صراط: مساله برخورد سیاسی با یک مقوله ملی مانند برنامه هسته ای کشورمان ، موضوعی
است که به وضوح آنرا می توان در رفتار برخی از جریان های سیاسی دید. جریان
های سیاسی که نشان داده اند بیش از هر مساله دیگر به منافع حزبی و جناحی
خود فکر می کنند و بسیاری از موارد را ابزاری برای رسیدن به مقاصد سیاسی
خود قرار می دهند. در
این میان از یک سو شاهد آن بودیم که گروهی توافق هسته ای را یک پیروزی
بزرگ قلمداد کردند و با اسطور سازی باب انتقاد و تحقیق و تفحص در این مساله
را بستند و از سوی دیگر گروه های مخالف نیز توافقنامه هسته ای را معاهده
ترکمن چای خوانده و به شدت آن را تخریب کردند و کمتر شاهد نقد منصفانه و
اصلاح گرانه در این زمینه بودیم.
عباس سلیمی نمین فعال سیاسی اصولگرا که زمینه کاریش تاریخ معاصر است در این زمینه با خبرنگار سیاسی «فردا» گفت وگویی انجام داده است. وی آفت اصلی اینگونه تندروی ها را غبار آلود شدن فضا و پنهان شدن حق و حقیقت در این میان می داند که به اعتقاد وی این مساله سبب پنهان شدن نقیصه ها و امتیازات این توافقنامه حساس می شود که در آینده کشورمان بسیار تاثیرگذار است.
در ادامه شرح کامل گفت گوی مذکور می آید:
بهره برداری تبلیغاتی دولت از توافقنامه هسته ای
عباس سلیمی نمین، کارشناس برجسته اصولگرا در گفت وگو با خبرنگار سیاسی « فردا» با اشاره به برخورد دوگانه و جناحی با مساله توافق هسته ای ژنو گفت: در ارتباط با آنچه كه صورت گرفت يعني توافقاتي كه ما با 5+1 داشتيم از دو منظر این موضوع قابل بررسي است. اول از منظر مصالح ملي که من فكر مي كنم از این نظر در مجموع كار مناسبي صورت گرفت اما به دليل اينكه دولت مي‌خواست يك بهره‌برداري تبليغاتي هم از اين موضوع داشته باشد، تعجيل كرد و اين تعجيل موجب شد كه خيلي با كارشناسان و صاحب‌نظران مشورت نشود و بعضا در ارتباط با عبارات دقت لازم صورت نگيرد.
وی افزود: اگر دولت در اين وادي قرار نمي گرفت كه به طور شتاب‌زده براي گزارش صد روزه عملكرد خود از اين مقوله بهره‌برداري سياسي كند، قطعا مصالح ملي بيشتر مورد حفاظت و صيانت قرار مي گرفت.
این پژوهشگر تاریخ معاصر ادامه داد: از سوی دیگر موضوع حزبي و گروهي است. اگر از منظر حزبي و گروهي به اين مساله بنگريم، بعضي از احزاب مي خواهند انتقاداتي داشته باشند كه بعضا اين انتقادات از حوزه انصاف خارج است. از این منظر باید آنها را دعوت کنیم که واقعا انتقادات اساسي داشته باشند و به طور مثال از لحاظ حقوقي بگويند كه فلان عبارت نبايد باشد و كمك كنيم به اينكه در مذاكرات جامع اين نقيصه‌ها و ضعف‌ها برطرف بشود. ضمن اينكه اين احساس در خارج از كشور ايجاد نشود كه ما فاقد وفاق و يكپارچگي ملی در اين زمینه هستيم.
