صراط: آئین نکوداشت شاعر معاصر استاد عباس کیمنش مشهور
به «مشفق کاشانی» شامگاه گذشته ۲۱ مرداد با حضور سید محمد حسینی وزیر
فرهنگ و ارشاد اسلامی دولت دهم حمیدرضا شاهآبادی معاون هنری وزیر و محسن
مؤمنی شریف رئیس حوزه هنری با عنوان به رنگ آئینه در تالار وحدت برگزار شد.
بر اساس این گزارش اجرای این برنامه بر عهده اسماعیل آذر بود.
* سنگری: در چند سال اخیر بلد کاشان شاعر خیز بوده است
محمدرضا سنگری شاعر و پژوهشگر در این مراسم اظهار داشت: در سده اخیر و به خصوص ۵۰ و ۶۰ سال گذشته بلد کاشان شاعر خیز بوده است.
*هنگامی که حسانابن ثابت در غدیر شعر میخواند پیامبر (ص) میفرماید این شعر تأئید شده از روحالقدس است و خواستگاه آن روح پاک است. اگر جانی پاک نباشد شعر پاک از آن نمیتراود ولی میبینیم این شعرها شصت سالی است جوششگاه و خواستگاه شعر نابی است که رنگ تعلیمی دارد.
*در میان شاعران روزگار ما هیچ شاعری به مانند مشفق نبوده که به اندازه او اخوانیه داشته باشد. از این رو ۳۰ اخوانیه را از شاعران بزرگ و شاخص انتخاب کردهام که درباره استاد مشفق گفته شده است. از درون آنها ویژگیهایی درباره شخصیت و منش مشفق کاشانی و شعرش یافتهام.
* گرمارودی: شعر مشفق را سرمشق میدانم
*استاد پیشکسوت مشفق کاشانی، چهرهماندگار و غزل معاصر و از چند تن شاعرانی است که جزو غزلسرایان نئوکلاسیک محسوب میشود، یعنی در زمره شاعرانی چون استاد هوشنگ ابتهاج و زندهیادان شهریار، رهی معیری، بهزاد کرمانشاهی و....
*غزل عاشقانه، غزل عارفانه، غزل قلندرانه، غزل اجتماعی و... و غزل نئوکلاسیک که استاد مشفق یکی از فارسان عرصه همین نوع اخیر است. استاد مشفق با گامی استوار از پیوندگان این راه است در شعر او نه در قافیه، ایطاء و شایگانی به چشم میخورد نه در وزن انحرافی است زبان او در کمال استواری و سبک او عراقی است با گوشه چشمی گاه گاه به هندی.
*بنده سالیان دراز است که علاوه بر آن سایه مهر و پیشکسوتی استاد را بر سر خود دارم و از اخلاقش حمیده و بزرگواری و خوی مهربان و مخملی و دلجوان و شادابی روان او بهرهمندم و شعر بلند او را سرمشق میدانم.
* بهمنی: رستم سهراب را کشت اما مشفق کاشانی فرزند شعر کشور را پرورش داد
*محمدعلی بهمنی: من شاگرد استاد مشفق هستم و افتخار میکنم و از این که هفتهای ۲ روز را در خدمت وی هستم، خوشحالم.
*این شاعر با بیان اینکه در این مراسم کسی از من سوال کرد که فرق بین رستم و استاد کاشانی چیست؛ ادامه داد: من در پاسخ به این فرد گفتم، رستم با اینکه یکی از افسانههای بزرگ ادبیات کشور است ولی به هر حال فرزند خود را کشت ولی استاد مشفق کاشانی فرزند شعر کشور را پرورش داد و این مسئله بسیار مهمی است.
* حسینی: آقای جنتی به شعر و ادب عنایت ویژهای خواهد داشت
*وزیر ارشاد ضمن اشاره به وزیر پیشنهادی دکتر روحانی بیان کرد: ان شاءالله آقای جنتی به شعر و ادب عنایت فراوانی خواهد داشت.
