صراط:نظام جمهوری اسلامی ایران در طول حیات خود شش رئیس جمهور داشته است که همگی از طریق انتخابات آزاد و مردمی انتخاب شدهاند.
دو رئیس جمهور اول ایران نتوانستند دوران چهار ساله مسئولیت خود را به پایان برسانند، ابوالحسن بنیصدر که در 16 بهمن 1358 به عنوان نخستین رئیس جمهور پس از پیروزی انقلاب اسلامی ریاست قوه مجریه را برعهده گرفته بود 31 خرداد 60 با رای عدم کفایت سیاسی مجلس از سمت خود معزول شد.
شهید محمد علی رجایی نیز دومین رئیسجمهور ایران بود که کمتر از یک ماه ریاست قوه مجریه را بر عهده داشت و هشت شهریور ماه 1360 توسط منافقین و در محل شورای عالی امنیت ملی به همراه نخست وزیر خود به شهادت رسید.
*بنی صدر فاتح دور اول، مغلوب در میانه
دوره اول انتخابات ریاست جمهوری ایران در تاریخ پنج بهمن ماه 1358 با حضور 14 میلیون و 152 هزار و 887 هزار نفر برگزار شد. درصد مشارکت در این انتخابات در حدود 14/67 درصد بود.
در این دوره از انتخابات بنیصدر با 10 میلیون و 753 هزار و 752 رای به مقام ریاست جمهوری رسید.
رقبای بنی صدر در این دوره سید احمد مدنی،حسن حبیبی،داریوش فروهر،صادق طباطبایی،کاظم سامی و صادق قطب زاده بودند.
*رجایی، رییس جمهور شهید
برکناری ابوالحسن بنی صدر از ریاست جمهوری، دولت محمدعلی رجایی را زودتر از زمان قانونی 4 ساله روی کار آورد.
دوره دوم انتخابات ریاست جمهوری در دوم مرداد 1360 برگزار شد، در این انتخابات محمدعلی رجایی با 12 میلیون و 770 هزار و 50 رای و با کسب 90 درصد آرا به مقام ریاست جمهوری رسید.
در این انتخابات 14 میلیون و 573 هزار و 803 نفر شرکت کردند که درصد مشارکت در حدود 2/64 درصد بود.
رقبای شهید رجایی در این دوره عباس شیبانی ، علی اکبر پرورش و حبیب اللّه عسگراولادی بودند.
سال 60 یکی از پرتنش ترین سالهای پس از انقلاب بود، درگیری میان حکومت و سازمان مجاهدین خلق ایران ادامه یافت و به قائله 30 خرداد 60 منجر شد، تنها 8 روز پس از آن آشوب (7 تیرماه) و در دفتر حزب جمهوری انفجاری رخ داد و شهید بهشتی به همراه 72 نفر از اعضای این حزب جمهوری به شهادت رسیدند.
*ثبات در میانه جنگ
دور سوم انتخابات ریاست جمهوری پس از شهادت شهید رجایی در دهم مهرماه 1360 و با فاصله کمتر از 70 روز با دوره قبلی برگزار شد و در آن 22 میلیون و 439 هزار و 930 نفر واجد شرایط رای دادن بودند.
آیتالله خامنهای، رهبر معظم انقلاب اسلامی با 15 میلیون و 905 هزار و 987 رای از مجموع 16 میلیون 847 هزار و 817 رای، سومین رئیسجمهور ایران شد .
مشارکت در این دوره حدود 2/74 درصد بود و سید علی اکبر پرورش، حسن غفوری فرد و سید رضا زوارهای رقبای مقام معظم رهبری در این دوره بودند.
آیتالله خامنهای در این انتخابات با کسب بیش از 90 درصد آرا به پیروزی رسید.