سلیمی نمین با بیان اینکه نباید به مساله برنامه هسته ای بر اساس منافع جناحی نگاه کرد، اظهار داشت: لذا در اين قضيه من يك تذكر دلسوزانه به آقايان احزاب و گروه‌ها دارم كه در موضوعات كلاني كه بسيار ظريف و حساس هستند، كمتر مصالح حزبي شان را لحاظ كنند. ما در مواجهه با غرب و دشمنان قسم خورده خودمان قرار داریم. در این موضوع هيچ كسي ترديد ندارد كه مبناي صهيونيسم امروز ضديت با اسلام است و آمریکا در مقابل هر اعتقادي كه در برابر زياده خواهي سرمايه‌داران صهيونيسم باشد، مي‌ايستد و چون سدي در برابر اين موضوع عمل مي‌كند. اگر اين را قبول داريم امروز آمريكايي‌ها مي گويند كه ما در راس ديپلماسي‌مان حفاظت و صيانت از منافع صهيونيست‌ها قرار دارد؛ يعني آمريكايي‌ها سوگند ياد كرده‌اند كه در اين مواجهه همچنان رو يا روي ما باشند. بنابراين ما با يك مساله جدي مواجه هستيم و اين مساله در حد مسائل كلان ملي است. لذا خيلي منطقي به نظر نمي رسد كه ما در اين شرايط حرف ها و سخن‌هايي به ميان بياوريم كه بويي از رقابت‌هاي حزبي و نه دفاع از مصالح سياسي از آنها به مشام مي‌رسد.
مساله ترمیم ارتباط با آمریکا در زمان خوبی مطرح نشد
وی افزود: اما نكته ديگري در اين زمينه وجود دارد كه به دوستان دولت مربوط مي‌شود. دوستان دولت در شرايطي كه بسيار وقيحانه آقاي جان كري اين بحث را مطرح مي كند كه ما تمام تاسيسات هسته‌اي ايران را برخواهيم چيد و اگر ايران از توافق بازگردد ما او را با تهديد نظامي مواجه خواهيم كرد، صحبت‌هايي را مطرح كردند مبنی بر اینكه عدم ارتباط با آمريكا همواره تداوم نخواهد يافت و يا بحث بازگشایی سفارت آمریکا در ایران مطرح شد. ضمن اينكه باید بگویم اين حرف‌هايي كه زده شده از سوي دولت حرف درستي است و اگر آمريكايي‌ها ماهيت خود را تغيير بدهند، سفارتشان نیز مي‌تواند در كشورمان دوباره فعال شود و هم اينكه روابط ما با انها بهبود يابد ولي اين موضوع منوط به اين است كه ماهيت‌شان را تغيير بدهند و رویکردشان را اصلاح كنند.
این کارشناس امور سیاسی تاکید کرد: اين حرف، حرف درستي است اما در اين شرايطي كه آقاي جان كري ايران را تهديد مي كند، به صلاح نیست. آقاي روحاني در شرایطی این سخنان را مطرح می کنند که آنها به گونه ای وقيحانه حرف می زنند كه گويي لات‌هاي گردنكش سخن مي گويند. اينگونه سخنان به معني نرمش در برابر يك آدم قلدر و لمپن خياباني است كه تبعات و برداشت‌هاي سوئي دارد؛ بنابراين به عنوان يك دلسوز دولت درخواست دارم كه متوجه باشند كه در چه شرايطي چه سخني مي‌گويند.
سلیمی نمین با بیان اینکه سیاست طرف مقابل را در سیاست خارجی باید لحاظ کنیم، گفت: ما با هر كشوري كه عليه مصالح ملي ايران عمل نمی کند، بايد ارتباط داشته باشيم و ارتباط هم خواهيم داشت اما آمريكايي‌ها در اينجا پيوندي ناگسستنی با صهيونيست‌ها دارند و همچنان اين رويكرد خودشان را حفظ مي‌كنند لذا اين مساله را بايد مد نظر قرار بدهيم كه اگر هم مي خواهيم اين حرف را بزنيم بگوييم كه اگر آمريكايي‌ها دست از حمايت از اين ن‍ژادپرستان افراطي بردارند ما نیز به ترمیم رابطه با آنها فکر می کنیم.
وی حمایت آمریکایی ها از صهیونیست را یک اصل بنیادین در سیاست خارجی این کشور دانست و گفت: «هرتسل» در این زمینه مي گويد ما پايگاه تمدن غرب را در دل خاورميانه بنا كرديم تا اين بربرها یعنی مسلمانان را هدايت و اداره‌شان كنيم. در اين شرايط كه آمريكايي‌ها مي‌گويند كه ما با تمام توان در خدمت صهيونيست‌ها خواهيم بود، چگونه می شود به ترمیم روابط اندیشید. از این نظر بايد در چنين مواردي دقت بيشتري در اظهاراتمان داشته باشيم.
