صراط: برابر اين گزارش شكايت از دولت با 2 هزار فقره در راس
اين فهرست قرار دارد. بعد از آن قوه مقننه و قوه قضاييه از نهادهايي هستند
كه از آنها به اين كميسیون شكايت شده است. اما اين شكايت‌ها همه آن چيزي
نيست كه بايد از كميسيون اصل 90 دانست. نقش و تاثير اين كميسيون در بررسي
برخي شكايت‌هاي مهم حوزه دولت به ويژه شكايت‌هاي مربوط به بقايي و مشايي از
خبرسازترين آنها بوده است. براي بررسي اين موضوع با حسين آذين، عضو هيات
رئيسه كميسيون اصل 90 و مسئول كميته اجتماعي، دفاعي و فرهنگي آن گفت‌وگو
كرديم.
براساس گزارش منتشر شده در سال
اول مجلس نهم، كميسيون اصل 90 نزديك به 3هزار شكايت دريافت كرده كه رسيدگي
به همه اين شكايت‌ها در صلاحيت كميسيون تشخيص داده شده است. بر چه اساسي
مشخص مي‌شود كه بررسي پرونده شكايتي در صلاحيت كميسيون اصل 90 است يا خير؟
براساس قانون، شكايت از عملكرد قواي سه‌گانه به كميسيون اصل 90 ارسال مي‌شود و بررسي به اين پرونده‌ها در صلاحيت اين كميسيون است. در كميسيون مربوطه، براي رسيدگي به شكايت‌ها، پنج كميته فرهنگي- دفاعي- اجتماعي، كميته اقتصادي- فني - عمراني، كميته سياسي- نظامي، كميته قضايي و كميته مجلس و امور ويژه تشكيل شده است. طبق آماري كه در اختيار دارم در سال اول مجلس نهم، 3 هزار و 668 شكايت به كميسيون اصل 90 ارسال شد كه از اين تعداد 2 هزار و 6 شكايت در صلاحيت كميسيون قرار گرفت. شكايت‌هايي كه در صلاحيت نبود اكثرا پيشنهادي،درددلي يا فاقد آدرس بود. البته كميسيون به صورت تلفني شكات را راهنمايي كرد تا مطالبات خود را از طريق دستگاه‌هاي ديگر چون ديوان عدالت اداري دنبال كنند. شكايت‌هايي كه نشاني نداشت بايگاني شد. در نهايت 1272 شكايت راهنمايي و 328 شكايت بايگاني شد. بر اين اساس در سال اول مجلس نهم 644 شكايت در دستور كار كميسيون اصل 90 قرار گرفت.
براساس گزارش منتشره، 2 هزار شكايت از دولت به كميسيون اصل 90 ارسال شده است كه از اين تعداد 709 شكايت در دستور كار كميسيون اصل 90 قرار گرفت. چرا نوك پيكان اين شكايت‌ها به سمت دولت است؟
عبارت دولت در اين‌باره صحيح نيست، بلكه بايد گفت بيشترين شكايت‌ها از قوه مجريه است تا تمام زير‌مجموعه‌ها و سازمان‌هاي دولتي را در بر گيرد. از آنجا كه قوه مجريه به واسطه ادارات، وزارتخانه‌ها، ارگان‌ها و سازمان‌هاي دولتي با مردم ارتباط بيشتري دارد. طبيعي است كه تعداد شكايت‌ها به سمت اين قوه بيشتر باشد. البته همه شكايت‌هايي كه از قوه مجريه ارسال شده، وارد نيست چرا كه بسياري از شكايت‌ها، ناشي از بي‌اطلاعي مردم از قانون، اختلاف برداشت از قانون و عدم پاسخگويي مسئولان به مراجعان‌شان است بنابراين ما اعضاي كميسيون اصل 90 در نظر داريم، تمام شكايت‌هاي رسيده را بررسي و نسبت به موضوع طبقه‌بندي كنيم تا در جلسه‌اي كه با مسئولان داريم، به اطلاع آنان برسانيم مردم چه شكايتي از دستگاه مربوطه دارند و براي پيشگيري از تكرار اين شكايت‌ها مسئولان چه اقداماتي داشته باشند. همانطور كه مي‌دانيد هدف كميسيون اصل 90 مچ‌گيري نيست بلكه پيشگيري است.
