با تغییر شرایط زندگی طی سال‌های اخیر و روی آوردن به سبک زندگی متفاوت در میان خانواده‌ها شاهد هستیم که شرکت‌های انجام مراسم تشریفات ترحیم هر روز بیشتر می‌شوند و در برخی موارد تعدادی از این شرکت‌ها از روزهای قبل از فوت کارهایی مانند انجام مشاوره برای بازماندگان و آماده کردن آنان را برای پذیرش این موضوع آغاز می‌کنند.
این در حالی است که در گذشته بزرگان یک خانواده با حضور در کنار بازماندگان سعی می‌کردند تا حدودی جای خالی از دست رفته را برای بازماندگان پر کنند و نیازی به مشاوره هم نبود.
مؤسس یکی از این شرکت‌های برگزاری مراسم ترحیم به خبرنگار جامعه فارس می‌گوید: در گذشته برگزاری تشریفات مراسم عروسی را انجام می‌دادیم اما پس از مدتی و تقریبا هشت سال گذشته انجام تشریفات مراسم ترحیم را آغاز کردیم که در ابتدا با استقبال خوبی مواجه نشدیم اما با گذشت مدتی درخواست‌ها افزایش پیدا کرد.
وی ادامه داد: با ادامه فعالیتمان به مرور زمان فعالیتمان در نظر عموم مردم جا افتاد و با استقبال خوبی مواجه شد و هم اکنون حتی افرادی که در خارج از کشور حضور دارند و در داخل کشور فامیلی ندارند از ما می‌خواهند پس از فوت به عنوان مثال پدر یا مادرشان کارهای کفن و دفن و برگزاری مراسم‌ها را انجام دهیم به عنوان مثال هفته گذشته از کشور ایتالیا با ما تماس گرفته بودند و می‌خواستند تا خودشان به کشور برسند برگزاری کفن و دفن و مراسم ترحیم را برگزار کنیم.
او می‌گوید: برای تعدادی از خانواده‌ها حتی مهم است که با چه ماشینی متوفی را به بهشت زهرا می‌برند و خانواده‌‌ای را داشتیم که مرده را ساعت‌ها در منزل نگه داشتند تا ماشین بنز نقره‌ای گل‌کاری شود، پرچم‌های ترحیم نصب شود و فیلمبردار در محل حاضر شود.
این مدیر شرکت تشریفات ترحیم اظهار داشت: همچنین مراسمی را داشتیم که به دلیل داشتن رودربایستی با تعدادی از همکارانشان از ما می‌خواستند تعدادی گریه کن برای آنها ببریم که ساعت کار آنها نیز قیمت‌های متفاوتی دارد.
یکی دیگر از مدیران شرکت‌های خدمات برگزاری مراسم ترحیم به خبرنگار فارس گفت: معمولاً افرادی که می‌خواهند این مراسم برای آنها برگزار شود در مناطق شمالی و غربی تهران هستند و در شرق و جنوب تهران هنوز با استقبال زیادی مواجه نشده است.
وی در خصوص هزینه‌های برگزاری این گونه مراسم گفت: قیمت خدمات ارائه شده بستگی به منوی انتخابی از سوی خانواده متوفی دارد به عنوان مثال ما منویی را داریم که با 100 تا 500 هزار تومان هم ارائه خدمات می‌دهیم و هم چنین مراسمی را داشتیم که تا 40 میلیون تومان برآورد هزینه‌های آن مراسم شده بود.
این مدیر شرکت تشریفات ترحیم ادامه داد: در منوی ارائه شده ما مشاوره قبل از فوت را نیز برای اقوام و بستگان برگزار می‌کنیم تا آمادگی برخورد با این موضوع را داشته باشند و پس از آن از صفر تا صد مراسم را حتی تا چهلم و سالگرد متوفی بر عهده می‌گیریم.
ادای نماز و روزه استیجاری برای متوفی
وی ادامه داد: در کنار مراسم تشریفات ادای نماز قضای میت ، نماز و روزه استیجاری ، نماز قضا و روزه قضا برای میت نماز و روزه قضای پدر یکی از اموری است که بعد از فوت پدر بر پسر بزرگ واجب می باشد و به تاخیر افتادن نماز و روزه قضای میت منجر به عدم آرامش روح میت در عالم برزخ می‌گردد، به همین جهت در بجا آوردن آن از افراد متخصص و مؤمنی استفاده می‌کنیم تا آرامش برای متوفی ایجاد شود.
مخالفت دختر با مداحی پرسوز و گداز در غم از دست دادن مادر
وی گفت: در یکی از این مراسم‌ها که مادر خانواده فوت شده بود به دختر خانواده پیشنهاد دادم که اگر می‌خواهند مداح با سوز بیشتری اجرا کند اما با مخالفت جدی دختر خانواده مواجه شدم. او گفت: مادرم از خیرین بود و خوشحالم که از خود یاد نیکی بر جای گذاشته است بنابراین از فوت او ناراحت نیستم.
بدرقه به ابدیت با نواختن تار و نی!
یکی دیگر از اقداماتی که شایان توجه است استفاده ازگروه‌های موسیقی سنتی و تارزنی در مراسم تدفین و مراسم ترحیم درگذشتگان است، مسئول یکی از گروه‌های موسیقی سنتی که یکی از شرکت‌هایی است که برای اینگونه مراسم مداح و تارزن می‌فرستد با بیان اینکه از مداحان معروف و چهره در صداو سیما برای اینگونه مراسم استفاده می‌کند به خبرنگار جامعه فارس می‌گوید: مداحان ما از 100 هزار تومان تا بالای یک میلیون تومان هستند و بستگی به نوع درخواست خانواده متوفی برنامه‌های خود را اجرا می‌کنند.