مذاکرات هسته ای در سطح بالاتری از دولت جمع بندی می شود
این کارشناس امور سیاسی افزود: این مشخص است كه مذاكرات هسته‌اي تنها بر اساس تمايل دولت نيست، بلکه در سطح بالاتری و در کل نظام جمع بندي شده است و اين نيست كه تنها دولت در اين زمينه دست داشته باشد. ضمن اينكه رهبر معظم انقلاب هم به صراحت اعلام كرده‌اند كه ما بر اين قضايا نظارت لازم را داريم اما ضعف‌هايي هم تيم مذاكره كننده داشته است و بنابراين مساله توافق هسته‌اي تنها مربوط به دولت نمي‌شود كه بگوييم دولت به طور مستقل در اين زمينه عمل مي كند.
سلیمی نمین خاطر نشان کرد: در مذاكرات هسته‌اي با تصميم و مجوز نظام و با اعتمادي كه نظام به تيم مذاكره كننده داشته، عمل شده است. اما اين اعتماد به اين معني نيست كه هر آنچه كه انجام داده‌اند درست بوده است. كما اينكه برخي از عناصر خود دولت هم انتقاداتي از تيم مذاكره كننده به عمل آوردند. آقايان شمخاني و صالحي انتقاد كردند و ديگران نيز از خود دولت و از برخي بی دقتی ها كه در اين زمينه صورت گرفته است، گلایه کرده اند.
وي با طرح این مطلب که برخی انتقادات و طرفداری های افراطی از مساله هسته ای نیز ناشی از تبلیغات سیاسی و جناحی است، گفت: ما در اين مسائل بايد موضوعات را از دايره مسائل حزبي خارج كنيم. حالا اگر بعضي‌ها در دولت دارند بسيار تبليغات مي‌كنند كه تیم مذاکره کننده اصلا اشتباه نداشته، خطا مي كنند و بايد خطاهاي خودشان را بپذيرند و اصلاح كنند و ضمن اينكه سخني نگويند كه دشمن احساس كند كه ما از موضع ضعف داريم با آنها برخورد مي‌كنيم.
این کارشناس مسائل سیاسی با انتقاد از برخی اظهارنظرهای رئیس جمهور بیان داشت: آقاي روحاني هم در اين زمينه خطا داشتند. بخصوص زماني كه تاكيد داشتند خزانه خالي است، این یکی ازخطاهای ایشان بود. در حالی که این موضوع خلاف واقع بود، خاصه برخي خرج‌هايي كه دولت مي كند نشان مي دهد كه به اين صورت نيست كه خزانه خالي باشد. اين حرف هم اينگونه تلقي مي شود كه ما از موضع ضعف در برابر آمريكايي‌ها قرار گرفته‌ايم، در حالي كه وضعيتمان در جهان و منطقه نشان مي‌دهد كه در موضع قدرت قرار داريم.
سلیمی نمین تاکید کرد: نبايد دولت نیز در چارچوب دعواهاي گروهي همه مسائل را به دولت قبلي نسبت بدهد؛ گرچه دولت گذشته هم خطاهاي فاحشي داشته است اما اینکه تلاش كردند شرايط امروزي كه دولت در آن قرار دارد همه را به دولت گذشته تعميم بدهند اين مساله خيلي درست نيست و به نفع دشمن خواهد بود.
خطای جبهه پایداری و حامیان دولت در زمینه توافق هسته ای
وی افزود: بنابراين فقط اين نيست كه یک طیفی از احزاب خطا مي كنند بلکه به نظر من آنهاي ديگر نيز خطا مي كنند يعني هم تيپ‌هايي مثل جبهه پايداري در اين زمينه تندرويي مي‌كنند و هم تيپ‌هايي از دولت و اين تندرويي ها در اين شرايط به هيچ وجه منطقي نيست و اگر كمترين عرق ملي داشته باشيم اين گونه حزبي و جناحي با اين موضوع برخورد نمي كنیم.