*دهم تیرماه خدمت مقام معظم رهبری بودیم، در آنجا نیز خلاصهای از فعالیتها را بیان کردم. ایشان بیاناتی درباره مشفق کاشانی و اشعارش بیان داشتند که حجت الاسلام والمسلمین محمدی گلپایگانی قرار بود خودشان در این مراسم حضور داشته و پیام معظم له را قرائت کنند، اما به دلیل اینکه نتوانستند امروز حاضر شوند، امر فرمودند که بنده این متن را قرائت کنم.
وی سپس به قرائت متن بیانات مقام معظم رهبری پرداخت.
* قزوه: عکس مشفق را با امضای این شاعر به موزه ببرید/ هدیه ویژه به وزیر دولت دهم
*علیرضا قزوه شاعر انقلابی کشورمان: امروز با مومنی رئیس حوزه هنری صحبت میکردیم و میگفتیم برای وداع با دکتر حسینی برای او چه ببریم؟ دیدیم بقیه دوستان برای وی تابلو فرش و از این قبیل هدایا میبرند، اما من به آقای مومنی پیشنهاد کردم برای دکتر حسینی عکسی از خود او درست کنیم و ببریم. چندی پیش برای مراسم سیدحسن حسینی و مرحوم قیصر امینپور من پیشنهاد کردم عکسی با امضاء خود این عزیزان به جوانان اهدا کنیم که این هدیه برای برگزیدگان آن جشنواره بسیار ارزشمند بود. حال من به دکتر حسینی پیشنهاد میکنم که عکس بزرگی که در این سالن از استاد مشفق کاشانی قرار دادهاید را با امضاء خود ایشان در موزه قرار دهیم.
*این شاعر انقلابی خطاب به امیر خوراکیان رئیس فرهنگی هنری شهرداری تهران که در این مجلس حضور داشت گفت: از خیابان استاد مشفق کاشانی که میگذرم نام شهید افشار را مشاهده میکنم دو طرف این خیابان دو خیابان وجود دارد به نام بابک غربی و شرقی.
*در تاجیکستان دو شاعر بزرگ وجود داشتهاند که برای هر یک از این دو شاعر یک ناحیه یعنی از استان بزرگتر را به نامشان کردهاند، حال ما انتظار زیادی نداریم و نمیگوییم که شهر و منطقه به نام استاد مشفق کاشانی کنند لااقل یکی از دو خیابان بابک را به نام استاد مشفق کاشانی نامگذاری کنند.
*من خیلی به ایشان مدیون هستم کتابهای مختلفم را به ایشان عرضه کردم و برای هر یک از کتابهایم از ایشان امضاء دریافت کردهام. نام ایشان فقط در ایران با عظمت نیست یک شاعر بزرگ در تاجیکستان وجود دارد که شعرهای او در کتابهای درسی و حتی در خارج کشور تاجیکستان پرآوازه است او عمر بسیار زیادی داشت و در سنین بالا از دنیا رفت در آن زمان به من میگفت من آرزو دارم یک بار به ایران سفر کنم و استاد مشفق را ببینم.
* گلریز: رهبر انقلاب فرمودند شما شعر آقای مشفق را بخوانید
*محمد گلریز از خوانندگان انقلابی کشورمان پیش از اجرای برنامه گفت: آشنایی بنده با آقای مشفق کاشانی به آغازین روزهای انقلاب میرسد و من افتخار داشتم سرودها و ترانههایی را از او بخوانم. خدا را شاکرم که توفیق بهره از اشعار این بزرگوار را به من داده است.
