی دولت مردان ما باشد که صرفا با کاهش تحریم، به سر و شکل اقتصاد کشور سامان دهند، ولی در این زمینه کارشناسان نظر دیگری دارند.
تکیه دولت برای خروج اقتصاد کشور از بحران رکود تورمی، چیزی جز اهرم "کاهش تحریم ها" و یا "توقف تحریم های جدید" نبوده که این مهم نه تنها از سوی کارشناسان اقتصادی فرآیند تحقق آن تایید نمی شود، بلکه برخی از این طیف نیز از شدت گرفتن برخی تحریم ها به شیوه‌ای نوین خبر می دهند.
البته هر گاه این صحبت ها در جمع علمی و یا در گزارشی به رئیس جمهور و یا تیم اقتصادی او می رسید، با بی توجهی به آن از سوی مسئولین دولتی مواجه می شد تا جایی که وزیر صنعت دولت نیز در جلسه هیئت دولت مدعی شده بود که تا به حال فقط از کابینه، من معتقد به بومی سازی اقتصاد بوده ام، از این پس من به نیز راه حل اصلی اقتصاد را در برداشتن تحریم ها جست و جو می کنم.
اما برخی اظهارنظرهای مدیران دولتی در گوشه و کنار از محکم بودن ساختار تحریم ها بر ضد ایران بر خلاف نظر رئیس جمهور حکایت دارد. شاید بتوان جدی ترین تحریم غرب بر ضد ایران در چند ساله اخیر را، تحریم صادرات نفت و مشتقات آن ذکر نمود که علاوه بر محدودیت های جدی در صادرات، جریمه های سنگین برای خریداران آن نیز وضع نموده اند. ولی در این رابطه صحبت های یکی از مدیران وزارت نفت قابل توجه است، مدیر امور بین الملل شرکت ملی نفت ایران -سید محسن قمصری- در این خصوص افزود: "طی ماه های گذشته و به دنبال پیشرفت مذاکرات ایران با گروه ١+٥، هیچ تحریمی از صنعت نفت ایران برداشته نشد و تنها از تصویب تحریمهای جدید ممانعت به عمل آمده است".
این مدیر نفتی با صراحت هر چه تمام تر از عدم ابطال تحریم های نفتی سخن گفته و می افزاید: "این تصور که تحریمهای اقتصادی ایران کاهش یافته است، واقعیت ندارد و مذاکرات ژنو طی ماه های گذشته نیز به ثبات شرایط و جلوگیری از اعمال تحریمهای بیشتر منجر شد."
تحریم های نفتی وضع شده بر ضد ایران در کنگره آمریکا و پارلمان اروپا تصویب شده است و توجیه طرف های غربی برای عدم برداشتن آنها این است که نقض تحریم های نفتی صرفا با مصوبه پارلمان آنها امکان پذیر است.
کارشناسان انرژی می گویند برای برداشتن تحریم ها نفتی یک توافق نیاز بوده، که عملیاتی شدن آن به فرایند ویژه‌ای نیازمند است. همچنین مدیر بین الملل وزارت نفت اضافه می کند: "از این روست که به رغم ایجاد این فضای مطمئن از سوی ایران، مشکلات بانکی، بیمه‌ای، کشتیرانی و بسیاری دیگر از چالشها تاکنون حل نشده است."
با توجه به گفته این مدیر دولتی، در جدی ترین قسمت تحریم ها که همان تحریم های نفتی است، خللی به وجود نیامده و ساختار تحریم ها در حوزه نفت ترکی برنداشته است.
به گزارش گروه اقتصادی صراط، رییس شورای عالی اقتصاد در این همایش نکته ای را در مورد تحریم ها بر زبان آورد، روحانی گفت: "به مردم قول می‌دهم که تحریم‌ها برداشته خواهد شد و بدانند که کاسه تحریم‌ها به نحوی شکسته شده که هیچ بندزنی نمی‌تواند این کاسه را به صورت اول بازگرداند."