این کارشناس مسائل سیاسی در انتهای سخنان خود با اشاره به آسیب های که نگاه تبلیغاتی و جناحی به مساله هسته ای وارد می کند، گفت: آسيب‌هاي اين نوع برخورد هم در جبهه بين الملل است هم در جبهه داخلی. در جبهه داخلي ما بايد در مورد اين موضوع متحد و متفق باشيم زیرا مساله هسته ای با منافع ملی ما گره خورده است. جبهه داخلي را نبايد متشتت كنيم. اين يك ضرورت است و در جبهه داخلي نبايد سخن‌هايي بگوييم كه موجب تجري دشمن بشود و دشمن احساس كند كه مي تواند فشارش را بر ما بيشتر كند و زبان قلدري و زورگويي اش را تقويت كند بنابراين هم در حوزه بين الملل و هم در حوزه داخلي يكسري تبعاتي دارد كه اين تبعات را بايد ما محدود و مهار كنيم.
عباس سلیمی نمین فعال سیاسی اصولگرا که زمینه کاریش تاریخ معاصر است در این زمینه با خبرنگار سیاسی «فردا» گفت وگویی انجام داده است. وی آفت اصلی اینگونه تندروی ها را غبار آلود شدن فضا و پنهان شدن حق و حقیقت در این میان می داند که به اعتقاد وی این مساله سبب پنهان شدن نقیصه ها و امتیازات این توافقنامه حساس می شود که در آینده کشورمان بسیار تاثیرگذار است.
در ادامه شرح کامل گفت گوی مذکور می آید:
بهره برداری تبلیغاتی دولت از توافقنامه هسته ای
عباس سلیمی نمین، کارشناس برجسته اصولگرا در گفت وگو با خبرنگار سیاسی « فردا» با اشاره به برخورد دوگانه و جناحی با مساله توافق هسته ای ژنو گفت: در ارتباط با آنچه كه صورت گرفت يعني توافقاتي كه ما با 5+1 داشتيم از دو منظر این موضوع قابل بررسي است. اول از منظر مصالح ملي که من فكر مي كنم از این نظر در مجموع كار مناسبي صورت گرفت اما به دليل اينكه دولت مي‌خواست يك بهره‌برداري تبليغاتي هم از اين موضوع داشته باشد، تعجيل كرد و اين تعجيل موجب شد كه خيلي با كارشناسان و صاحب‌نظران مشورت نشود و بعضا در ارتباط با عبارات دقت لازم صورت نگيرد.
وی افزود: اگر دولت در اين وادي قرار نمي گرفت كه به طور شتاب‌زده براي گزارش صد روزه عملكرد خود از اين مقوله بهره‌برداري سياسي كند، قطعا مصالح ملي بيشتر مورد حفاظت و صيانت قرار مي گرفت.
این پژوهشگر تاریخ معاصر ادامه داد: از سوی دیگر موضوع حزبي و گروهي است. اگر از منظر حزبي و گروهي به اين مساله بنگريم، بعضي از احزاب مي خواهند انتقاداتي داشته باشند كه بعضا اين انتقادات از حوزه انصاف خارج است. از این منظر باید آنها را دعوت کنیم که واقعا انتقادات اساسي داشته باشند و به طور مثال از لحاظ حقوقي بگويند كه فلان عبارت نبايد باشد و كمك كنيم به اينكه در مذاكرات جامع اين نقيصه‌ها و ضعف‌ها برطرف بشود. ضمن اينكه اين احساس در خارج از كشور ايجاد نشود كه ما فاقد وفاق و يكپارچگي ملی در اين زمینه هستيم.
سلیمی نمین با بیان اینکه نباید به مساله برنامه هسته ای بر اساس منافع جناحی نگاه کرد، اظهار داشت: لذا در اين قضيه من يك تذكر دلسوزانه به آقايان احزاب و گروه‌ها دارم كه در موضوعات كلاني كه بسيار ظريف و حساس هستند، كمتر مصالح حزبي شان را لحاظ كنند. ما در مواجهه با غرب و دشمنان قسم خورده خودمان قرار داریم. در این موضوع هيچ كسي ترديد ندارد كه مبناي صهيونيسم امروز ضديت با اسلام است و آمریکا در مقابل هر اعتقادي كه در برابر زياده خواهي سرمايه‌داران صهيونيسم باشد، مي‌ايستد و چون سدي در برابر اين موضوع عمل مي‌كند. اگر اين را قبول داريم امروز آمريكايي‌ها مي گويند كه ما در راس ديپلماسي‌مان حفاظت و صيانت از منافع صهيونيست‌ها قرار دارد؛ يعني آمريكايي‌ها سوگند ياد كرده‌اند كه در اين مواجهه همچنان رو يا روي ما باشند. بنابراين ما با يك مساله جدي مواجه هستيم و اين مساله در حد مسائل كلان ملي است. لذا خيلي منطقي به نظر نمي رسد كه ما در اين شرايط حرف ها و سخن‌هايي به ميان بياوريم كه بويي از رقابت‌هاي حزبي و نه دفاع از مصالح سياسي از آنها به مشام مي‌رسد.