شما همكاري دولت دهم با كميسيون اصل 90 را به طور نسبي خوب ارزيابي كرديد. با اين حال، چهارشنبه گذشته حميدرضا بقايي معاون اجرايي رئيس‌جمهور در جمع خبرنگاران نسبت به گزارش كميسيون اصل 90 درباره سفر نيويورك و سفر اخير هيات دولت به مسكو واكنشي داشت و عنوان كرد در كشور دروغ زياد است.
البته بنده تاييد نكردم كه دولت رابطه خوبي با كميسيون اصل 90 داشته است. براي اين موضوع بايد شاخص‌هاي مختلفي را در نظر گرفت. مشكل بزرگي در اين باره وجود دارد و مسئولان بدون داشتن آمار صحيح و اطلاعات اظهار نظر مي‌كنند. براي اين منظور مي‌توانيم از مركز پژوهش‌هاي مجلس بخواهيم گزارشي در زمينه همكاري دولت‌ها با مجلس به ويژه كميسيون اصل 90 تهيه كند. بنابراين نبايد توقع داشت بتوان به راحتي به اينگونه سوالات پاسخ داد. هدف و نقش كميسيون اصل 90، در سال‌هاي اوليه تشكيل، نامشخص بود. بعد از گذشت 8 سال از تشكيل اين كميسيون، ابعاد جديدي از اهداف آن روشن شد.
با اين حال درباره رفتار برخي آقايان بايد بگويم كه چه اشكالي دارد وقتي سوالي مطرح مي‌شود به جاي اينكه بگويند در كشور دروغ زياد است، پاسخ قانع كننده‌اي ارائه كنند؟! معتقدم مسئولان كشور بايد به سوالاتي كه در زمينه سفر آنها به خارج از كشور يا اموال و دارايي‌شان پيش مي‌ِآيد براي شفاف‌سازي پاسخ دهند. اگر در اين زمينه‌ها سكوت شود، تفاسير مختلفي در جامعه پيش مي‌آيد. زماني كه دولت به سوالات پاسخ نمي‌دهد، رسيدگي به آن پرونده طولاني مي‌شود، اما اگر همان روز اول نسبت به سفر نيويورك توضيحاتي داده مي‌شد پرونده زودتر بسته مي‌شد.
شما اعتقاد به شفاف‌سازي داريد، اما يكي از موضوعاتي كه هرگز جزئيات آن مطرح نشد، پرونده شكايت از مشايي در كميسيون اصل 90 است. زماني كه به انتخابات رياست‌جمهوري نزديك شديم، كميسيون پرونده مشايي را در دستور كار قرار داد تا به مراجع قضايي براي تعيين صلاحيت آن ارسال شود. بعد از انتخابات جزئيات پرونده هرگز منتشر نشد. چرا در اين زمينه شفاف‌سازي نمي‌شود؟ آيا رد صلاحيت مشايي به دليل پرونده شكايت او در كميسيون اصل 90 بود؟
تاييد يا رد صلاحيت كانديداهاي انتخابات رياست‌جمهوري از وظايف شوراي نگهبان است. اين شورا مطلع بود كه در كميسيون اصل 90، پروندههايي عليه مشايي وجود دارد. بنابراين شوراي نگهبان اگر براي تصميم‌گيري درخصوص تاييد يا رد صلاحيت مشايي نياز به اطلاعات پرونده‌ها داشت به كميسيون اصل 90 نامه مي‌زد تا ما در اسرع وقت گزارش‌ها را آماده و ارسال كنيم. البته كميسيون اصل 90 درباره پرونده‌ها حكم صادر نمي‌كند، بلكه گزارش‌ها را به دستگاه‌هاي قضايي ارسال مي‌كند. تا كنون نيز گزار‌ش‌هايي ارسال شده است. اما از سوي شوراي نگهبان درخواستي به مجلس نيامد تا بتوان گفت رد صلاحيت او به دليل پرونده مجلس اتفاق افتاده است. از سوي ديگر بخش زيادي از پروندههايي كه از آقاي مشايي در كميسيون اصل 90 مطرح است مربوط به رياستش در سازمان ميراث فرهنگي است. گزارش پرونده به قوه قضاييه ارسال شده، به نظر مي‌رسد اين قوه در نظر دارد بعد از اتمام مسئوليت او در دولت دهم، به پرونده ورود كند. ترجيحا تا زماني كه حكمي‌صادر نشود نمي‌توانيم اعلام عمومي‌كنيم.