*در محضر رهبر انقلاب بودیم که رهبری با اشاره به غزل آقای مشفق فرمودند این غزل به دهها اثر ادبی میارزد؛ بنده نیز در بدو انقلاب با آقای مشفق آشنا بودم. در این مراسم رهبر انقلاب از شخصیت مشفق تمجید کردند و گفتند، شعرهایشان ارزشمند است خصوصاً در حوزه شعر انقلاب؛ در همان جلسه و پس از مراسم همگان به محضر رهبری رسیدند. بنده هم این توفیق را یافتم. ایشان فرمودند شما این شعر را بخوانید من هم خوشحال شدم و شعر مشفق را تقدیم دکتر حسینی کردم. ایشان فرمودند شعر را بخوانید من هم از هادی آرزم درخواست آهنگ کردم تا آن را اجرا کنم. (همراه خود نسیم صبا میبرد مرا، یارب چو بوی گل به کجا میبرد مرا) ؛ وی در ادامه این قطعه را اجرا کرد.
* خوراکیان و ابراز ارادت به مشفق کاشانی
امیر خوراکیان رئیس سازمان فرهنگی و هنری شهرداری تهران در جملاتی کوتاه اضافه کرد: حضور بنده در این مراسم نه برای بیان شایستگیهای مشفق است چرا که بنده این صلاحیت را ندارم و نه برای وامداری عرصه فرهنگ و هنر به این استاد بزرگوار که فرصت این را اقتضاء نمیکند اما باید بگویم خودم به عنوان یک عضو کوچک از خانواده فرهنگی کشور و از جانب مجموعه شهرداری ابراز ارادت و افتخار خدمت به این استاد میکنم و از همه بزرگواریهای ایشان سپاسگزارم.
* مشفق کاشانی: جهشی که طی ۴ سال دوران وزارت آقای حسینی صورت گرفت اعجابانگیز است
*عباس کی منش معروف به مشفق کاشانی: واقعیت این است که من زبان و بیانم عاجز از سپاس در قبال این بزرگواری است، و شرمندگیهایم بسیار است که اگر بخواهم بیان کنم سخن طولانی میشود و ممکن است من هم نام برخی را فراموش کنم. یکی از شرمندگیهای من حضور استاد سبزواری مبتکر سرود انقلابی «خمینی ای امام» است که امیدوارم روزی داستان سرایش آن که مفصل است را بیان کند، او در این مراسم حضور دارد.
*در طول این سی و چند سال، ۱۲ سال در رادیو و چندین سال صدا و سیما راهنما و گشایشگر مشکلات من حضرت سبزواری بود. اینجا با تمام وجود از محضر ایشان التماس دعا دارم. امیدوارم تا سالها سایهاش بر سر ادبیات مستدام باشد.
*برای برگزاری این مراسم نکوداشت نیز از سید محمد حسینی تشکر میکنم، در این چند ساله اخیر خدمات همه مسئولان دلسوز جمهوری اسلامی مورد عنایت است، از جمله وزرای اسبق وزارت ارشاد، اما یک نکته وجود دارد و آن این است که این جهشی که در زمان ۴ ساله وزارت حسینی روی داده اعجاب انگیز و بی نظیر است، این سخنی گزاف نیست، تجلیل از یکصد هنرمند در رشتههای مختلف، اهدای نشان و درجه هنری کاری بود کارستان، که در طول سال ها نظیری نداشتیم.
*نکته دوم که آن را از صدق دل میگویم این است که حسینی سخنش از صنعت اعجاز و ایجاز برخوردار است. در جلسات متعددی که بودم، ندیدم سخنی تکراری بگوید، این مزیتی در شخصیت ادبی وی است.
*آقای بهمنی گفت که خود را شاگرد من میداند، اما عکس این موضوع صحیح است زیرا او غزل را در کشور به اوج رساند و من شاگرد او هستم.
*برخی اشاره کردند من غزل «ابر» را بخوانم، با وجود اینکه رسم ندارم غزل تکراری بخوانم اما قبول کردم.