مساله ترمیم ارتباط با آمریکا در زمان خوبی مطرح نشد
وی افزود: اما نكته ديگري در اين زمينه وجود دارد كه به دوستان دولت مربوط مي‌شود. دوستان دولت در شرايطي كه بسيار وقيحانه آقاي جان كري اين بحث را مطرح مي كند كه ما تمام تاسيسات هسته‌اي ايران را برخواهيم چيد و اگر ايران از توافق بازگردد ما او را با تهديد نظامي مواجه خواهيم كرد، صحبت‌هايي را مطرح كردند مبنی بر اینكه عدم ارتباط با آمريكا همواره تداوم نخواهد يافت و يا بحث بازگشایی سفارت آمریکا در ایران مطرح شد. ضمن اينكه باید بگویم اين حرف‌هايي كه زده شده از سوي دولت حرف درستي است و اگر آمريكايي‌ها ماهيت خود را تغيير بدهند، سفارتشان نیز مي‌تواند در كشورمان دوباره فعال شود و هم اينكه روابط ما با انها بهبود يابد ولي اين موضوع منوط به اين است كه ماهيت‌شان را تغيير بدهند و رویکردشان را اصلاح كنند.
این کارشناس امور سیاسی تاکید کرد: اين حرف، حرف درستي است اما در اين شرايطي كه آقاي جان كري ايران را تهديد مي كند، به صلاح نیست. آقاي روحاني در شرایطی این سخنان را مطرح می کنند که آنها به گونه ای وقيحانه حرف می زنند كه گويي لات‌هاي گردنكش سخن مي گويند. اينگونه سخنان به معني نرمش در برابر يك آدم قلدر و لمپن خياباني است كه تبعات و برداشت‌هاي سوئي دارد؛ بنابراين به عنوان يك دلسوز دولت درخواست دارم كه متوجه باشند كه در چه شرايطي چه سخني مي‌گويند.
سلیمی نمین با بیان اینکه سیاست طرف مقابل را در سیاست خارجی باید لحاظ کنیم، گفت: ما با هر كشوري كه عليه مصالح ملي ايران عمل نمی کند، بايد ارتباط داشته باشيم و ارتباط هم خواهيم داشت اما آمريكايي‌ها در اينجا پيوندي ناگسستنی با صهيونيست‌ها دارند و همچنان اين رويكرد خودشان را حفظ مي‌كنند لذا اين مساله را بايد مد نظر قرار بدهيم كه اگر هم مي خواهيم اين حرف را بزنيم بگوييم كه اگر آمريكايي‌ها دست از حمايت از اين ن‍ژادپرستان افراطي بردارند ما نیز به ترمیم رابطه با آنها فکر می کنیم.
وی حمایت آمریکایی ها از صهیونیست را یک اصل بنیادین در سیاست خارجی این کشور دانست و گفت: «هرتسل» در این زمینه مي گويد ما پايگاه تمدن غرب را در دل خاورميانه بنا كرديم تا اين بربرها یعنی مسلمانان را هدايت و اداره‌شان كنيم. در اين شرايط كه آمريكايي‌ها مي‌گويند كه ما با تمام توان در خدمت صهيونيست‌ها خواهيم بود، چگونه می شود به ترمیم روابط اندیشید. از این نظر بايد در چنين مواردي دقت بيشتري در اظهاراتمان داشته باشيم.
مذاکرات هسته ای در سطح بالاتری از دولت جمع بندی می شود
این کارشناس امور سیاسی افزود: این مشخص است كه مذاكرات هسته‌اي تنها بر اساس تمايل دولت نيست، بلکه در سطح بالاتری و در کل نظام جمع بندي شده است و اين نيست كه تنها دولت در اين زمينه دست داشته باشد. ضمن اينكه رهبر معظم انقلاب هم به صراحت اعلام كرده‌اند كه ما بر اين قضايا نظارت لازم را داريم اما ضعف‌هايي هم تيم مذاكره كننده داشته است و بنابراين مساله توافق هسته‌اي تنها مربوط به دولت نمي‌شود كه بگوييم دولت به طور مستقل در اين زمينه عمل مي كند.
