صراط: مجمع تشخیص مصلحت نظام، اعضای آن، سلایق سیاسی مختلف حاضر در این نهاد مهم و
ابعاد پنهان و پیدای مجمع از جمله مسایلی است که همیشه مورد توجه مردم و
رسانه ها بوده است.
اکبر هاشمی رفسنجانی چند دوره است که با حکم امام خامنه ای به عنوان رییس مجمع تشخیص مصلحت نظام مشغول به کار است اما همیشه در جامعه این تلقی وجود داشته که مجمع، تحت سیطره ی کامل تفکرات و سلایق خاص رفسنجانی بوده است.
براساس این گزارش، اگر چه برخی زیرمجموعه های مجمع که تحت نظارت رییس اداره می شود به دارودسته و حامیان قسم خورده ی رفسنجانی اختصاص یافته است اما در داخل مجمع تشخیص و اعضایی که به صورت حقوقی و حقیقی اجازه ی حضور در جلسات و حق رای دارند، این فضا متفاوت است.
چندی قبل بود که محمدحسین صفارهرندی، عضو مجمع، در برنامه ای تلویزیونی گفت که در دوره ی اخیر، شرایط برای رفسنجانی قدری سخت تر شده و یکدستی اعضا و هم رای بودن اکثریت آنان با نظرات رییس تاحدودی زیادی با تغییراتی همراه شده است.
اکبر هاشمی رفسنجانی چند دوره است که با حکم امام خامنه ای به عنوان رییس مجمع تشخیص مصلحت نظام مشغول به کار است اما همیشه در جامعه این تلقی وجود داشته که مجمع، تحت سیطره ی کامل تفکرات و سلایق خاص رفسنجانی بوده است.
براساس این گزارش، اگر چه برخی زیرمجموعه های مجمع که تحت نظارت رییس اداره می شود به دارودسته و حامیان قسم خورده ی رفسنجانی اختصاص یافته است اما در داخل مجمع تشخیص و اعضایی که به صورت حقوقی و حقیقی اجازه ی حضور در جلسات و حق رای دارند، این فضا متفاوت است.
چندی قبل بود که محمدحسین صفارهرندی، عضو مجمع، در برنامه ای تلویزیونی گفت که در دوره ی اخیر، شرایط برای رفسنجانی قدری سخت تر شده و یکدستی اعضا و هم رای بودن اکثریت آنان با نظرات رییس تاحدودی زیادی با تغییراتی همراه شده است.
این سخن صفارهرندی بهانه ای شد تا اعضای دوره ی ششم (فعلی) مجمع تشخیص مصلحت نظام را از لحاظ سلایق سیاسی مورد ارزیابی قرار داده و یک ترکیب شناسی سیاسی از صاحبان رای مجمع صورت پذیرد.
بدین منظور، چاره ای نبود جز اینکه سلایق موجود در مجمع به 3 طیف تقسیم شوند و البته برای نامگذاری این طیف ها، اختلاف نظر وجود دارد اما برای هرچه شفاف شدن مساله، یک طیف را به نام حامیان رفسنجانی و تفکرات همسو با او نامگذاری کرده ایم؛ طیف دوم، منتقدان او و تفکرات همسوی او هستند و طیف سوم شامل افراد حد وسطی هستند که البته در اکثر موارد، با طیف دوم یا همان منتقدان رفسنجانی و تفکرات همسو با او قرابت بیشتر دارند.
ضمنا، در درج اسامی تحت عنوان هر طیف، تلاش شده که دقت نظر صورت گیرد اما شاید در معدودی از آنها، نوعی اغماض هم صورت گرفته باشد که در صورت تذکر هرکدام از آقایان، قابل اصلاح است.
با مقدمه ی فوق، اینک به ترکیب اعضای مجمع تشخیص مصلحت نظام می پردازیم با این توضیح که مجمع فعلی دارای 35 عضو حقیقی و 10 عضو حقوقی است که البته تعدادی از اعضای حقوقی، جزو نفرات حقیقی نیز هستند. همچنین، آقایان مرحوم حسن حبیبی و حبیب الله عسگراولادی جزو نفرات حقیقی بودند که همینک به رحمت خداوند متعال رفته اند. نیز، وزیر و رییس کمیسیون متناسب با موضوع خاص، می توانند به عنوان اعضای حقوقی در آن جلسه ی خاص مجمع حضور داشته باشند.
و اینک، طیف بندی سیاسی اعضای حقیقی:
* طیف میانه
این طیف، اکثریت اعضای مجمع تشخیص مصلحت نظام را از آن خود کرده اند. در این مجموعه برخی از ائمه جمعه، روحانیت و نیز برخی مسئولان سابق و فعلی حضور دارند. این افراد اکثرا جزو نیروهای انقلابی محسوب می شوند که البته سعی می کنند در اعلام مواضع، نوعی احتیاط و رعایت جوانب کار را مدنظر قرار دهند.
همانگونه که ذکر شد، افرادی که نامشان در این طیف آمده، در اکثر موارد با طیف منتقدان رفسنجانی و تفکرات همسوی او قرابت بیشتری دارند اما در اعلام مواضع سیاسی، قدری با احتیاط بیشتری اقدام می کنند.
شاید حضور برخی در این طیف، با نوعی اغماض صورت گرفته و تعدادی از آنها را بتوان در دو طیف دیگر که دارای مواضع شفاف تری هستند، قرار داد اما با توجه به عملکرد محافظه کارانه ی آنان، این افراد در این طیف میانه قرار گرفته اند که تعداد آنان 13 نفر برآورد شده است:
سید محمود هاشمی شاهرودی، موحدی کرمانی، قربانعلی دری نجف آبادی، حسن صانعی، محمود محمدی عراقی، غلامرضا مصباحی مقدم، غلامرضا آقازاده، علی آقامحمدی، محمدجواد ایروانی، حسین مظفر، حسین محمدی، سید مصطفی میرسلیم و محسن رضایی.
