صراط:روند رو به کاهش تولید خودرو که از بهار سال گذشته آغاز شد، پس از گذشت یک
سال همچنان در سراشیبی قرار دارد تا وخیم بودن اوضاع صنعت خودرو بیش از
پیش مستند شود.
این میزان کاهش تولید که یادگاری است از بهار سال گذشته، این سوال را در ذهن متبادر می‌سازد که شاید خودروسازان به فصل بهار حساسیت پیدا کرده‌اند که این فصل سرآغاز مشکلات آنان شده است؟
بر اساس آمار منتشر شده در سایت انجمن خودروسازان، تولید خودروسازان در اردیبهشت امسال نه تنها رشد مثبتی را به همراه نداشته، بلکه آمار از کاهش 56.7 درصدی تولید انواع سواری در این ماه نسبت به مدت مشابه سال قبل خبر می‌دهد، اما دوران افول صنعت خودرو در حالی به درازا کشیده است که طی این مدت هیچ اقدامی از سوی دولت برای بهبود روند تولید صورت نگرفته است.
بر اساس آمار مذکور، تولید انواع خودرو در اردیبهشت امسال به 45 هزار و 457 دستگاه رسید که نسبت به اردیبهشت سال گذشته کاهش 55.8 درصدی را نشان می‌دهد. سهم ایران خودرو و سایپا نیز به عنوان دو خودروساز بزرگ کشور از این میزان کاهش تولید به ترتیب 70 و 36 درصد بوده است.
بر همین اساس آمار تجمعی دو ماهه اول امسال نشان می‌دهد تولیدات ایران خودرو نسبت به مدت مشابه سال قبل با کاهش 70 درصدی همراه بوده است. تولید ایران خودرو در اردیبهشت ماه امسال هم 14 هزار و 362 دستگاه خودرو بوده که این رقم نسبت به تولیدات این شرکت در اردیبهشت سال گذشته 64.9 درصد کاهش را نشان می‌دهد.
گروه صنعتی سایپا نیز با تولید 15 هزار و 184 دستگاه خودرو در اردیبهشت امسال کاهش 38.5 درصدی را نسبت به سال گذشته تجربه کرد. تولیدات این گروه خودروسازی در دو ماهه اول امسال نسبت به مدت مشابه سال قبل نیز با کاهش 36 درصدی همراه بوده است.
اما پارس خودرو هم امسال اردیبهشت خوبی نداشته و با تولید تنها 5 هزار و468 دستگاه خودرو با افتی 73.3 درصدی نسبت به اردیبهشت سال گذشته دست و پنجه نرم می‌کند. میزان تولید پارس خودرو در اردیبهشت امسال در واقع یک چهارم تولید این شرکت در اردیبهشت سال گذشته است.
اما تدوام افت تولید خودروسازان نشان می‌دهد که خودروسازان طی این یک سال کوچک‌ترین پیشرفتی برای حفظ تولید نداشته‌اند و روند تولید همچنان کاهشی بوده است.
وضعیت تولید خودرو در حالی نشان از تضعیف بیش از پیش پیشرو‌ترین صنعت کشور بعد از نفت دارد که به نظر می‌رسد علاوه بر مشکلات داخلی تولید، مشکلی نظیر تشدید تحریم‌ها از سوی آمریکا کار را کمی سخت‌تر هم بکند؛ چرا که تحریم‌های جدید می‌تواند تهیه قطعات و مواد اولیه از خارج از کشور و نقل و انتقالات مالی را برای خودروسازان به مراتب دشوارتر از گذشته کند.
البته به نظر می‌رسد که دولت بر مشکلات خودروسازان برای تولید واقف باشد؛ چراکه اواخر خرداد سال گذشته، معاون اول رییس‌جمهور دولت دهم با آگاهی از مشکلات خودروسازان، مصوبه اعطای تسهیلات دو هزار میلیارد تومانی به خودروسازان را امضا کرد، اما با وجود آگاهی دولت از مشکلات تولید، این تسهیلات هرگز به خودروسازان کشورمان تعلق نگرفت. اما با بهتر نشدن اوضاع تولید، پیشنهاد اعطای تسهیلات بار دیگر مطرح شد، ولی این بار از سوی رییس سازمان گسترش و نوسازی صنایع ایران.