بر این کبود غریبانه زیستم چون ابر
تمام هستی خود را گریستم چون ابر
گفتنیاست، از کتاب «به رنگ آینه» یادنامه شاعر معاصر عباس کی منش مشهور به «مشفق کاشانی» شامگاه گذشته در تالار وحدت رونمایی شد.
بر اساس این گزارش اجرای این برنامه بر عهده اسماعیل آذر بود.
* سنگری: در چند سال اخیر بلد کاشان شاعر خیز بوده است
محمدرضا سنگری شاعر و پژوهشگر در این مراسم اظهار داشت: در سده اخیر و به خصوص ۵۰ و ۶۰ سال گذشته بلد کاشان شاعر خیز بوده است.
*هنگامی که حسانابن ثابت در غدیر شعر میخواند پیامبر (ص) میفرماید این شعر تأئید شده از روحالقدس است و خواستگاه آن روح پاک است. اگر جانی پاک نباشد شعر پاک از آن نمیتراود ولی میبینیم این شعرها شصت سالی است جوششگاه و خواستگاه شعر نابی است که رنگ تعلیمی دارد.
*در میان شاعران روزگار ما هیچ شاعری به مانند مشفق نبوده که به اندازه او اخوانیه داشته باشد. از این رو ۳۰ اخوانیه را از شاعران بزرگ و شاخص انتخاب کردهام که درباره استاد مشفق گفته شده است. از درون آنها ویژگیهایی درباره شخصیت و منش مشفق کاشانی و شعرش یافتهام.
* گرمارودی: شعر مشفق را سرمشق میدانم
*استاد پیشکسوت مشفق کاشانی، چهرهماندگار و غزل معاصر و از چند تن شاعرانی است که جزو غزلسرایان نئوکلاسیک محسوب میشود، یعنی در زمره شاعرانی چون استاد هوشنگ ابتهاج و زندهیادان شهریار، رهی معیری، بهزاد کرمانشاهی و....
*غزل عاشقانه، غزل عارفانه، غزل قلندرانه، غزل اجتماعی و... و غزل نئوکلاسیک که استاد مشفق یکی از فارسان عرصه همین نوع اخیر است. استاد مشفق با گامی استوار از پیوندگان این راه است در شعر او نه در قافیه، ایطاء و شایگانی به چشم میخورد نه در وزن انحرافی است زبان او در کمال استواری و سبک او عراقی است با گوشه چشمی گاه گاه به هندی.
*بنده سالیان دراز است که علاوه بر آن سایه مهر و پیشکسوتی استاد را بر سر خود دارم و از اخلاقش حمیده و بزرگواری و خوی مهربان و مخملی و دلجوان و شادابی روان او بهرهمندم و شعر بلند او را سرمشق میدانم.
* بهمنی: رستم سهراب را کشت اما مشفق کاشانی فرزند شعر کشور را پرورش داد
*محمدعلی بهمنی: من شاگرد استاد مشفق هستم و افتخار میکنم و از این که هفتهای ۲ روز را در خدمت وی هستم، خوشحالم.
*این شاعر با بیان اینکه در این مراسم کسی از من سوال کرد که فرق بین رستم و استاد کاشانی چیست؛ ادامه داد: من در پاسخ به این فرد گفتم، رستم با اینکه یکی از افسانههای بزرگ ادبیات کشور است ولی به هر حال فرزند خود را کشت ولی استاد مشفق کاشانی فرزند شعر کشور را پرورش داد و این مسئله بسیار مهمی است.
* حسینی: آقای جنتی به شعر و ادب عنایت ویژهای خواهد داشت
*وزیر ارشاد ضمن اشاره به وزیر پیشنهادی دکتر روحانی بیان کرد: ان شاءالله آقای جنتی به شعر و ادب عنایت فراوانی خواهد داشت.
