مخاطب این لقب یکی از دوستان نزدیک و صمیمی رئیس جمهور وقت یعنی غلامحسین الهام بود که به دلیل در اختیار داشتن چندین سمت اجرایی در دولت نهم لقب ابوالمشاغل را از آن خود کرد. صرف نظر از مشاغل غیر دولتی همچون استاد دانشگاه تهران و عضو هیئت علمی، "عضو حقوق دان شورای نگهبان" ، " سخنگوی دولت " ، وزیر دادگستری" و " رئیس ستاد مبارزه با قاچاق کالا و ارز " از جمله عناوینی بود که می شد با آنها غلامحسین الهام را مورد خطاب قرار داد.
بنابر این گزارش، ولی ظاهرا الهام پایان ابوالمشاغل ها نیست. دولت تدبیر و امید در روزهای ابتدایی خود مسیری را طی می کند که بعید نیست این لقب دوباره در رسانه ها مطرح شود؛ سوال این است " آیا ابوالمشاغل ها باز می گردند؟ "
ابوالمشاغل ها از کجا آمده اند؟
پای غلامحسین الهام پس از انتخابات سال 84 به دولت احمدی نژاد باز شد. وی که در آن زمان عضو حقوق دان شورای نگهبان محسوب می شد در ابتدای دولت اولین سمتش را در دولت نهم گرفت. رئیس دفتری ریاست جمهوری که مدت آن کمتر از سه ماه بود اولین سمت الهام محسوب می شود. " سخنگویی دولت" دیگر پستی بود که در 11 آذر 84 باعث شد الهام بیش از گذشته با خبرنگاران ارتباط داشته باشد. البته الهام پیش از این سخنگویی شورای نگهبان را نیز تجربه کرده بود.
اما این ها آخرین سمت های الهام نبود. با درگذشت مرحوم جمال کریمی وزیر دادگستری وقت در سانحه رانندگی در سال 85، محمود احمدی نژاد رئیس جمهور وقت تصمیم گرفت الهام را که استاد حقوق دانشگاه تهران نیز بود به عنوان وزیر پیشنهادی به مجلس معرفی کند. بدین ترتیب الهام در اردیبهشت ماه سال 85 با 130 رای موافق نمایندگان در برابر 101 رای مخالف، به عنوان وزیر دادگستری منصوب شد.
وی البته بعدها درباره وزارتش در دادگستری و در زمان طرح دولت دهم برای افزایش اختیارات این وزارتخانه گفت: به واقع هم در دولت نهم و هم در دولت دهم وزیر دادگستری "حماله اللوایح" ای بیش نیست.
قطار گرفتن پست در دولت احمدی نژاد از سوی الهام در سال 86 به ایستگاه ستاد مبارزه با قاچاق کالا و ارز رسید. این تقریبا آخرین سمت جدی آقای سخنگو در دولت نهم بود ولی پایان کار مساله چند شغله بودن وی نبود.
در اوائل سال 87 طرحی در مجلس به تصویب رسید که ممنوعیت عضویت اعضای شورای نگهبان در چند شغل را رسمیت می بخشید. با تصویب این طرح یعنی الهام دیگر نمی توانست در دولت سمتی داشته باشد. از این رو در نامه به احمدی نژاد از تمامی پست های خود در دولت نهم استعفا داد.
رئیس جمهور نیز در پاسخ به الهام نامه نوشت و در آن تاکید کرد: نامه شفاف و گویای شما را دریافت کردم ، یک بار دیگر شما را به عهدی که بسته‌ایم توجه می‌دهم. قرار بود در راه خدمت به مردم و اصلاح اساسی امور و پی‌گیری اهداف بلند، مقاوم و صبور باشیم . بدیهی است هر چه جلوتر می‌رویم فشار‌ها و بی انصافی‌های برخی بیشتر می‌شود و شما باید تحمل کنید. یادتان بیاید بر بزرگان ما در همین دوران انقلاب از سوی خودخواهان و مخالفین عدالت و پاکی چه آورده‌اند.
الهام در دولت دهم و در سال های پایانی به میان مردان رئیس جمهور بازگشت و دوباره سخنگوی دولت شد. البته در دولت دهم نیز همزمان سمت معاونت توسعه مدیریت و منابع انسانی رئیس جمهور را به عهده گرفت و دوباره چند شغله شد.
ابوالمشاغل ها در دولت تدبیر و امید؟!
با آغاز دولت یازدهم موضوع تعیین معاونت های رئیس جمهور و انتصاب مسئولان سازمان های تابعه ریاست جمهوری مورد توجه قرار گرفت.
رئیس جمهور در همان روزهای ابتدای دولت محمد باقر نوبخت را به عنوان معاون برنامه ریزی و نظارت راهبری رئیس جمهور منصوب کرد.