بر همین اساس اخیرا غلامرضا شافعی به دولت پیشنهاد کرده است که برای حل مشکلات تولید و نقدینگی خودروسازان، دو میلیارد دلار تسهیلات به آنها اعطا شود که تا کنون از عملی شدن این پیشنهاد نیز خبری نشده است، پیشنهادی که به عقیده خودروسازان می‌تواند نجات‌بخش صنعت خودرو باشد.
**افت تندر، رشد رانا
تندر-90 که در هر دو شرکت ایران خودرو و پارس خودرو به تولید می‌رسد، با افتی شدید در هر دو شرکت همراه بوده است تا اردیبهشت امسال برای این خودروی فرانسوی یادآور بهشت و آسایش نباشد. بر اساس آمار موجود، در ایران خودرو تنها 976 دستگاه تندر-90 به تولید رسیده است که نسبت به اردیبهشت سال گذشته کاهش 73.6 درصدی را نشان می‌دهد، اما پارس خودرو با تولید هزار و 340 دستگاهی تندر کمی از ایران خودرو جلوتر است و کاهشی 73 درصدی را تجربه کرده است. این میزان کاهش برای تندر-90 در حالی است که حالا این دو شرکت خودروساز تعهدات فراوانی برای تحویل این خودرو به مشتریان خود دارند.
اما تولید سمند که در ماه گذشته نیز تعریفی نداشت همچنان در سراشیبی کاهش است و نشانه‌ای از بهبود در آن مشاهده نمی‌شود. بر همین اساس ایران خودرو در واحد مرکزی خود در تهران جمعا هزار و 206 دستگاه انواع سمند تولید کرده است و سایت مازندران حتی یک دستگاه هم به تولید سمند اضافه نکرد. به این ترتیب سمند با رشد منفی 88.5 درصد همچنان رکورد دار افت تولید در ایران خودرو است. پژو 206 معمولی هم که مدتی است با تکنولوژی ایرانی به تولید می‌رسد افتی 52.7 درصدی نسبت به اردیبهشت سال گذشته داشته و تنها دو هزار و 826 دستگاه از آن به تولید رسیده است. پژو 405 هم در دو مدل انژکتوری و دوگانه‌سوز خود تنها دو هزار و 218 دستگاه تولید شده است که نشان از کاهشی 75.3 درصدی دارد.
پژو پارس اما خودرویی است که رشد صفر درصدی را نشان می‌دهد؛ چراکه این خودرو در اردیبهشت سال گذشته هیچ تولیدی نداشته و اردیبهشت امسال نیز تنها 889 دستگاه از این خودرو آن هم در مدل بنزینی به تولید رسیده است. پژو 207 آی هم خودرویی بود که اردیبهشت امسال را هم به خود ندید.
اما پدیده ایران‌خودرو در ماه گذشته رانا بود. ایران خودرو با تولید 930 دستگاه از این خودرو توانست رشد 3 هزارو775 درصدی را برای این خودرو به همراه بیاورد. البته این میزان رشد از آنجا حاصل شده است که رانا در اردیبهشت سال گذشته تنها 24 دستگاه به تولید رسید.
اما شاسی‌بلند لوکس ایران خودرو که در سایت خراسان مونتاژ می‌شود نیز تنها 121 دستگاه تولید شده است که این میزان تولید به معنای کاهش 64.3 درصدی این میهمان ژاپنی است.
**رشدی که از آن تیباست
اما سازنده پرتیراژترین خودروی کشور در حالی برای حفظ تولید خود در تلاش است که مشکلات تولید و افزایش قیمت خودرو، کمر پرتیراژترین خودروی کشور را هم خم کرده است.
بر همین اساس کل تولیدات پراید سایپا که در سایت مرکزی سایپا در تهران، سایپا کاشان و پارس خودرو به تولید می‌رسد 54.8 درصد کاهش داشته است. به این ترتیب پراید صبا و نسیم، در مدل‌های معمولی و دوگانه‌سوز خود با افتی فاحش مواجه بوده‌اند.
