صراط: علی‌اکبر ناطق نوری دیدگاه خود را درباره سفر روحانی به نیویورک، پیامدها و دستاوردهای آن به‌ویژه تماس تلفنی اوباما با روحانی اظهار کرد.
*ارزیابی حضرتعالی از سفر رئیس‌جمهور به نیویورک چیست؟
بسم الله الرحمن الرحیم. پیش از هر چیز باید ببینیم آقای روحانی در چه شرایطی به نیویورک رفته است. مردم ما با شرکت در انتخابات ریاست جمهوری بیست و چهارم خرداد و خلق حماسه سیاسی مورد نظر مقام معظم رهبری برگ جدیدی را در تاریخ نظام رقم زدند و رئیس‌جمهور جدیدی را که برخوردار از نگاهی نو و برنامه‌ای نو برای اداره کشور بود، انتخاب کردند. در همین حال مقام معظم رهبری به عنوان تعیین‌کننده اصلی خط مشی و سیاست‌های کلی نظام از نرمش قهرمانانه در سیاست خارجی سخن گفتند که ناظر بر همان اصول سه‌گانه عزت، حکمت و مصلحت بود. این از صحنه داخلی که مهم‌ترین محورهای آن عرض شد.
از سوی دیگر تحریم‌هایی که با فشار آمریکا علیه کشورما به اجرا درآمده در این مدت ناکارآمدی خود را به نمایش گذاشته و این تلقی که دیپلماسی تنها راه تعامل با ایران است، جای خود را در ادبیات بین‌الملل باز کرده بود. در چنین شرایطی روحانی به نیویورک رفت. از این‌رو پیش از هر چیز کوشید تا در نقش نماینده نظام و مردمی که در روز بیست و چهارم خرداد او را برگزیده‌اند ظاهر شده و پیام موکلان خود اعم از نظام و مردم را به گوش جهانیان برساند.
*به نظر شما رئیس‌جمهور تا چه اندازه در این امر موفق بود؟
با توجه به سخنرانی خوبی که در مجمع عمومی سازمان ملل ایراد شد و ملاقات‌های سطح بالایی که انجام گرفت و مواضع حکیمانه‌ای که در نیویورک چه در مصاحبه‌های تلویزیونی و چه در دیدار با مقامات بلندپایه کشورهای مختلف جهان اتخاذ شد، می‌توان گفت که در انتقال این پیام و ارائه تصویری واقعی از ایران موفق بوده است.
*این دیدارها و سخنرانی‌ها پیش‌تر نیز توسط روسای جمهور سابق ایران نیز انجام شده بود. تفاوت اینها با یکدیگر چیست؟
این اولین باری است که پس از سال‌ها با ترافیکی از مقامات بلندپایه کشورهای مختلف دنیا از جمله کشورهای غربی برای دیدار با رئیس‌جمهور کشورمان مواجه بودیم که همگی تاییدی بر قدرت و عزت ایران اسلامی است. سخنرانی ایشان در سازمان ملل هم حاوی نکات بسیار حائز اهمیتی بود. این سخنرانی فاقد مسائل حاشیه‌ای و جنجال‌برانگیزی بود که به ضرر منافع ملی ماست و بالعکس در برگیرنده مواضع اصولی نظام و منطق تعامل و دیپلماسی پویایی بود که می‌تواند برای منافع ملی ما بسیار مفید باشد.
*به نظر شما دستاورد سفر آقای روحانی به نیویورک برای ایران چه بود؟
یکی از دستاوردهای این سفر پیاده شدن سه اصل راهبردی حاکم بر سیاست خارجی کشورمان بود که توسط مقام معظم رهبری تعیین شده و ایشان همواره بر آن تاکید دارند. نظام جمهوری اسلامی ایران همواره اعلام کرده است که با در نظر گرفتن سه اصل راهبردی عزت، حکمت و مصلحت با همه کشورهای دنیا تعامل می‌کند. از این منظر رئیس‌جمهور چه در نطق خود در سازمان ملل و چه در دیدارهایی که با مقامات بلندپایه مختلف دنیا داشت و چه در اتخاذ مواضع خود به این سه راهبرد اساسی در سیاست خارجی کشور عنایت داشت.
