صراط: مجموعه کمیک‌های مارول (Marvel comics) که از معروف‌ترین و پرطرفدارترین مجموعه داستان‌های مصور آمریکایی هستند، به تازگی اعلام نموده از سال آینده میلادی یک شخصیت دختر مسلمان پاکستانی-آمریکایی به نام «کماله خان» را به شخصیت‌های خود خواهد افزود.
داستان‌های مصور یا کمیک استریپ‌ها از تاثیرگذارترین رسانه‌ها در آمریکا هستند که بسیاری از اسطوره‌ها و شخصیت‌های ادبی و داستانی فرهنگ آمریکا از این بستر ظهور نموده‌اند. محبوبیت این داستان‌های مصور به حدی است که غالب شخصیت‌های داستان مشهور سینمای هالیوود نیز از این داستانها اقتباس شده‌اند. سوپرمن، بتمن، مرد عنکبوتی یا اسپایدرمن، هالک شکست‌ناپذیر، مرد آهنی و بسیاری دیگر از همین دست شخصیت‌هایی هستند که در دنیای کمیک خلق شدند و پس از کسب محبوبیت در میان مردم به دنیای سینما آمدند. در نتیجه می‌توان ضریب نفوذ و تأثیرگذاری این رسانه را به خوبی درک نمود.
اما خلق شخصیتی که یک مسلمان مهاجر آمریکایی است از جنبه‌های مختلفی حائز اهمیت است. کماله خان دختر نوجوانی است که خانواده او اصالتاً مسلمانان پاکستانی هستند و به آمریکا مهاجرت نموده‌اند. آمریکا یکی از کشورهایی است که بیشترین میزان مهاجرت را به خود می‌بیند و طی دهه‌های اخیر تنوع نژادی و مذهبی مهاجران نیز بسیار افزایش یافته است. در نتیجه طی سالیان اخیر مساله مهاجران همواره از مهمترین مسایل اجتماعی، اقتصادی و سیاسی آمریکا بوده و حتی در چند دوره انتخابات گذشته ریاست جمهوری و کنگره موضع‌گیری نامزدها در این خصوص سرنوشت‌ساز بوده است. به همین ترتیب، سیاست‌گذاری‌های فرهنگی این کشور نیز تحت تأثیر همین واقعیت است و به مساله مهاجرت و مهاجرین توجه جدی می‌شود. در این میان یکی از رایج‌ترین اندیشه‌ها و سیاست‌ها در قبال مهاجرین، «همسان سازی» یا شبیه‌سازی آنها به یک «آمریکایی» بوده است. طبق این تفکر، فرد مهاجر باید به تدریج در فرهنگ میزبان هضم شده و گذشته خود را به فراموشی بسپارد و مطابق فرهنگ جدید تغییر نماید.
در نتیجه، سیاست‌گذاران فرهنگی آمریکایی به این نتیجه رسیده‌اند که به جای مقابله با مسلمانان به ارائه الگوی مطلوب خود از مسلمانان بپردازند. در حقیقت شخصیت کماله خان با توجه به تمامی موارد فوق طراحی شده است و می‌توان مأموریت اصلی او را ارائه الگوی همسان سازی مسلمانان و مهاجران دانست. الگویی که از طریق یکی از فراگیرترین و پرطرفدارترین رسانه‌های آمریکا منتشر می‌شود و بر خلاف مادر خود حجاب ندارد. ظاهر کماله خان کاملاً غربی است و هیچ یک از نمودهای اسلامی مانند پوشش کامل و حجاب در او دیده نمی‌شود. مهمتر از همه اینکه این شخصیت ابرقهرمان قابلیت‌های خارق‌العاده‌ای دارد و بر خلاف تصویر زن مسلمان که کمتر به دنبال ماجراجویی و تهور است، جسورانه به دنبال ماجراجویی است. تهیه کننده این مجموعه داستانها هدف از خلق این شخصیت را کمک به نوجوانانی که دچار این دوگانگی در جامعه هستند عنوان نموده، اما به نظر می‌رسد با توجه به سطح تأثیرگذاری این داستانها، کماله خان قرار است مهاجران و به طور اخص مسلمانان مهاجر را به اسلام آمریکایی رهنمون شود.
اگر زمانی امثال باربی به دنبال ارائه الگوی مورد نظر خود به نوجوانان بودند، اکنون یک شخصیت از میان خود مسلمانان معرفی شده است تا به تدریج تصورات نوجوانان از دین خود را تحت تأثیر قرار دهد. احتمال بسیار زیادی وجود دارد که با موفقیت این مجموعه داستانی، در آینده نه چندان دور، فیلم‌های سینمایی نیز توسط هالیوود تهیه شود تا با سهولت و تأثیرگذاری بیشتری در سطح جهانی منتشر شود.
منبع: دخت ایران