*دهم تیرماه خدمت مقام معظم رهبری بودیم، در آنجا نیز خلاصهای از فعالیتها را بیان کردم. ایشان بیاناتی درباره مشفق کاشانی و اشعارش بیان داشتند که حجت الاسلام والمسلمین محمدی گلپایگانی قرار بود خودشان در این مراسم حضور داشته و پیام معظم له را قرائت کنند، اما به دلیل اینکه نتوانستند امروز حاضر شوند، امر فرمودند که بنده این متن را قرائت کنم.
وی سپس به قرائت متن بیانات مقام معظم رهبری پرداخت.
* قزوه: عکس مشفق را با امضای این شاعر به موزه ببرید/ هدیه ویژه به وزیر دولت دهم
*علیرضا قزوه شاعر انقلابی کشورمان: امروز با مومنی رئیس حوزه هنری صحبت میکردیم و میگفتیم برای وداع با دکتر حسینی برای او چه ببریم؟ دیدیم بقیه دوستان برای وی تابلو فرش و از این قبیل هدایا میبرند، اما من به آقای مومنی پیشنهاد کردم برای دکتر حسینی عکسی از خود او درست کنیم و ببریم. چندی پیش برای مراسم سیدحسن حسینی و مرحوم قیصر امینپور من پیشنهاد کردم عکسی با امضاء خود این عزیزان به جوانان اهدا کنیم که این هدیه برای برگزیدگان آن جشنواره بسیار ارزشمند بود. حال من به دکتر حسینی پیشنهاد میکنم که عکس بزرگی که در این سالن از استاد مشفق کاشانی قرار دادهاید را با امضاء خود ایشان در موزه قرار دهیم.
*این شاعر انقلابی خطاب به امیر خوراکیان رئیس فرهنگی هنری شهرداری تهران که در این مجلس حضور داشت گفت: از خیابان استاد مشفق کاشانی که میگذرم نام شهید افشار را مشاهده میکنم دو طرف این خیابان دو خیابان وجود دارد به نام بابک غربی و شرقی.
*در تاجیکستان دو شاعر بزرگ وجود داشتهاند که برای هر یک از این دو شاعر یک ناحیه یعنی از استان بزرگتر را به نامشان کردهاند، حال ما انتظار زیادی نداریم و نمیگوییم که شهر و منطقه به نام استاد مشفق کاشانی کنند لااقل یکی از دو خیابان بابک را به نام استاد مشفق کاشانی نامگذاری کنند.
*من خیلی به ایشان مدیون هستم کتابهای مختلفم را به ایشان عرضه کردم و برای هر یک از کتابهایم از ایشان امضاء دریافت کردهام. نام ایشان فقط در ایران با عظمت نیست یک شاعر بزرگ در تاجیکستان وجود دارد که شعرهای او در کتابهای درسی و حتی در خارج کشور تاجیکستان پرآوازه است او عمر بسیار زیادی داشت و در سنین بالا از دنیا رفت در آن زمان به من میگفت من آرزو دارم یک بار به ایران سفر کنم و استاد مشفق را ببینم.
* گلریز: رهبر انقلاب فرمودند شما شعر آقای مشفق را بخوانید
*محمد گلریز از خوانندگان انقلابی کشورمان پیش از اجرای برنامه گفت: آشنایی بنده با آقای مشفق کاشانی به آغازین روزهای انقلاب میرسد و من افتخار داشتم سرودها و ترانههایی را از او بخوانم. خدا را شاکرم که توفیق بهره از اشعار این بزرگوار را به من داده است.