جمع کل تولید پراید در سه سایت تولیدی سایپا در اردیبهشت امسال 16 هزار و 595 دستگاه بوده این در حالی است که سال گذشته در همین مقطع زمانی، پرایدهای تولید شده در سایپا مرکزی به تنهایی 15 هزار و 709 دستگاه بوده است.
اما اولین خودروی ملی سایپا که در سایت کاشان این گروه خودروسازی به تولید می‌رسد در دومین ماه امسال هم توانست رشد خود را حفظ کند. تولید تیبا با تیراژ دو هزار و 525 دستگاهی در کاشان رشد تولید 48.4 درصدی را برای این خودرو به همراه داشته است.
**تولید 60 دستگاهی مگان
اما پارس خودرو نیز به عنوان زیر مجموعه سایپا از فشار مشکلات تولید در امان نمانده و در این شرکت نیز کاهش تولید چشمگیری مشاهده می‌شود، خصوصا که خودروهای تولید شده در این شرکت همگی مونتاژی و به واردات قطعه از خارج وابسته هستند. مگان، تندر-90 و تیانا از تولیدات این شرکت است که اصطلاحا خودروهای ارزبر نیز خوانده می شوند.
اما مگان که از پرطرفدارهای بازار است و از سویی پیش‌خریداران زیادی هم چشم‌به راه تحویل این خودرو هستند، توانست در اردیبهشت تولید خود را از صفر دستگاه در فروردین، به 60 دستگاه برساند. این خودرو در اردیبهشت سال گذشته هزار و 540 دستگاه تولید داشته و همین موضوع هم باعث افت 96.1 درصدی تولید این خودرو در اردیبهشت امسال است.
این میزان کاهش تولید در مگان در حالی است که بسیاری از متقاضیانی که در سال گذشته برای این خودرو ثبت نام کرده بودند، تا کنون موفق به دریافت خودروی خود نشده‌اند. این دسته مشتریان که تعداد آنها کم هم نیست در حالی دستشان از خودروی خود کوتاه است که به دلیل مشکلات تحویل یا افزایش قیمت این خودرو، قادر به انصراف دادن از پیش‌خرید خود هم نیستند.
به گفته یکی از افرادی که مهر ماه سال گذشته برای پیش‌خرید این خودرو ثبت‌نام کرده، نه تنها تا کنون خودرویی تحویل نگرفته است بلکه در صورت انصراف از تحویل خودر باید دو ماه منتظر دریافت پول خود باشد، اما دیگر خودروی لوکس پارس خودرو، تیانا که جایگزینی برای نیسان ماکسیما محسوب می‌شود نیز با افتی 20.5 درصدی همراه بوده که نتیجه تولید 132 دستگاهی این خودرو است.
با تمام این تفاسیر هرچند تولید خودروی سواری در اردیبهشت نسبت به فروردین کمی رشد داشته، ( تولید خودرو در فروردین 68.5 درصد افت داشت ) اما این میزان رشد هنوز قابل قبول نیست و در پس آن کاهش شدید تولید نهفته است، اما باید دید ضرب‌المثل سالی که نکوست از بهارش پیداست، امسال هم در مورد خودروسازان محقق می‌شود یا اقدام‌های دولت جدید برای صنعت خودرو می‌تواند این ضرب‌المثل را برای خودروسازان بی‌معنا کند؟
این میزان کاهش تولید که یادگاری است از بهار سال گذشته، این سوال را در ذهن متبادر می‌سازد که شاید خودروسازان به فصل بهار حساسیت پیدا کرده‌اند که این فصل سرآغاز مشکلات آنان شده است؟
بر اساس آمار منتشر شده در سایت انجمن خودروسازان، تولید خودروسازان در اردیبهشت امسال نه تنها رشد مثبتی را به همراه نداشته، بلکه آمار از کاهش 56.7 درصدی تولید انواع سواری در این ماه نسبت به مدت مشابه سال قبل خبر می‌دهد، اما دوران افول صنعت خودرو در حالی به درازا کشیده است که طی این مدت هیچ اقدامی از سوی دولت برای بهبود روند تولید صورت نگرفته است.