زمان و دوره برگزاری انتخابات | نامزد پیروز | رقبا | میزان مشارکت | میزان رای نامزد پیروز |
دوره اول
پنجم بهمن 1358 |
ابوالحسن بنی صدر | سید احمد مدنی،حسن حبیبی،داریوش فروهر،صادق طباطبایی،کاظم سامی و صادق قطب زاده |
14 میلیون و 152 هزار و 787 نفر
معادل 14/67 درصد واجدین شرایط |
10
میلیون و 753 هزار و 752 رای معادل 77،99 درصد آرا |
دوره دوم
دوم مرداد 1360 |
محمدعلی
رجایی |
عباس شیبانی ، علی اکبر پرورش و حبیب اللّه عسگراولادی |
14 میلیون و 573 هزار و 803 نفر
معادل 2/64 درصد واجدین شرایط |
12 میلیون و 770 هزار و 50 رای
معادل 90 درصد آرا |
دوره سوم
دهم مهرماه 1360 |
آیت الله خامنه ای | سید علی اکبر پرورش، حسن غفوری فرد و سید رضا زوارهای |
16 میلیون 847 هزار و 817 نفر
معادل 2/74 درصد واجدین شرایط |
15 میلیون و 905 هزار و 987 رای
معادل 90 درصد آرا |
دوره چهارم
25 مرداد 1364 |
آیت الله خامنه ای | حبیب الله عسگراولادی و سید محمود کاشانی |
14 میلیون و 238 هزار و 587 نفر
معادل 56 درصد واجدین شرایط |
12 میلیون و 205 هزار و 12 رای
معادل 85 درصد آرا |
دوره پنجم
ششم مرداد ماه سال 1368 |
آیت الله هاشمی رفسنجانی | عباس شیبانی |
16 میلیون و 452 هزار و
677 نفر معادل 74 درصد واجدین شرایط |
15 میلیون و 500 هزار رای
معادل 94 درصد آرا |
دوره ششم
21 خرداد 1372 |
آیت الله هاشمی رفسنجانی | احمد توکلی ، رجبعلی طاهری و عبدالله جاسبی |
16 میلیون و 796 هزار و
787 نفر معادل 51 درصد واجدین شرایط |
10 میلیون و 566 هزار و 499 رای معادل
63 درصد آرا |
دوره هفتم
دوم خرداد ماه سال 1372 |
سید محمد خاتمی | علی اکبر ناطق نوری، سیدرضا زواره ی و محمد ریشهری |
29 میلیون رای معادل
با 9/79 واجدین شرایط |
20 میلیون و 78 هزار و 178 رای
معادل 69 درصد آرا |
دوره هشتم
18 خرداد 1380 |
سید محمد خاتمی | احمد توکلی، علی شمخانی ، عبدالله جاسبی ، سیدمحمود کاشانی ، حسن غفوری فرد، سید منصور رضوی، سیدشهاب الدین صدر ، علی فلاحیان و سیدمصطفی هاشمی طبا |
28 میلیون و 155هزار و 969 نفر
معادل 76/66 درصد واجدین شرایط |
21 میلیون و 659 هزار و 53 رای
معادل 75 درصد آرا |
دوره نهم
سوم تیر 1384 |
محمود احمدی نژاد | علی اکبر هاشمی رفسنجانی |
29 میلیون و 400 هزار و 857 نفر
معادل 84/62 درصد واجدین شرایط |
17میلیون و 248 هزار و 782 رای معادل
58 درصد آرا |
دوره دهم
27 خرداد 1388 |
محمود احمدی نژاد | میرحسین موسوی، محسن رضایی، مهدی کروبی |
39 میلیون و 199 هزار و 997 نفر
معادل 85 درصد واجدین شرایط |
24 میلیون و 527 هزار و 516 رای
معادل 64 درصد آرا |
دوره یازدهم
24 خرداد 1392 |
حجت السلام حسن روحانی | سعید جلیلی،علی اکبر ولایتی،محمد رضا عارف،غلامعلی حداد عادل،محسن رضایی،سید محمد غرضی |
36 میلیون و 704 هزار و 156 نفر
معادل 7/72 درصد واجدین شرایط |
18 میلیون 613 هزار و 329 رای معادل
71/50 درصد آرا |
*مهر تایید بر انتخابات قبلی
چهارمین دوره انتخابات ریاست جمهوری، 25 مرداد 1364 در حالی برگزار شد که شورای نگهبان از میان 50 نامزد انتخابات،صلاحیت حضرت آیت الله سید علی خامنه ای ،حبیب الله عسگراولادی و سید محمود کاشانی را تایید کرد.
در دوره چهارم انتخابات ریاست جمهوری 25 میلیون و 993 هزار و 802 نفر واجد رای دادن بودند که 14 میلیون و 238 هزار و 587 نفر شرکت کردند.
در این انتخابات آیتالله خامنهای بار دیگر با 12 میلیون و 205 هزار و 12 رای برابر 85 درصد شرکتکنندگان رئیسجمهوری اسلامی ایران شد.