در میان اسامی که مدیر این شرکت می‌گوید مداحان به‌نامی نیز حضور دارند که از چهره‌های به نام در سیما هستند و با قیمت‌های بالاتر در مراسم‌ها حاضر می‌شوند.
مدیر یکی از تالارهای جنوبی تهران نیز از استقبال خوب مردم از برگزاری مراسم ترحیم در تالارها خبر می‌دهد و می‌گوید: ارزان ترین مراسمی که برگزار کردیم به ازای هر فرد 8 هزار تومان بود و گران‌ترین مراسم نیز به ازای هر فرد 30 هزار تومان بوده است.
احمد سیدی مدیر یکی از تالارهای شمال تهران می‌گوید: با توجه به کوچک شدن فضای خانه‌ها طبیعی است که برای برگزاری مراسم خود به استفاده از تالارها روی می‌آورند و ممکن است در ماه از یک تا 8 مراسم ترحیم را برگزار کنیم.
وی اظهار داشت: از سوی دیگر چون در آن وضعیت شرایط روحی خانواده‌ها مناسب نیست و نمی‌توانند نگرانی پذیرایی از میهمانان را هم داشته باشند ما تلاش می‌کنیم تا گوشه‌ای از ناراحتی و دغدغه آنها را از بین ببریم.
وی ادامه داد: مراسمی را برگزار کردیم که از بره بریان در آن سرو می‌شد تا انواع کتلت‌ها و در انتهای مراسم ظرف‌های غذای زیادی بدون اینکه استفاده شود تنها دست‌خورده شده بودند و اسراف زیادی شد.
در پایان گفت‌وگو با مدیر تالار همراه شدم و به محل پذیرایی از میهمانان که قرار بود تا ساعتی دیگر به تالار بیایند رفتم.
بوی عود اولین چیزی بود که در مسیر پله‌ها تا سالن به مشام می‌رسید و مدیر تالار می‌گفت برای دادن آرامش به میهمانان از بوی عود و عطر یاس برای معطر کردن فضا استفاده می‌کند.
وارد سالن که شدیم میزهایی مزین شده با دسته‌گل‌های رز سفید و روبان مشکی و شمع‌های سیاه که خدمتگزاران در حال روشن کردن آنها بودند و بطری‌های محتوی آب قند و گلاب فضا را به خوبی برای پذیرایی از میهمانان آماده کرده بود.
اما سفره ترمه کوچکی که در وسط سالن خودنمایی می‌کرد بیشتر از همه توجهم را جلب کرد سفره‌ای شبیه به سفره عقد اما با ظروف کریستال ساده و روبان‌های مشکی و عکس متوفی که جوانی 28 ساله بود.
مدیر تالار می‌گوید: این سفره که نمایی از سفره عقد را دارد به درخواست خانواده متوفی و به دلیل اینکه این جوان ازدواج نکرده بود آماده شده است.
در حال خروج از سالن به شمع‌های سیاه و روشن فکر می‌کردم که در کنار نورپردازی سالن غم را به خوبی نشان می‌داد اما ناگهان حضور میهمانان با ماشین‌های تزئین شده بیشتر توجهم را جلب کرد و با خود می‌گفتم آیا این شمع های روشن و این تجملات می‌تواند شمعی را برای روشنایی خانه آخرت این جوان روشن کند؟
تجمل گرایی و چشم و همچشمی اولین میهمان مراسم ترحیم
به گزارش فارس، رهبر معظم نقلاب اسلامی در دیدار با جوانان خراسان شمالی در فرمایشاتی حکیمانه اشاره به تغییر سبک زندگی کردند و با مطرح کردن سؤالاتی در جنبه‌های مختلف زندگی امروز، مسئولان را به تدبیر برای جلوگیری از گسترش این تغییرات و بازگشت به سبک زندگی اسلامی ایرانی فراخواندند.
در این مراسم ایشان «سبک زندگی» را بخش اساسی و حقیقی پیشرفت و تمدن سازی نوین اسلامی خواندند و با دعوت از نخبگان و صاحبان فکر و اندیشه برای «پرداختن به این مفهوم مهم، آسیب شناسی وضع موجود سبک زندگی در ایران و چاره جویی در این زمینه» تأکید کردند ویکی از سؤالاتی که در این مراسم مقام معظم رهبری مطرح فرمودند این بود که: چرا مصرف گرایی، برای برخی افتخار شده است؟
تجمل گرایی و چشم و همچشمی امروزه چهره مراسم‌های ترحیم را تغییر داده است و تعداد گل‌دسته‌های جلوی مساجد و تالارها، برگزاری مراسم ترحیم در فلان تالار و سرو انواع غذاهای ایرانی و خارجی و استفاده از مداحان معروف و به‌نام، استفاده از گلدان‌ها و شمعدان‌های کریستال بر سر مزار متوفی، معیار اصالت خانواده‌ها شده است و دیگر در مناطق زیادی از کشور خبری نیست از سنت‌ها و مراسم‌های قدیمی که باعث تحکیم روابط خانوادگی می‌شد.
اما چرا سبک زندگی غربی و تجمل گرایی حتی مراسم بدرقه یک فرد به سوی ابدیت را رها نکرده است؟و چرا قرائت قرآن بر سر مزار متوفی با نواختن نی و تار جایگزین شده است؟
آیا بهتر نیست هزینه‌های گزافی که هیچ خیری برای متوفی ندارد صرف اموری شود که خیرات و مبراتی برای درگذشته باشد و بهتر نیست به جای برگزار کردن این مراسم در تالارهای مجلل با برگزار کردن این مراسم در مساجد باعث رونق مساجد شویم و یا با هزینه کردن این مبلغ در امور خیریه قدم مثبتی برای شادی روح متوفی برداریم؟