*در محضر رهبر انقلاب بودیم که رهبری با اشاره به غزل آقای مشفق فرمودند این غزل به دهها اثر ادبی میارزد؛ بنده نیز در بدو انقلاب با آقای مشفق آشنا بودم. در این مراسم رهبر انقلاب از شخصیت مشفق تمجید کردند و گفتند، شعرهایشان ارزشمند است خصوصاً در حوزه شعر انقلاب؛ در همان جلسه و پس از مراسم همگان به محضر رهبری رسیدند. بنده هم این توفیق را یافتم. ایشان فرمودند شما این شعر را بخوانید من هم خوشحال شدم و شعر مشفق را تقدیم دکتر حسینی کردم. ایشان فرمودند شعر را بخوانید من هم از هادی آرزم درخواست آهنگ کردم تا آن را اجرا کنم. (همراه خود نسیم صبا میبرد مرا، یارب چو بوی گل به کجا میبرد مرا) ؛ وی در ادامه این قطعه را اجرا کرد.
* خوراکیان و ابراز ارادت به مشفق کاشانی
امیر خوراکیان رئیس سازمان فرهنگی و هنری شهرداری تهران در جملاتی کوتاه اضافه کرد: حضور بنده در این مراسم نه برای بیان شایستگیهای مشفق است چرا که بنده این صلاحیت را ندارم و نه برای وامداری عرصه فرهنگ و هنر به این استاد بزرگوار که فرصت این را اقتضاء نمیکند اما باید بگویم خودم به عنوان یک عضو کوچک از خانواده فرهنگی کشور و از جانب مجموعه شهرداری ابراز ارادت و افتخار خدمت به این استاد میکنم و از همه بزرگواریهای ایشان سپاسگزارم.
* مشفق کاشانی: جهشی که طی ۴ سال دوران وزارت آقای حسینی صورت گرفت اعجابانگیز است
*عباس کی منش معروف به مشفق کاشانی: واقعیت این است که من زبان و بیانم عاجز از سپاس در قبال این بزرگواری است، و شرمندگیهایم بسیار است که اگر بخواهم بیان کنم سخن طولانی میشود و ممکن است من هم نام برخی را فراموش کنم. یکی از شرمندگیهای من حضور استاد سبزواری مبتکر سرود انقلابی «خمینی ای امام» است که امیدوارم روزی داستان سرایش آن که مفصل است را بیان کند، او در این مراسم حضور دارد.
*در طول این سی و چند سال، ۱۲ سال در رادیو و چندین سال صدا و سیما راهنما و گشایشگر مشکلات من حضرت سبزواری بود. اینجا با تمام وجود از محضر ایشان التماس دعا دارم. امیدوارم تا سالها سایهاش بر سر ادبیات مستدام باشد.
*برای برگزاری این مراسم نکوداشت نیز از سید محمد حسینی تشکر میکنم، در این چند ساله اخیر خدمات همه مسئولان دلسوز جمهوری اسلامی مورد عنایت است، از جمله وزرای اسبق وزارت ارشاد، اما یک نکته وجود دارد و آن این است که این جهشی که در زمان ۴ ساله وزارت حسینی روی داده اعجاب انگیز و بی نظیر است، این سخنی گزاف نیست، تجلیل از یکصد هنرمند در رشتههای مختلف، اهدای نشان و درجه هنری کاری بود کارستان، که در طول سال ها نظیری نداشتیم.
*نکته دوم که آن را از صدق دل میگویم این است که حسینی سخنش از صنعت اعجاز و ایجاز برخوردار است. در جلسات متعددی که بودم، ندیدم سخنی تکراری بگوید، این مزیتی در شخصیت ادبی وی است.
*آقای بهمنی گفت که خود را شاگرد من میداند، اما عکس این موضوع صحیح است زیرا او غزل را در کشور به اوج رساند و من شاگرد او هستم.
*برخی اشاره کردند من غزل «ابر» را بخوانم، با وجود اینکه رسم ندارم غزل تکراری بخوانم اما قبول کردم.
بر این کبود غریبانه زیستم چون ابر
تمام هستی خود را گریستم چون ابر
گفتنیاست، از کتاب «به رنگ آینه» یادنامه شاعر معاصر عباس کی منش مشهور به «مشفق کاشانی» شامگاه گذشته در تالار وحدت رونمایی شد.