باز هم باید یادآوری کرد که شاید در برخی مسایل، هرکدام از افراد فوق به دو طیف دیگر نزدیک و یا دور شوند اما در مجموع تلاش می کنند تا با احتیاط بیشتری اعلام موضع کنند.
* طیف منتقدین رفسنجانی و تفکرات همسو با او
طیف دومی که در مجمع تشخیص حضور فعالانه دارند و به ویژه در دوره ششم (دوره فعلی) تعداد آنها نیز افزوده شده است، شامل 12 نفر می شوند.
این طیف شامل اعضایی می شود که به قول صفارهرندی، اثرگذاری بیشتری در مجمع داشته و قدری ریاست این دوره را نسبت به دوره های قبل برای رفسنجانی سخت تر کرده اند. نیروهایی با میانگین سنی جوانتر از دو طیف دیگر که انقلابی تر عمل می کنند و در اعلام مواضع در دفاع از مواضع مختلف نظام کمترین مماشاتی از خود نشان نمی دهند.
این افراد، در جریان فتنه بیشترین و محکمترین مواضع را به صورت آشکار اعلام کرده اند و البته بعضا مورد غضب رییس طیف سوم نیز قرار دارند.
اگرچه در میان این افراد نیز در برخی موارد فرعی، تفاوت سلیقه هایی وجود دارد اما در اصول انقلابی، به صورت مستحکم، همسنگر هستند و درمجموع عملکرد قابل دفاعی دارند.
اسامی 12 نفر عضو فعال طیف منتقدین رفسنجانی و تفکرات همسوی وی بدین شرح است:
آقایان احمد جنتی، غلامحسین محسنی اژه ای، غلامعلی حدادعادل، پرویز داوودی، محمدحسین صفارهرندی، محمد فروزنده، سید حسن فیروزآبادی، سید مرتضی نبوی، صادق واعظ زاده، احمد وحیدی، محمود احمدی نژاد و سعید جلیلی.
مجددا یادآوری می شود که در ترکیب فوق، علیرغم وجود برخی تفاوت سلیقه ها، در اتخاذ مواضع انقلابی، مواجهه با فتنه و سران آن و نیز انتقاد به تفکرات رفسنجانی و تفکرات همسوی با او نوعی اتحاد نظر مشاهده می شود.
* طیف رفسنجانی و حامیان
سومین و آخرین طیف حاضر در مجمع تشخیص مصلحت نظام که از لحاظ عددی در رتبه ی سوم قرار دارند، شامل رفسنجانی و حامیان و نمایندگان تفکرات همسو با اوست.
این طیف در خوش بینانه ترین حالت شامل 11 نفر هستند که البته در جمع همین یازده نفر نیز تفاوت سلیقه وجود دارد اما وجه اشتراک آنان، هاشمی رفسنجانی و همچنین انتقادات یکجانبه و مفرط علیه دولت گذشته است.
در این طیف نمایندگان از جریان های موسوم به اصولگرا و اصلاح طلب نیز مشاهده می شوند که همین حضور، خط بطلانی بر وجود واقعی چنین جریان هایی در عرصه ی واقعیت است. همچنین حضور دو رییس قوه فعلی در این مجموعه جالب توجه است.
با اغماض از برخی تفاوت های سلیقه ای، لیست 11 نفر طیف رفسنجانی و حامیان و تفکرات همسو با او شامل افراد ذیل می شود:
علی اکبر هاشمی رفسنجانی، واعظ طبسی، ناطق نوری، حسن روحانی، مجید انصاری، محمدرضا باهنر، داوود دانش جعفری، محمدرضا عارف، علی لاریجانی، علی اکبر ولایتی و امینی نجف آبادی.
همانگونه که مشاهده می شود براساس همان گفته ی صفارهرندی، رییس مجمع در دوره ی فعلی آزادی های عمل دوره های قبلی را ندارد و ترکیب مجمع، ترکیبی کامل، جامع و فراگیر است.
نوع انتخاب این افراد، حضور طیف های مختلف سیاسی درون نظام با سلیقه های مختلف و ترکیب جمعیتی حاضر در مجمع تشخیص نشان از ذکاوت و تیزهوشی تحسین برانگیز ولی امر مسلمین دارد به شکلی که هر جریان سیاسی و اقتصادی درون نظام، نماینده یا نمایندگانی در مجمع تشخیص مصلحت نظام دارد و با این ترکیب، تصمیماتی که گرفته می شود، عقلایی تر به نظر می رسد.
همچنین، چنین ترکیبی خط بطلانی برآن شایعه است که مجمع را در تسخیر تفکرات رفسنجانی می داند؛ اگرچه برخی زیرمجموعه های مجمع که تحت نظارت رییس قرار دارند، به نوعی به حیاط خلوت یاران او معروف شده اند اما آنچه در جلسات مورد رای گذارده می شود تنها توسط افراد فوق مورد بررسی و اعلام نظر قرار می گیرد.
درواقع می توان نتیجه گیری کرد که ظرفیت بالای جمهوری اسلامی امروز به حدی رسیده که افراد با نظرات مختلف و متنوع، تحت لوای حکومت ولایت فقیه، گرد یک میز می نشینند و برای مصالح نظام همفکری می کنند؛ الگویی که در راستای تحقق تمدن بزرگ اسلامی و مردمسالاری دینی می تواند برای جهان اسلام و دنیای غرب به عنوان یک نمونه مدنظر قرار گیرد.
منبع:خیبر آنلاین