این اظهارات روحانی در بین صنعتگران کشور در حالی مطرح شد که وی بارها در زمان تبلیغات قبل از انتخابات ریاست جمهوری از بسته شدن پرونده هسته ای کشور و پیچیده شدن نسخه تحریم ها سخن گفته بود. جملات مشهور روحانی مبنی بر مانع شدن تحریم ها برای چرخه اقتصاد کشور بعید است از ذهن هر ایرانی پاک شود. یکی از وجوه تمایز روحانی با سایر کاندیداهای انتخابات در همین نکته نهفته بود که روحانی صراحتا از دوران پایان تحریم ها در صورت پیروزی خود در انتخابات، سخن به میان آورد و با ادبیات مخصوص خود کشور را به "چرخیدن چرخه کارخانه ها و سانتریفیوژ همزمان با هم" بشارت داد.
وزیر خارجه نیز به کرات این جمله که "هم تحریم ها را کاهش دهیم و هم چرخه هسته ای کشور را توسعه و پرونده هسته ای را برای همیشه و در مهلت یک ساله حل و فصل می نماییم" در مصاحبه های خود مطرح کرده است. اگر چه شاید این آروزی دولت مردان ما باشد که صرفا با کاهش تحریم، به سر و شکل اقتصاد کشور سامان دهند، ولی در این زمینه کارشناسان نظر دیگری دارند.
تکیه دولت برای خروج اقتصاد کشور از بحران رکود تورمی، چیزی جز اهرم "کاهش تحریم ها" و یا "توقف تحریم های جدید" نبوده که این مهم نه تنها از سوی کارشناسان اقتصادی فرآیند تحقق آن تایید نمی شود، بلکه برخی از این طیف نیز از شدت گرفتن برخی تحریم ها به شیوه‌ای نوین خبر می دهند.
البته هر گاه این صحبت ها در جمع علمی و یا در گزارشی به رئیس جمهور و یا تیم اقتصادی او می رسید، با بی توجهی به آن از سوی مسئولین دولتی مواجه می شد تا جایی که وزیر صنعت دولت نیز در جلسه هیئت دولت مدعی شده بود که تا به حال فقط از کابینه، من معتقد به بومی سازی اقتصاد بوده ام، از این پس من به نیز راه حل اصلی اقتصاد را در برداشتن تحریم ها جست و جو می کنم.
اما برخی اظهارنظرهای مدیران دولتی در گوشه و کنار از محکم بودن ساختار تحریم ها بر ضد ایران بر خلاف نظر رئیس جمهور حکایت دارد. شاید بتوان جدی ترین تحریم غرب بر ضد ایران در چند ساله اخیر را، تحریم صادرات نفت و مشتقات آن ذکر نمود که علاوه بر محدودیت های جدی در صادرات، جریمه های سنگین برای خریداران آن نیز وضع نموده اند. ولی در این رابطه صحبت های یکی از مدیران وزارت نفت قابل توجه است، مدیر امور بین الملل شرکت ملی نفت ایران -سید محسن قمصری- در این خصوص افزود: "طی ماه های گذشته و به دنبال پیشرفت مذاکرات ایران با گروه ١+٥، هیچ تحریمی از صنعت نفت ایران برداشته نشد و تنها از تصویب تحریمهای جدید ممانعت به عمل آمده است".
این مدیر نفتی با صراحت هر چه تمام تر از عدم ابطال تحریم های نفتی سخن گفته و می افزاید: "این تصور که تحریمهای اقتصادی ایران کاهش یافته است، واقعیت ندارد و مذاکرات ژنو طی ماه های گذشته نیز به ثبات شرایط و جلوگیری از اعمال تحریمهای بیشتر منجر شد."
تحریم های نفتی وضع شده بر ضد ایران در کنگره آمریکا و پارلمان اروپا تصویب شده است و توجیه طرف های غربی برای عدم برداشتن آنها این است که نقض تحریم های نفتی صرفا با مصوبه پارلمان آنها امکان پذیر است.
کارشناسان انرژی می گویند برای برداشتن تحریم ها نفتی یک توافق نیاز بوده، که عملیاتی شدن آن به فرایند ویژه‌ای نیازمند است. همچنین مدیر بین الملل وزارت نفت اضافه می کند: "از این روست که به رغم ایجاد این فضای مطمئن از سوی ایران، مشکلات بانکی، بیمه‌ای، کشتیرانی و بسیاری دیگر از چالشها تاکنون حل نشده است."
با توجه به گفته این مدیر دولتی، در جدی ترین قسمت تحریم ها که همان تحریم های نفتی است، خللی به وجود نیامده و ساختار تحریم ها در حوزه نفت ترکی برنداشته است.