*برخی از منتقدین اما برخلاف نظر شما فکر می‌کنند و می‌گویند رئیس‌جمهور از مواضع اصولی انقلاب عدول کرده است؟
به هیچ‌وجه اینطور نیست و آنچه که ما از دیدارها، سخنرانی‌ها و مواضع اتخاذشده از سوی روحانی شاهد بودیم همگی رفتاری حکمت‌آمیز، عزتمندانه و مبتنی بر مصالح عالیه نظام و مایه مباهات و آبروی ایران اسلامی بود. برخی از کسانی که ایراد می‌گیرند عمدتا به این نکته توجه ندارند که سفر به نیویورک برای این بود که گره‌ای از مشکلات مردم و نظام باز شود. روحانی با توجه به سوابق و تجربیاتی که در بحث مذاکره دارد برای خود اهدافی تعیین کرده بود که در نهایت دستاوردهای مثبت و ارزشمندی از این سفر و ملاقات‌ها و مذاکرات نصیب کشور و ملت شود.
در موضوع مکالمه تلفنی دو رئیس‌جمهور هم اینگونه نیست که مبانی و اصول انقلاب و ارزش‌ها نقض شده و یا زیر پا گذاشته شده باشد.
*این موضوع که ما به آمریکا نیاز داریم یا آمریکا به ما نیاز دارد محور برخی از انتقادات است و آیا تیم دیپلماسی ایران در این مسیر دچار ذوق‌زدگی نشده است؟
همانطور که عرض کردم آقای روحانی فرد باتجربه‌ای است. همین موضوع سبب شد که ما شاهد ذوق‌زدگی در جریان این سفر نبودیم. ما از ابتدای انقلاب با تحریم‌های آمریکا و غرب مواجه بوده‌ایم و تا این لحظه نیز چیزی تغییر نکرده است. از این‌رو با وجود اینکه طرف آمریکایی از همان بدو امر چه پیش از سفر و چه در خلال آن بر انجام دیدار در سطح دو رئیس‌جمهور و انجام مذاکرات اصرار می‌ورزید طرف ایرانی یک نوع خودداری در رفتار خود نشان داد که مبتنی بر همان سه اصلی است که به آن اشاره کردم.
*نظر شما درباره واکنش برخی مخالفان در خصوص مکالمه تلفنی دکتر روحانی و باراک اوباما چیست؟
البته ایران کشور آزادی است و همه گروه‌ها در هر موضوعی می‌توانند و باید نظرشان را آزادانه بگویند. انتقاد، نردبان تکامل و ترقی است و نباید از ارائه نظرات گوناگون دلخور و ناراحت شد. مهم هم نحوه ابراز انتقاد و نظر است. کرامت انسانی و اصول اخلاقی و ارزش‌های دینی جزء معیارهای اصلی انتقاد است که در همه سطوح باید رعایت شود. این را در نظر داشته باشیم که چه در داخل و چه در خارج از کشور عده‌ای به دنبال ارائه تصویر خشن و بی‌منطق و افراطی از جریانات انقلابی و حزب‌اللهی هستند. ما باید مراقب باشیم آب به آسیاب آنها نریزیم. ضمن آنکه طرف‌های مذاکره هم باید شرایط داخل کشور را در نظر بگیرند و با شناخت از این شرایط وارد مذاکره شوند.
در موضوع مکالمه تلفنی دو رئیس جمهور هم اینگونه نیست که مبانی و اصول انقلاب و ارزش ها نقض شده و یا زیر پا گذاشته شده باشد. به هر حال درخواست این مکالمه تلفنی از سوی آنها بوده است. آنهایی که مخالفند چرا به این اشاره نمی‌کنند که در طول سفر تقاضاهای مکرر رئیس‌جمهور آمریکا برای دیدار با روحانی از طرف ایران رد شد و رسانه‌ها نوشتند که این موضوع باعث تحقیر اوباما شده است؟
*شما فکر می‌کنید اگر رئیس‌جمهور تقاضای مکالمه تلفنی اوباما را رد می‌کرد باز هم به او اعتراض می‌شد؟
نمی‌دانم اعتراض می‌شد یا نه ولی به هر حال او در ایام تبلیغات انتخاباتی قول داده بود در صد روز اول کاری کند که از جمله آنها تنش‌زدایی و تعامل بهتر با دنیا بود که به هر حال آنچه انجام شد در همین راستا بوده است.