*ریاست جمهوری هاشمی، آغازی بر دوره سازندگی جنگ
پنجمین دوره انتخابات ریاست جمهوری در ششم مرداد ماه سال 1368 برگزار شد که شورای نگهبان از 79 کاندیدای ریاست جمهوری صلاحیت دو نفر از آنان یعنی آیتالله هاشمی رفسنجانی و عباس شیبانی را تایید کرد .
در انتخابات پنجم ریاست جمهوری که مصادف با رحلت معمار کبیر انقلاب شده بود، 30 میلیون و 139 هزار و 598 نفر واجد شرایط رای دادن اعلام شدند که 54 درصد این تعداد یعنی 16 میلیون و 452 هزار و 677 نفر پای صندوق های رای حاضر شدند.
آیت الله اکبر هاشمی رفسنجانی با کسب حدود 15 میلیون و 500 هزار رای که 94 درصد کل آرا را شامل می شد، به عنوان پنجمین رییس جمهوری قانونی کشور انتخاب شده است.
*سقوط آرا
برای انتخابات ششم ریاست جمهوری که 21 خرداد 1372 برگزار شد ، 33 میلیون و 156 هزار و 55 نفر واجد شرایط رای دادن شناخته شدند که تنها 51 درصد آن ها یعنی 16 میلیون و 796 هزار و 787 نفر پای صندوق های رای حاضر شدند تا کمترین مشارکت مردم در انتخابات ریاست جمهوری در این دوره رقم بخورد.
شورای نگهبان از مجموع 128 نامزد ریاست جمهوری صلاحیت اکبر هاشمی رفسنجانی ، احمد توکلی ، رجبعلی طاهری و عبدالله جاسبی را احراز کرد و هاشمی با کسب 10 میلیون و 566 هزار و 499 رای یعنی حدود 63 درصد آرا، برای دومین بار به رییس جمهور ایران شد.
*دوم خرداد حماسه می شود
هفتمین دوره از انتخابات ریاست جمهوری در دوم خرداد ماه سال 1372 برگزار شد که در این انتخابات از مجموع 36 میلیون و 466 هزار و 487 نفر ، 29 میلیون نفر برابر با 9/79 درصد در آن شرکت کردند.
238نفر در این دوره برای ریاست جمهوری اعلام آمادگی کردند که شورای نگهبان از میان آنان صلاحیت سید محمد خاتمی ، علی اکبر ناطق نوری، سیدرضا زواره ی و محمد ری شهری را احراز کرد.
سید محمد خاتمی توانست با کسب 20 میلیون و 78 هزار و 178 رای که 69 درصد کل آرا را شامل می شد، بر مسند ریاست جمهوری ایران تکیه بزند.
این انتخابات از سوی مقام معظم رهبری حماسهای بزرگ عنوان شد.
*انتخاب مجدد خاتمی
هشتمین دوره انتخابات ریاست جمهوری در هجدهمین روز از خرداد ماه سال 1380 برگزار و برای این دوره 814 نفر علاقه مندی خود را برای رییس جمهور شدن نشان دادند که شورای نگهبان با بررسی سوابق آن ها، صلاحیت 10 نفر را مورد تایید قرار داد.
سیدمحمد خاتمی ، احمد توکلی، علی شمخانی ، عبدالله جاسبی ، سیدمحمود کاشانی ، حسن غفوری فرد، سید منصور رضوی، سیدشهاب الدین صدر ، علی فلاحیان و سیدمصطفی هاشمی طباˈ در این دوره با یکدیگر به رقابت پرداختند و سید محمد خاتمی با کسب 21 میلیون و 659 هزار و 53 رای برای بار دوم بر مسند ریاست جمهوری تکیه زد.
در این دوره 42 میلیون و 170 هزار و 230 نفر واجد شرایط رای دادن شناخته شدند که 28 میلیون و 155هزار و 969 نفر که (معادل 76/66 درصد) در شعب اخذ رای حاضر شدند
*فاتح دو مرحله ای
در نهمین دوره انتخابات ریاست جمهوری که در بیست و هشتمین روز از خرداد ماه 1384 برگزار شد،یک هزار و 14 نفر خواهان راه یابی به پاستور بودند که شورای نگهبان در نهایت صلاحیت پنج نفر از آنها یعنی علی اکبر هاشمی رفسنجانی، محمود احمدی نژاد، مهدی کروبی، محمدباقر قالیباف و علی لاریجانی را تایید کرد. مصطفی معین و محسن مهرعلیزاده نیز توسط شورای نگهبان تایید صلاحیت نشده بودند با حکم حکومتی مقام معظم رهبری در این رقابت شرکت کردند.