بر اساس آمار مذکور، تولید انواع خودرو در اردیبهشت امسال به 45 هزار و 457 دستگاه رسید که نسبت به اردیبهشت سال گذشته کاهش 55.8 درصدی را نشان می‌دهد. سهم ایران خودرو و سایپا نیز به عنوان دو خودروساز بزرگ کشور از این میزان کاهش تولید به ترتیب 70 و 36 درصد بوده است.
بر همین اساس آمار تجمعی دو ماهه اول امسال نشان می‌دهد تولیدات ایران خودرو نسبت به مدت مشابه سال قبل با کاهش 70 درصدی همراه بوده است. تولید ایران خودرو در اردیبهشت ماه امسال هم 14 هزار و 362 دستگاه خودرو بوده که این رقم نسبت به تولیدات این شرکت در اردیبهشت سال گذشته 64.9 درصد کاهش را نشان می‌دهد.
گروه صنعتی سایپا نیز با تولید 15 هزار و 184 دستگاه خودرو در اردیبهشت امسال کاهش 38.5 درصدی را نسبت به سال گذشته تجربه کرد. تولیدات این گروه خودروسازی در دو ماهه اول امسال نسبت به مدت مشابه سال قبل نیز با کاهش 36 درصدی همراه بوده است.
اما پارس خودرو هم امسال اردیبهشت خوبی نداشته و با تولید تنها 5 هزار و468 دستگاه خودرو با افتی 73.3 درصدی نسبت به اردیبهشت سال گذشته دست و پنجه نرم می‌کند. میزان تولید پارس خودرو در اردیبهشت امسال در واقع یک چهارم تولید این شرکت در اردیبهشت سال گذشته است.
اما تدوام افت تولید خودروسازان نشان می‌دهد که خودروسازان طی این یک سال کوچک‌ترین پیشرفتی برای حفظ تولید نداشته‌اند و روند تولید همچنان کاهشی بوده است.
وضعیت تولید خودرو در حالی نشان از تضعیف بیش از پیش پیشرو‌ترین صنعت کشور بعد از نفت دارد که به نظر می‌رسد علاوه بر مشکلات داخلی تولید، مشکلی نظیر تشدید تحریم‌ها از سوی آمریکا کار را کمی سخت‌تر هم بکند؛ چرا که تحریم‌های جدید می‌تواند تهیه قطعات و مواد اولیه از خارج از کشور و نقل و انتقالات مالی را برای خودروسازان به مراتب دشوارتر از گذشته کند.
البته به نظر می‌رسد که دولت بر مشکلات خودروسازان برای تولید واقف باشد؛ چراکه اواخر خرداد سال گذشته، معاون اول رییس‌جمهور دولت دهم با آگاهی از مشکلات خودروسازان، مصوبه اعطای تسهیلات دو هزار میلیارد تومانی به خودروسازان را امضا کرد، اما با وجود آگاهی دولت از مشکلات تولید، این تسهیلات هرگز به خودروسازان کشورمان تعلق نگرفت. اما با بهتر نشدن اوضاع تولید، پیشنهاد اعطای تسهیلات بار دیگر مطرح شد، ولی این بار از سوی رییس سازمان گسترش و نوسازی صنایع ایران.
بر همین اساس اخیرا غلامرضا شافعی به دولت پیشنهاد کرده است که برای حل مشکلات تولید و نقدینگی خودروسازان، دو میلیارد دلار تسهیلات به آنها اعطا شود که تا کنون از عملی شدن این پیشنهاد نیز خبری نشده است، پیشنهادی که به عقیده خودروسازان می‌تواند نجات‌بخش صنعت خودرو باشد.
**افت تندر، رشد رانا
تندر-90 که در هر دو شرکت ایران خودرو و پارس خودرو به تولید می‌رسد، با افتی شدید در هر دو شرکت همراه بوده است تا اردیبهشت امسال برای این خودروی فرانسوی یادآور بهشت و آسایش نباشد. بر اساس آمار موجود، در ایران خودرو تنها 976 دستگاه تندر-90 به تولید رسیده است که نسبت به اردیبهشت سال گذشته کاهش 73.6 درصدی را نشان می‌دهد، اما پارس خودرو با تولید هزار و 340 دستگاهی تندر کمی از ایران خودرو جلوتر است و کاهشی 73 درصدی را تجربه کرده است. این میزان کاهش برای تندر-90 در حالی است که حالا این دو شرکت خودروساز تعهدات فراوانی برای تحویل این خودرو به مشتریان خود دارند.