سلیمی نمین خاطر نشان کرد: در مذاكرات هسته‌اي با تصميم و مجوز نظام و با اعتمادي كه نظام به تيم مذاكره كننده داشته، عمل شده است. اما اين اعتماد به اين معني نيست كه هر آنچه كه انجام داده‌اند درست بوده است. كما اينكه برخي از عناصر خود دولت هم انتقاداتي از تيم مذاكره كننده به عمل آوردند. آقايان شمخاني و صالحي انتقاد كردند و ديگران نيز از خود دولت و از برخي بی دقتی ها كه در اين زمينه صورت گرفته است، گلایه کرده اند.
وي با طرح این مطلب که برخی انتقادات و طرفداری های افراطی از مساله هسته ای نیز ناشی از تبلیغات سیاسی و جناحی است، گفت: ما در اين مسائل بايد موضوعات را از دايره مسائل حزبي خارج كنيم. حالا اگر بعضي‌ها در دولت دارند بسيار تبليغات مي‌كنند كه تیم مذاکره کننده اصلا اشتباه نداشته، خطا مي كنند و بايد خطاهاي خودشان را بپذيرند و اصلاح كنند و ضمن اينكه سخني نگويند كه دشمن احساس كند كه ما از موضع ضعف داريم با آنها برخورد مي‌كنيم.
این کارشناس مسائل سیاسی با انتقاد از برخی اظهارنظرهای رئیس جمهور بیان داشت: آقاي روحاني هم در اين زمينه خطا داشتند. بخصوص زماني كه تاكيد داشتند خزانه خالي است، این یکی ازخطاهای ایشان بود. در حالی که این موضوع خلاف واقع بود، خاصه برخي خرج‌هايي كه دولت مي كند نشان مي دهد كه به اين صورت نيست كه خزانه خالي باشد. اين حرف هم اينگونه تلقي مي شود كه ما از موضع ضعف در برابر آمريكايي‌ها قرار گرفته‌ايم، در حالي كه وضعيتمان در جهان و منطقه نشان مي‌دهد كه در موضع قدرت قرار داريم.
سلیمی نمین تاکید کرد: نبايد دولت نیز در چارچوب دعواهاي گروهي همه مسائل را به دولت قبلي نسبت بدهد؛ گرچه دولت گذشته هم خطاهاي فاحشي داشته است اما اینکه تلاش كردند شرايط امروزي كه دولت در آن قرار دارد همه را به دولت گذشته تعميم بدهند اين مساله خيلي درست نيست و به نفع دشمن خواهد بود.
خطای جبهه پایداری و حامیان دولت در زمینه توافق هسته ای
وی افزود: بنابراين فقط اين نيست كه یک طیفی از احزاب خطا مي كنند بلکه به نظر من آنهاي ديگر نيز خطا مي كنند يعني هم تيپ‌هايي مثل جبهه پايداري در اين زمينه تندرويي مي‌كنند و هم تيپ‌هايي از دولت و اين تندرويي ها در اين شرايط به هيچ وجه منطقي نيست و اگر كمترين عرق ملي داشته باشيم اين گونه حزبي و جناحي با اين موضوع برخورد نمي كنیم.
این کارشناس مسائل سیاسی در انتهای سخنان خود با اشاره به آسیب های که نگاه تبلیغاتی و جناحی به مساله هسته ای وارد می کند، گفت: آسيب‌هاي اين نوع برخورد هم در جبهه بين الملل است هم در جبهه داخلی. در جبهه داخلي ما بايد در مورد اين موضوع متحد و متفق باشيم زیرا مساله هسته ای با منافع ملی ما گره خورده است. جبهه داخلي را نبايد متشتت كنيم. اين يك ضرورت است و در جبهه داخلي نبايد سخن‌هايي بگوييم كه موجب تجري دشمن بشود و دشمن احساس كند كه مي تواند فشارش را بر ما بيشتر كند و زبان قلدري و زورگويي اش را تقويت كند بنابراين هم در حوزه بين الملل و هم در حوزه داخلي يكسري تبعاتي دارد كه اين تبعات را بايد ما محدود و مهار كنيم.