برخي مي‌گويند، سكوت احمدي‌نژاد و مشايي بعد از رد صلاحيت، به دليل وجود پروندههايي علیه مشايي است كه يكي از آنها هم پرونده‌اش در كميسيون اصل 90 است، آيا اين سكوت به دليل پرونده‌مشايي در مجلس است؟
تصور نمي‌كنم به اين دليل باشد. يكي از پروندههايي كه عليه مشايي مطرح است درباره ميراث فرهنگي است و تصور نمي‌كنم اين پرونده باعث سكوت مشايي بعد از رد صلاحيت وي باشد. شوراي نگهبان نسبت به تاييد صلاحيت‌ها درست اقدام كرد. زماني كه شوراي نگهبان صلاحيت فرد بزرگ و مطرحي را به دليل كهولت سن احراز نمي‌كند، افراد ي مانند آقاي مشايي قطعا حرفي براي گفتن ندارند. قطعا آنها به اين نتيجه رسيده بودند كه مشايي فرد مناسبي براي رياست‌جمهوري نيست كه بعد از رد صلاحيت اعتراض نكردند.
رئيس جمهور دومين مقام كشور بعد از رهبري است، بنابراين فردي كه مي‌خواهد رئيس‌جمهور شود بايد عقبه سياسي داشته باشد، مشايي چه سابقه‌اي داشته كه بخواهد سكان اجرايي كشور را در دست بگيرد. معتقدم احمدي‌نژاد با حمايت و معرفي مشايي براي رياست‌جمهوري پايگاه‌هاي مردمي‌اش را از دست داد.
بعد از دولت، مجلس بيشترين شكايت را در كميسيون اصل 90 دارد، اما اخباري كه از كميسيون اصل 90 منتشر مي‌شود بيشتر در موضوعات اقتصادي و گاهي شكايت نسبت به عملكرد دولت است. چرا هرگز از شكايت‌هاي مجلس خبري نيست؟
براساس قانون، شكايت از عملكرد قواي سه‌گانه به كميسيون اصل 90 ارسال مي‌شود و بررسي به اين پرونده‌ها در صلاحيت اين كميسيون است. در كميسيون مربوطه، براي رسيدگي به شكايت‌ها، پنج كميته فرهنگي- دفاعي- اجتماعي، كميته اقتصادي- فني - عمراني، كميته سياسي- نظامي، كميته قضايي و كميته مجلس و امور ويژه تشكيل شده است. طبق آماري كه در اختيار دارم در سال اول مجلس نهم، 3 هزار و 668 شكايت به كميسيون اصل 90 ارسال شد كه از اين تعداد 2 هزار و 6 شكايت در صلاحيت كميسيون قرار گرفت. شكايت‌هايي كه در صلاحيت نبود اكثرا پيشنهادي،درددلي يا فاقد آدرس بود. البته كميسيون به صورت تلفني شكات را راهنمايي كرد تا مطالبات خود را از طريق دستگاه‌هاي ديگر چون ديوان عدالت اداري دنبال كنند. شكايت‌هايي كه نشاني نداشت بايگاني شد. در نهايت 1272 شكايت راهنمايي و 328 شكايت بايگاني شد. بر اين اساس در سال اول مجلس نهم 644 شكايت در دستور كار كميسيون اصل 90 قرار گرفت.
