حقوق مسافران در قبال تاخیر پرواز
طبق عرف جهانی تاخیر تا نیم ساعته پروازها مشکلی ندارد و طبیعی به حساب می‌آید.
اصلی‌ترین مزیت مسافرت با هواپیما در قبال دیگر وسایل حمل و نقل عمومی، سرعت بالای آن و صرفه‌جویی در زمان مسافر است؛ از این رو تاخیر در پرواز برای بسیاری از مسافران قابل بخشش نیست.
اما حساسیت بالای پرواز، هماهنگی و چک‌های امنیتی و فنی را می‌طلبد که گاهی بیش از تصور زمان‌بر می‌شوند و این امر در ساعت حرکت دقیق هواپیماها تاثیر می‌گذارد.
اما کنوانسیون‌های بین‌المللی و نهادهای نظارتی جهانی به منظور کنترل زمان تاخیر و البته رعایت حقوق مسافران شرایطی را وضع کرده‌اند تا مسئولان موظف به احقاق حقوق مسافران باشند.
آمادگی نداشتن شرکت هواپیمایی، مهیا نبودن شرایط فرودگاه‌ها و وضعیت نامساعد جوی سه دلیل عمده تاخیر در پروازها به حساب می‌آید که طبق عرف بین‌المللی پاسخگویی به مسافران آنها به ترتیب بر عهده شرکت هواپیمایی، مسئولان فرودگاه و دولت مربوطه است.
- طبق عرف جهانی تاخیر تا نیم ساعته پروازها مشکلی ندارد و طبیعی به حساب می‌آید.
- اگر پروازی بیش از 30 دقیقه تاخیر داشته باشد شرکت هواپیمایی موظف است نسبت به تامین رضایت مشتری اقدامات لازم را انجام دهد البته این امر با توجه به رقابت بین شرکت‌ها برای حفظ مسافرانشان امری طبیعی است و ایرلاین‌ها معمولا خود نسبت به این موضوع راغب هستند.
- طبق قاعده بین‌المللی در پروازهایی که دو ساعت تاخیر دارند، شرکت هواپیمایی موظف است شرایطی را برای تماس رایگان و اسکان راحت مسافران فراهم کند و نوشیدنی و غذای مناسب در اختیار آنها بگذارد.
- در تاخیرهای بیش از سه ساعت، مسافران می‌توانند غرامتی معادل لغو پرواز را دریافت کنند.
- اگر پروازی بیش از پنج ساعت تاخیر داشته باشد مشتری حق لغو پرواز و دریافت بهای کامل بلیت را دارد و شرکت هواپیمایی باید شرایط لازم برای بازگشت مشتری به مبدأ را فراهم کند.
- اما لغو پرواز نیز شرایطی دارد؛ ایرلاینی که قصد لغو پروازی را دارد می‌تواند با اعلام موضوع در زمان حداقل دو هفته مانده به پرواز و البته تعیین جایگزین مناسب هواپیمای دیگر رضایت مشتری را جلب کند در غیر این صورت مسافر طبق برنامه زمانی مشخص می‌تواند نسبت به دریافت غرامت اقدام کند.
- در صورتی که شرایط نامساعد جوی علت اصلی لغو پروازی باشد و امکان جایگزین کردن هواپیمای دیگر به وجود نیاید تنها بهای بلیت به مسافر عودت داده می‌شود.
- البته طبق شرایطی شرکت‌های هواپیمایی تحت پیگرد قضایی نیز قرار می‌گیرند. طبق تصویب کنوانسیون بین المللی ورشو اگر ایرلاینی موجب ضرر و زیان مسافری شود فرد متضرر حق دارد به دادگاه در این رابطه شکایت کرده که با توجه به مسوولیت شرکت‌ها دراین زمینه حق با مسافر خواهد بود.
علیرغم تمام این قوانین و مصوبات در بسیاری از شرایط شرکت‌های هواپیمایی طبق صلاحدید خود و سیاست‌هایشان عمل می‌کنند و البته تعداد زیادی ازمسافران نیز به حقوق خود در این حوزه آشنایی ندارند.
هر چند این که چه میزان از عرف بین المللی در این حوزه توسط شرکت‌های هواپیمایی ایرانی رعایت می‌شود نیز نکته‌ای است که به بررسی‌های بیشتری نیاز دارد.
منبع: ایسنا
