صراط: تراکت زرد رنگی که عنوان سولاریوم و نام سالن به انگلیسی روی آن چاپ شده، همراه چند شماره موبایل اعتباری تنها مشخصه سالن هستند. نشانی را در یکی از مجتمع های تجاری شمال شهر می دهند. سالنی که قد و قواره کوچکش تناسبی با تبلیغات گسترده اش ندارد. یکی از همان سالن هایی است که انواع و اقسام خدمات آرایشی و بهداشتی را ارائه می کنند و در کنارش مزون لباس هم دارند از جنس های ترک و ایتالیا!
مسئول سولاریوم، دختر جوانی است با پوست تیره براق که با بی حوصلگی جواب می دهد. می گوید: «پکیج ما 10 جلسه ای است. در هر جلسه چند درجه تیره تر می شوید. سه جلسه اول فقط می توانید یک بار از دستگاه استفاده کنید تا پوست عادت کند ولی بعد می توانید چند جلسه را در یک جلسه بگیرید. هر بار حدود 10 دقیقه در دستگاه هستید.»
در حالی که در بیشتر توصیه های پزشکی درباره سولاریوم تاکید شده است که زمان قرار گرفتن در معرض سولاریوم بین 5 تا 20 دقیقه است و تکرار این عمل در کمتر از 48 ساعت توصیه نمی شود و گذراندن چند جلسه در یک جلسه یعنی زمانی بیشتر از این. پیداست کسانی که دوست دارند زودتر برنزه شوند، این روش را امتحان می کنند.
دختر جوان تنها کسی نیست که با پوست برنزه در سالن نشسته است. بقیه کارکنان آرایشگاه هم پوست تیره ای دارند و سعی می کنند مشتری های مردد را قانع کنند تا برای یک بار هم که شده سولاریوم را امتحان کنند.
می گویند همه چند سال است که از سولاریوم استفاده می کنند. هیچ مشکلی هم نداشته اند و خیلی راضی هستند. به گفه خودشان اگر بعد از 10 جلسه کسی خواست تیره تر شود یا رنگش را ثابت نگه دارد، می تواند چند جلسه دیگر هم از سولاریوم استفاده کند.
پکیج 10 جلسه ای 95 هزار تومان هزینه دارد که می شود جلسه ای 9500 تومان. اما هر جلسه اضافه، 12 هزار تومان آب می خورد. چندان گران نیست و تقریبا می شود فهمید چطور تعداد زیادی از افراد توانسته اند سولاریوم کنند و مشکلی بابت هزینه اش نداشته اند.
سولاریوم روی دست خورشید
سولاریوم روی دست خورشید بلند شد. تیره شدن پوست آنقدر باب شد که دیگر استخر و حمام آفتاب جوابگویش نبود و سولاریوم با تبلیغ کم ضررتر بودن و یا حتی بی ضرر بودن، طرفدار پیدا کرد. با این حال، پزشکان حرف های دیگری می زنند. افزایش خطر سرطان پوست، ایجاد پیری زودرس به دلیل اشعه های UVA که کلاژن و بافت های پیوندی زیر لایه های سطحی پوست را تخریب می کند، آسیب چشمی، تحریک و تاول زدن پوست، کاهش سطوح کلاژن و افزایش رنگدانه سازی پوست، خطراتی است که پزشکان می گویند افرادی را که سولاریوم می کنند تهدید می کند. در واقع برخلاف تبلیغ ها، به نظر می رسد نه تنها سولاریوم از آفتاب بی ضرر تر نیست که خطرناک تر هم هست!
به مسئول سولاریوم همین ها را می گویم و می پرسم یعنی این خطرها را ندارد؟ یکی از زنان شکلاتی آرایشگاه می دهد: «الان همه چیز ضرر دارد. از هوایی که تنفس می کنیم تا مایکروویو. این هم بالاخره بی خطر نیست ولی نه اینقدر که می گویند. من تا حالا کسی را ندیده ام سرطان پوست گرفته باشد. ممکن است یکی دو جلسه اول پوست کمی حساسیت نشان دهد و بسوزد. اما خیلی کم است و زود هم از بین می رود. پیری زودرس را هم تا به حال در کسی ندیده ام!» می گویند که اگر کسی پوست حساسی داشته باشد، به پوستش وازلین می زنند تا آسیب نبیند و البته خودشان هر سال با سولاریوم برنزه می شوند و مشتری هم زیاد دارند که همه راضی از آرایشگاه بیرون رفته اند و دوباره تابستان بعد، به سالن آمده اند.