براساس گزارش منتشره، 2 هزار شكايت از دولت به كميسيون اصل 90 ارسال شده است كه از اين تعداد 709 شكايت در دستور كار كميسيون اصل 90 قرار گرفت. چرا نوك پيكان اين شكايت‌ها به سمت دولت است؟
عبارت دولت در اين‌باره صحيح نيست، بلكه بايد گفت بيشترين شكايت‌ها از قوه مجريه است تا تمام زير‌مجموعه‌ها و سازمان‌هاي دولتي را در بر گيرد. از آنجا كه قوه مجريه به واسطه ادارات، وزارتخانه‌ها، ارگان‌ها و سازمان‌هاي دولتي با مردم ارتباط بيشتري دارد. طبيعي است كه تعداد شكايت‌ها به سمت اين قوه بيشتر باشد. البته همه شكايت‌هايي كه از قوه مجريه ارسال شده، وارد نيست چرا كه بسياري از شكايت‌ها، ناشي از بي‌اطلاعي مردم از قانون، اختلاف برداشت از قانون و عدم پاسخگويي مسئولان به مراجعان‌شان است بنابراين ما اعضاي كميسيون اصل 90 در نظر داريم، تمام شكايت‌هاي رسيده را بررسي و نسبت به موضوع طبقه‌بندي كنيم تا در جلسه‌اي كه با مسئولان داريم، به اطلاع آنان برسانيم مردم چه شكايتي از دستگاه مربوطه دارند و براي پيشگيري از تكرار اين شكايت‌ها مسئولان چه اقداماتي داشته باشند. همانطور كه مي‌دانيد هدف كميسيون اصل 90 مچ‌گيري نيست بلكه پيشگيري است.
شما همكاري دولت دهم با كميسيون اصل 90 را به طور نسبي خوب ارزيابي كرديد. با اين حال، چهارشنبه گذشته حميدرضا بقايي معاون اجرايي رئيس‌جمهور در جمع خبرنگاران نسبت به گزارش كميسيون اصل 90 درباره سفر نيويورك و سفر اخير هيات دولت به مسكو واكنشي داشت و عنوان كرد در كشور دروغ زياد است.
البته بنده تاييد نكردم كه دولت رابطه خوبي با كميسيون اصل 90 داشته است. براي اين موضوع بايد شاخص‌هاي مختلفي را در نظر گرفت. مشكل بزرگي در اين باره وجود دارد و مسئولان بدون داشتن آمار صحيح و اطلاعات اظهار نظر مي‌كنند. براي اين منظور مي‌توانيم از مركز پژوهش‌هاي مجلس بخواهيم گزارشي در زمينه همكاري دولت‌ها با مجلس به ويژه كميسيون اصل 90 تهيه كند. بنابراين نبايد توقع داشت بتوان به راحتي به اينگونه سوالات پاسخ داد. هدف و نقش كميسيون اصل 90، در سال‌هاي اوليه تشكيل، نامشخص بود. بعد از گذشت 8 سال از تشكيل اين كميسيون، ابعاد جديدي از اهداف آن روشن شد.
با اين حال درباره رفتار برخي آقايان بايد بگويم كه چه اشكالي دارد وقتي سوالي مطرح مي‌شود به جاي اينكه بگويند در كشور دروغ زياد است، پاسخ قانع كننده‌اي ارائه كنند؟! معتقدم مسئولان كشور بايد به سوالاتي كه در زمينه سفر آنها به خارج از كشور يا اموال و دارايي‌شان پيش مي‌ِآيد براي شفاف‌سازي پاسخ دهند. اگر در اين زمينه‌ها سكوت شود، تفاسير مختلفي در جامعه پيش مي‌آيد. زماني كه دولت به سوالات پاسخ نمي‌دهد، رسيدگي به آن پرونده طولاني مي‌شود، اما اگر همان روز اول نسبت به سفر نيويورك توضيحاتي داده مي‌شد پرونده زودتر بسته مي‌شد.