*ارزیابی حضرتعالی از سفر رئیس‌جمهور به نیویورک چیست؟
بسم الله الرحمن الرحیم. پیش از هر چیز باید ببینیم آقای روحانی در چه شرایطی به نیویورک رفته است. مردم ما با شرکت در انتخابات ریاست جمهوری بیست و چهارم خرداد و خلق حماسه سیاسی مورد نظر مقام معظم رهبری برگ جدیدی را در تاریخ نظام رقم زدند و رئیس‌جمهور جدیدی را که برخوردار از نگاهی نو و برنامه‌ای نو برای اداره کشور بود، انتخاب کردند. در همین حال مقام معظم رهبری به عنوان تعیین‌کننده اصلی خط مشی و سیاست‌های کلی نظام از نرمش قهرمانانه در سیاست خارجی سخن گفتند که ناظر بر همان اصول سه‌گانه عزت، حکمت و مصلحت بود. این از صحنه داخلی که مهم‌ترین محورهای آن عرض شد.
از سوی دیگر تحریم‌هایی که با فشار آمریکا علیه کشورما به اجرا درآمده در این مدت ناکارآمدی خود را به نمایش گذاشته و این تلقی که دیپلماسی تنها راه تعامل با ایران است، جای خود را در ادبیات بین‌الملل باز کرده بود. در چنین شرایطی روحانی به نیویورک رفت. از این‌رو پیش از هر چیز کوشید تا در نقش نماینده نظام و مردمی که در روز بیست و چهارم خرداد او را برگزیده‌اند ظاهر شده و پیام موکلان خود اعم از نظام و مردم را به گوش جهانیان برساند.
*به نظر شما رئیس‌جمهور تا چه اندازه در این امر موفق بود؟
با توجه به سخنرانی خوبی که در مجمع عمومی سازمان ملل ایراد شد و ملاقات‌های سطح بالایی که انجام گرفت و مواضع حکیمانه‌ای که در نیویورک چه در مصاحبه‌های تلویزیونی و چه در دیدار با مقامات بلندپایه کشورهای مختلف جهان اتخاذ شد، می‌توان گفت که در انتقال این پیام و ارائه تصویری واقعی از ایران موفق بوده است.
*این دیدارها و سخنرانی‌ها پیش‌تر نیز توسط روسای جمهور سابق ایران نیز انجام شده بود. تفاوت اینها با یکدیگر چیست؟
این اولین باری است که پس از سال‌ها با ترافیکی از مقامات بلندپایه کشورهای مختلف دنیا از جمله کشورهای غربی برای دیدار با رئیس‌جمهور کشورمان مواجه بودیم که همگی تاییدی بر قدرت و عزت ایران اسلامی است. سخنرانی ایشان در سازمان ملل هم حاوی نکات بسیار حائز اهمیتی بود. این سخنرانی فاقد مسائل حاشیه‌ای و جنجال‌برانگیزی بود که به ضرر منافع ملی ماست و بالعکس در برگیرنده مواضع اصولی نظام و منطق تعامل و دیپلماسی پویایی بود که می‌تواند برای منافع ملی ما بسیار مفید باشد.
*به نظر شما دستاورد سفر آقای روحانی به نیویورک برای ایران چه بود؟
یکی از دستاوردهای این سفر پیاده شدن سه اصل راهبردی حاکم بر سیاست خارجی کشورمان بود که توسط مقام معظم رهبری تعیین شده و ایشان همواره بر آن تاکید دارند. نظام جمهوری اسلامی ایران همواره اعلام کرده است که با در نظر گرفتن سه اصل راهبردی عزت، حکمت و مصلحت با همه کشورهای دنیا تعامل می‌کند. از این منظر رئیس‌جمهور چه در نطق خود در سازمان ملل و چه در دیدارهایی که با مقامات بلندپایه مختلف دنیا داشت و چه در اتخاذ مواضع خود به این سه راهبرد اساسی در سیاست خارجی کشور عنایت داشت.