خانمی که یکی از جلسه های سولاریومش را گذرانده از دستگاه بیرون می آید. دستگاه، یعنی استوانه سفید بزرگی شبیه کابین های دوش تک نفره. در کشویی دستگاه که کنار می رود، می شود دکمه های میزان حرارت و زمان مورد نیاز را دید. از دستگاه نور آبی رنگی بیرون می زند که البته مسئول سولاریوم آرایشگاه می گوید برای چشم ضرری ندارد: «یک عینک مخصوص می دهیم تا مشتری به چشم بزند و داخل دستگاه بایستد.»
می گویند پوست را نمی‌سوزاند. فقط اگر از دستگاه زیاد استفاده شده باشد، ممکن است اول کمی احساس گرما کنید که زود هم به آن عادت می کنید.
ممنوعیت بی نتیجه
اتاقک سولاریوم از یک تشک خورشیدی ساخته شده است که در آن لامپ‌های UVA و UVB قرار داده شده‌اند و از بالا و پایین به بدن شما اشعه تابانده می‌شود. اگر از مسئولان دستگاه های سولاریوم در آرایشگاه ها و استخرها و سالن های زیبایی که بپرسید، می گویند که این میزان هیچ خطری برایتان ندارد اما پزشکان هشدار می دهند که حتی مقدار کمی از UVA و UVB می‌تواند به پوست آسیب برساند و فرآیند پیرشدن را سریع تر کرده و باعث بروز سرطان شود.
5 سال پیش، یعنی سال 87، واحد بهداشت پرتوهای مرکز سلامت محیط و کار معاونت سلامت، اطلاعیه‌ای منتشر و استفاده از این دستگاه‌ها را ممنوع کرد. سال 89 هم پلیس اعلام کرد که ارایه خدمات سولاریوم (اتاق برنزه) در واحدهای صنفی مختلف ممنوع است و با ارائه این خدمات برخورد می‌کند.
ضمن اینکه وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی اعلام کرد، این وزارتخانه با هماهنگی امور حفاظت در برابر اشعه سازمان انرژی اتمی ایران و اداره کل مقررات صادرات و واردات وزارت بازرگانی، از ورود این دستگاه‌ها به کشور ممانعت می کند و معاونت‌های بهداشتی و درمان دانشگاه‌های علوم پزشکی سراسر کشور نیز موظف شدند با تشکیل گروه‌های بازرسی در ساعات غیراداری، از مراکزی که احتمال استفاده از این دستگاه‌ها در آنها بیشتر است مانند آرایشگاه‌ها، هتل‌ها، ورزشگاه‌ها و حتی مطب های پزشکی بازدید و درصورت وجود این دستگاه‌ها علاوه بر پلمب دستگاه، متصدی را نیز به مراجع قضائی معرفی کنند.
اما آنچه که می بینیم، هر سال وارد شدن مدل های جدید دستگاه های سولاریوم و حضور بیشتر آنها درمراکز مختلف است و فراگیر تر شدن این کار به عنوان یکی از ابزار زیبایی!
البته ممنوعیت استفاده از سولاریوم به ایران محدود نیست. سازمان بهداشت جهانی بارها در این باره هشدار داده و قوانینی هم درباره آن وضع کرده است؛
- کودکان زیر 15 سال به هیچ وجه حق استفاده از سولاریوم را ندارند.
- نوجوانان بین 15 تا 18 سال برای استفاده از سولاریوم حتما باید رضایتنامه کتبی والدین خود را در اختیار داشته باشند.
- هشدارهای لازم در مورد قرار گرفتن در معرض اشعه UVA و UVB باید حتماً در نظر گرفته شود.
- تکرار این عمل در کمتر از 48 ساعت توصیه نمی‌شود.
- افرادی که پوستی خاص دارند، پوست بدنشان خیلی سفید است یا سطح پوستشان از کک و مک پوشیده شده، اجازه استفاده از سولاریوم را ندارند.
همچنین این سازمان اعلام کرده که متصدیان سولاریوم باید اطلاعات صحیحی در مورد خطرات ناشی از استفاده از این دستگاه، در اختیار متقاضیان قرار دهند.
البته این اتفاق در این سالن آرایشی که ما انتخاب کرده ایم، نمی افتد. همه با لبخند های اطمینان بخش سعی دارند مشتری را متقاعد کنند که نباید بترسد و هرچه زودتر برای شکلاتی شدن تصمیم بگیرد. می گویند 5 تا 6 ماه پوست مشتری تیره می ماند و با استفاده از کرم های مخصوص، بعد از هر جلسه رنگ پوست تثبیت می شود و دیرتر از بین می رود.
یکی از خانم ها می گوید: «می خواهی یک جلسه امتحان کنی؟ الان تخفیف هم داریم. جلسه اول فقط کمی پوستت طلایی می شود و حتما هم خوشت می آید.» تا به زور مجبورم نکرده اند بروم داخل دستگاه سولاریوم کیفم را روی دوشم می اندازم و از سالن می زنم بیرون... آفتاب تابستان هنوز هم داغ است.