شما اعتقاد به شفاف‌سازي داريد، اما يكي از موضوعاتي كه هرگز جزئيات آن مطرح نشد، پرونده شكايت از مشايي در كميسيون اصل 90 است. زماني كه به انتخابات رياست‌جمهوري نزديك شديم، كميسيون پرونده مشايي را در دستور كار قرار داد تا به مراجع قضايي براي تعيين صلاحيت آن ارسال شود. بعد از انتخابات جزئيات پرونده هرگز منتشر نشد. چرا در اين زمينه شفاف‌سازي نمي‌شود؟ آيا رد صلاحيت مشايي به دليل پرونده شكايت او در كميسيون اصل 90 بود؟
تاييد يا رد صلاحيت كانديداهاي انتخابات رياست‌جمهوري از وظايف شوراي نگهبان است. اين شورا مطلع بود كه در كميسيون اصل 90، پروندههايي عليه مشايي وجود دارد. بنابراين شوراي نگهبان اگر براي تصميم‌گيري درخصوص تاييد يا رد صلاحيت مشايي نياز به اطلاعات پرونده‌ها داشت به كميسيون اصل 90 نامه مي‌زد تا ما در اسرع وقت گزارش‌ها را آماده و ارسال كنيم. البته كميسيون اصل 90 درباره پرونده‌ها حكم صادر نمي‌كند، بلكه گزارش‌ها را به دستگاه‌هاي قضايي ارسال مي‌كند. تا كنون نيز گزار‌ش‌هايي ارسال شده است. اما از سوي شوراي نگهبان درخواستي به مجلس نيامد تا بتوان گفت رد صلاحيت او به دليل پرونده مجلس اتفاق افتاده است. از سوي ديگر بخش زيادي از پروندههايي كه از آقاي مشايي در كميسيون اصل 90 مطرح است مربوط به رياستش در سازمان ميراث فرهنگي است. گزارش پرونده به قوه قضاييه ارسال شده، به نظر مي‌رسد اين قوه در نظر دارد بعد از اتمام مسئوليت او در دولت دهم، به پرونده ورود كند. ترجيحا تا زماني كه حكمي‌صادر نشود نمي‌توانيم اعلام عمومي‌كنيم.
برخي مي‌گويند، سكوت احمدي‌نژاد و مشايي بعد از رد صلاحيت، به دليل وجود پروندههايي علیه مشايي است كه يكي از آنها هم پرونده‌اش در كميسيون اصل 90 است، آيا اين سكوت به دليل پرونده‌مشايي در مجلس است؟
تصور نمي‌كنم به اين دليل باشد. يكي از پروندههايي كه عليه مشايي مطرح است درباره ميراث فرهنگي است و تصور نمي‌كنم اين پرونده باعث سكوت مشايي بعد از رد صلاحيت وي باشد. شوراي نگهبان نسبت به تاييد صلاحيت‌ها درست اقدام كرد. زماني كه شوراي نگهبان صلاحيت فرد بزرگ و مطرحي را به دليل كهولت سن احراز نمي‌كند، افراد ي مانند آقاي مشايي قطعا حرفي براي گفتن ندارند. قطعا آنها به اين نتيجه رسيده بودند كه مشايي فرد مناسبي براي رياست‌جمهوري نيست كه بعد از رد صلاحيت اعتراض نكردند.
رئيس جمهور دومين مقام كشور بعد از رهبري است، بنابراين فردي كه مي‌خواهد رئيس‌جمهور شود بايد عقبه سياسي داشته باشد، مشايي چه سابقه‌اي داشته كه بخواهد سكان اجرايي كشور را در دست بگيرد. معتقدم احمدي‌نژاد با حمايت و معرفي مشايي براي رياست‌جمهوري پايگاه‌هاي مردمي‌اش را از دست داد.
بعد از دولت، مجلس بيشترين شكايت را در كميسيون اصل 90 دارد، اما اخباري كه از كميسيون اصل 90 منتشر مي‌شود بيشتر در موضوعات اقتصادي و گاهي شكايت نسبت به عملكرد دولت است. چرا هرگز از شكايت‌هاي مجلس خبري نيست؟
اكثر
شكايت‌ها از مجلس، نسبت به نمايندگان و شكايت‌هاي شخصي است. از آنجايي كه
اصل 90 به دنبال ريختن آبروي افراد نيست، اين دست از شكايت‌ها رسانه‌اي
نمي‌شود. اما اگر شكايت‌هايي كه از مجلس به كميسيون ارسال مي‌شود ابعاد
ملي داشته باشد، حتما جزئيات آن منتشر مي‌شود.