*برخی از منتقدین اما برخلاف نظر شما فکر می‌کنند و می‌گویند رئیس‌جمهور از مواضع اصولی انقلاب عدول کرده است؟
به هیچ‌وجه اینطور نیست و آنچه که ما از دیدارها، سخنرانی‌ها و مواضع اتخاذشده از سوی روحانی شاهد بودیم همگی رفتاری حکمت‌آمیز، عزتمندانه و مبتنی بر مصالح عالیه نظام و مایه مباهات و آبروی ایران اسلامی بود. برخی از کسانی که ایراد می‌گیرند عمدتا به این نکته توجه ندارند که سفر به نیویورک برای این بود که گره‌ای از مشکلات مردم و نظام باز شود. روحانی با توجه به سوابق و تجربیاتی که در بحث مذاکره دارد برای خود اهدافی تعیین کرده بود که در نهایت دستاوردهای مثبت و ارزشمندی از این سفر و ملاقات‌ها و مذاکرات نصیب کشور و ملت شود.
در موضوع مکالمه تلفنی دو رئیس‌جمهور هم اینگونه نیست که مبانی و اصول انقلاب و ارزش‌ها نقض شده و یا زیر پا گذاشته شده باشد.
*این موضوع که ما به آمریکا نیاز داریم یا آمریکا به ما نیاز دارد محور برخی از انتقادات است و آیا تیم دیپلماسی ایران در این مسیر دچار ذوق‌زدگی نشده است؟
همانطور که عرض کردم آقای روحانی فرد باتجربه‌ای است. همین موضوع سبب شد که ما شاهد ذوق‌زدگی در جریان این سفر نبودیم. ما از ابتدای انقلاب با تحریم‌های آمریکا و غرب مواجه بوده‌ایم و تا این لحظه نیز چیزی تغییر نکرده است. از این‌رو با وجود اینکه طرف آمریکایی از همان بدو امر چه پیش از سفر و چه در خلال آن بر انجام دیدار در سطح دو رئیس‌جمهور و انجام مذاکرات اصرار می‌ورزید طرف ایرانی یک نوع خودداری در رفتار خود نشان داد که مبتنی بر همان سه اصلی است که به آن اشاره کردم.
*نظر شما درباره واکنش برخی مخالفان در خصوص مکالمه تلفنی دکتر روحانی و باراک اوباما چیست؟
البته ایران کشور آزادی است و همه گروه‌ها در هر موضوعی می‌توانند و باید نظرشان را آزادانه بگویند. انتقاد، نردبان تکامل و ترقی است و نباید از ارائه نظرات گوناگون دلخور و ناراحت شد. مهم هم نحوه ابراز انتقاد و نظر است. کرامت انسانی و اصول اخلاقی و ارزش‌های دینی جزء معیارهای اصلی انتقاد است که در همه سطوح باید رعایت شود. این را در نظر داشته باشیم که چه در داخل و چه در خارج از کشور عده‌ای به دنبال ارائه تصویر خشن و بی‌منطق و افراطی از جریانات انقلابی و حزب‌اللهی هستند. ما باید مراقب باشیم آب به آسیاب آنها نریزیم. ضمن آنکه طرف‌های مذاکره هم باید شرایط داخل کشور را در نظر بگیرند و با شناخت از این شرایط وارد مذاکره شوند.
در موضوع مکالمه تلفنی دو رئیس جمهور هم اینگونه نیست که مبانی و اصول انقلاب و ارزش ها نقض شده و یا زیر پا گذاشته شده باشد. به هر حال درخواست این مکالمه تلفنی از سوی آنها بوده است. آنهایی که مخالفند چرا به این اشاره نمی‌کنند که در طول سفر تقاضاهای مکرر رئیس‌جمهور آمریکا برای دیدار با روحانی از طرف ایران رد شد و رسانه‌ها نوشتند که این موضوع باعث تحقیر اوباما شده است؟
*شما فکر می‌کنید اگر رئیس‌جمهور تقاضای مکالمه تلفنی اوباما را رد می‌کرد باز هم به او اعتراض می‌شد؟
نمی‌دانم اعتراض می‌شد یا نه ولی به هر حال او در ایام تبلیغات انتخاباتی قول داده بود در صد روز اول کاری کند که از جمله آنها تنش‌زدایی و تعامل بهتر با دنیا بود که به هر حال آنچه انجام شد در همین راستا بوده است.