در ادامه حکم سرپرستی «معاونت توسعه مدیریت و منابع انسانی رئیس جمهور» برای نوبخت شایعه شکل گرفتن چند شغله ای جدید را در دولت یازدهم قوت داد.
بنابر این گزارش، طی هفته های گذشته و پس از پایان جلسه دولت اما خبرنگاران نوبخت را در سمت جدیدی شناختند. سخنگویی دولت سومین پست رسمی نوبخت در دولت تدبیر امید بود، شغلی که وی را به رکورد الهام، یعنی داشتن سه شغل در یک دولت رساند.
البته وی در روزهای بعد یکی از این سمت ها یعنی معاونت توسعه و منابع انسانی رئیس جمهور را تحویل داد.
اما چند شغله های دولت یازدهم به نوبخت محدود نشد و تنها چند ساعت بعد انتشار خبری درباره اکبر ترکان که قبلا حکم مشاور ویژه رئیس جمهور و رئیس دبیرخانه شورای هماهنگی مناطق آزاد و مناطق ویژه اقتصادی را گرفته بود، ایجاد چند شغله دیگری در دولت یازدهم را نوید داد.
سرپرستی " معاونت بین الملل " ، " شورای عالی امور ایرانیان خارج از کشور " ، دبیرخانه جنبش عدم تعهد " ، و " سازمان فضایی " از حکم هایی بود که به نام ترکان نوشته شده است.
البته ترکان درباره این سمت ها گفت که تنها ماموریت بررسی ساختاری و شیوه ادامه فعالیت آنها را بر عهده دارد.
روند کار نیز نشان داد که ترکان با منحل کردن معاونت بین الملل و دبیرخانه جنبش عدم تعهد و واگذاری آن به وزارت امور خارجه دو سمت خود را تحویل داد.
به لیست چند شغله های دولت تدبیر و امید می توان افراد دیگری را نیز اضافه کرد.
رئیس دفتر رئیس جمهور یکی دیگر از چند شغله های دولت محسوب می شود. نهاوندیان که هنوز رئیس اتاق بازرگانی است، ریاست دفتر روحانی را نیز بر عهده دارد.
سیدرضا اکرمی نیز طی هفته گذشته به جمع چند شغله ها پیوست و با گرفتن دو سمت ریاست شورای فرهنگی نهاد ریاست جمهوری و حکم مشاورت وزیر کشور در امور روحانیت، در جایگاه چند شغله ها قرار گرفت.
محمد علی نجفی معاون رئیس جمهور و رئیس سازمان میراث فرهنگی و گردشگری هم چندی پیش به جمع چند شغله ها پیوست و مشاورت ترکان در مناطق آزاد، شغل دوم وی محسوب می شود، البته شاید نجفی با این توجیه که مشاورت شغل محسوب نمی شود از زیر بار چند شغله بودن کنار برود!
اسماعیل سماوی خواهر زاده رئیس جمهور نیز این روزها یه سمت چند شغله شدن می رود. "سرپرستی گروه مشاورین جوان " ، مشاور رئیس دفتر رئیس جمهور " و رئیس مرکز ارتباطات مردمی نهاد ریاست جمهوری ، سمت هایی است که سماوی در دولت از آن خود کرده است.
بدون شک یکی از موارد مهم در مساله چند شغله بودن مدیران عدم نظارت دقیق بر اجرای صحیح برنامه سازمان مربوطه خواهد بود. باید دید دولت حسن روحانی که مشی اعتدال را شعار خود قرار داده در روزهای آینده سمت های این دو چهره نزدیک به رئیس دولت را کم تر خواهد کرد یا راه دولت گذشته را برای ایجاد "ابولمشاغل " های جدید طی می کند؟
حسام الدین آشنا هم که در روزهای قبل از انتخابات به عنوان مشاور رسانه ای روحانی در نشست ها ظاهر می شد پس از انتخابات و تا چند روز گذشته همه سمت های خود را در دولت تکذیب می کرد. اما گرفتن حکم مشاور فرهنگی رئیس جمهور و همچنین نمایندگی رئیس جمهور در شورای نظارت بر صدا و سیما در کنار شایعه مسئولیتش در مرکز بررسی های استراتژیک و معاونت سیاسی نهاد ریاست جمهوری وی را به چند شغله بودن نزدیک کرد.
وزیر کشور دولت تدبیر و امید هم یکی از کسانی است که در معرض چند شغله شدن قرار دارد. وی که به صورت قانونی و طبیعی سمت های فراوانی را به عهده دارد این روزها با حکم روحانی به عنوان نماینده وی در شورای نظارت بر صدا و سیما رفته است.