41 میلیون و 878 هزار و 646 نفر واجد شرایط رای دادن معرفی شدند که از این تعداد، 29 میلیون و 400 هزار و 857 نفر که ( 84/62 درصد) واجدین را شامل می شد پای صندوق های رای حاضر شدند.
در پایان این انتخابات هیچ کدام از کاندیداها نتوانستند حد نصاب لازم را برای رییس جمهور شدن کسب کنند و به اکبر هاشمی رفسنجانی با شش میلیون و 159 هزار و 453 رای ( معادل 01/21 درصد آرا) و محمود احمدی نژاد با پنج میلیون و 710 هزار و 354 رای ( معادل 48/19 درصد آرا) به دور دوم انتخابات راه یافتند.
مرحله دوم انتخابات دوره نهم ریاست جمهوری در سوم تیر ماه 1384 با رقابت میان محمود احمدی نژاد و اکبر هاشمی رفسنجانی برگزار شد که در نهایت احمدی نژاد توانست از مجموع 27 میلیون و 959 هزار و 253 رای ماخوذه، با کسب 17 میلیون و 248 هزار و 782 رای، هاشمی رفسنجانی را پشت سربگذارد و به عنوان نهمین رییس جمهور ایران انتخاب شود
*کام شیرینی که تلخ شد
دهمین دوره انتخابات ریاست جمهوری ایران، جمعه 22 خرداد 1388 برگزار شد که در ابتدا 475 نفر برای رییس جمهور شدن ثبت نام کردند اما شورای نگهبان صلاحیت چهار نفر یعنی محمود احمدی نژاد،میرحسین موسوی، محسن رضایی و مهدی کروبی را تایید کرد.
در این دوره از انتخابات ریاست جمهوری با اصلاح قانون، حداقل سن واجد شرایط رای دادن به 18 سال ارتقا یافت و تعداد رای دهندگان کاهش یافت.
انتخابات دوره دهم با حضور بسیار باشکوه و کم سابقه مردم روبرو شد به گونه ای که از مجموع 46 میلیون و 199 هزار و 997 نفر واجد شرایط رای دادن ، 39 میلیون و 199 هزار و 997 نفر( معادل 85 درصد از واجدان شرایط) پای صندوق های رأی حاضر شدند.
ˈ محمود احمدی نژاد با رای قاطع 24 میلیون و 527 هزار و 516 توانست حدود 64 درصد آرا را به خود اختصاص دهد و برای دومین بار متوالی رییس جمهور ایران شود. انتخابات سال 88 رکورد مشارکت مردم را بعد از انقلاب شکست.
اغتشاشات پس از اعلام نتایج انتخابات از مهم ترین وقایع برگزاری این دوره بود که سبب به وجود آمدن خسارت های فراوان در عرصه سیاسی و بین المللی برای نظام جمهوری اسلامی شد.
تاکید قاطع مقام معظم رهبری بر سلامت انتخابات ، تلاش فراوان فتنه گران را برای القای نتیجه انتخابات،ناکام گذاشت .
* اتهام تقلب دفن می شود
یازدهمین دوره انتخابات ریاست جمهوری 24 خرداد ماه سال جاری با حضور پر شور مردم برگزار شد.
در این دوره 50 میلیون و 483 هزار و 192 نفر حائز شرایط رای دادن بودند که از این تعداد 36 میلیون و 704 هزار و 156 نفر معادل 7/72 در پای صندوق های رای حاضر شدند.
686 نفر در این دوره خواهان پست ریاست جمهوری بودند که شورای نگهبان 8 نفر از آنان را به نام های سعید جلیلی،علی اکبر ولایتی،محمد رضا عارف،غلامعلی حداد عادل،محسن رضایی،سید محمد غرضی،حسن روحانی احراز صلاحیت کرد.
محمد رضا عارف و غلامعلی حداد عادل چند روز قبل از انتخابات از ادامه رقابت انصراف دادند و حسن روحانی توانست با کسب 18 میلیون 613 هزار و 329 رای معادل 71/50 درصد رقبای دیگر خود را پشت سر گذاشت و یازدهمین رئیس جمهور اسلامی ایران شود.