اما تولید سمند که در ماه گذشته نیز تعریفی نداشت همچنان در سراشیبی کاهش است و نشانه‌ای از بهبود در آن مشاهده نمی‌شود. بر همین اساس ایران خودرو در واحد مرکزی خود در تهران جمعا هزار و 206 دستگاه انواع سمند تولید کرده است و سایت مازندران حتی یک دستگاه هم به تولید سمند اضافه نکرد. به این ترتیب سمند با رشد منفی 88.5 درصد همچنان رکورد دار افت تولید در ایران خودرو است. پژو 206 معمولی هم که مدتی است با تکنولوژی ایرانی به تولید می‌رسد افتی 52.7 درصدی نسبت به اردیبهشت سال گذشته داشته و تنها دو هزار و 826 دستگاه از آن به تولید رسیده است. پژو 405 هم در دو مدل انژکتوری و دوگانه‌سوز خود تنها دو هزار و 218 دستگاه تولید شده است که نشان از کاهشی 75.3 درصدی دارد.
پژو پارس اما خودرویی است که رشد صفر درصدی را نشان می‌دهد؛ چراکه این خودرو در اردیبهشت سال گذشته هیچ تولیدی نداشته و اردیبهشت امسال نیز تنها 889 دستگاه از این خودرو آن هم در مدل بنزینی به تولید رسیده است. پژو 207 آی هم خودرویی بود که اردیبهشت امسال را هم به خود ندید.
اما پدیده ایران‌خودرو در ماه گذشته رانا بود. ایران خودرو با تولید 930 دستگاه از این خودرو توانست رشد 3 هزارو775 درصدی را برای این خودرو به همراه بیاورد. البته این میزان رشد از آنجا حاصل شده است که رانا در اردیبهشت سال گذشته تنها 24 دستگاه به تولید رسید.
اما شاسی‌بلند لوکس ایران خودرو که در سایت خراسان مونتاژ می‌شود نیز تنها 121 دستگاه تولید شده است که این میزان تولید به معنای کاهش 64.3 درصدی این میهمان ژاپنی است.
**رشدی که از آن تیباست
اما سازنده پرتیراژترین خودروی کشور در حالی برای حفظ تولید خود در تلاش است که مشکلات تولید و افزایش قیمت خودرو، کمر پرتیراژترین خودروی کشور را هم خم کرده است.
بر همین اساس کل تولیدات پراید سایپا که در سایت مرکزی سایپا در تهران، سایپا کاشان و پارس خودرو به تولید می‌رسد 54.8 درصد کاهش داشته است. به این ترتیب پراید صبا و نسیم، در مدل‌های معمولی و دوگانه‌سوز خود با افتی فاحش مواجه بوده‌اند.
جمع کل تولید پراید در سه سایت تولیدی سایپا در اردیبهشت امسال 16 هزار و 595 دستگاه بوده این در حالی است که سال گذشته در همین مقطع زمانی، پرایدهای تولید شده در سایپا مرکزی به تنهایی 15 هزار و 709 دستگاه بوده است.
اما اولین خودروی ملی سایپا که در سایت کاشان این گروه خودروسازی به تولید می‌رسد در دومین ماه امسال هم توانست رشد خود را حفظ کند. تولید تیبا با تیراژ دو هزار و 525 دستگاهی در کاشان رشد تولید 48.4 درصدی را برای این خودرو به همراه داشته است.
**تولید 60 دستگاهی مگان
اما پارس خودرو نیز به عنوان زیر مجموعه سایپا از فشار مشکلات تولید در امان نمانده و در این شرکت نیز کاهش تولید چشمگیری مشاهده می‌شود، خصوصا که خودروهای تولید شده در این شرکت همگی مونتاژی و به واردات قطعه از خارج وابسته هستند. مگان، تندر-90 و تیانا از تولیدات این شرکت است که اصطلاحا خودروهای ارزبر نیز خوانده می شوند.
اما مگان که از پرطرفدارهای بازار است و از سویی پیش‌خریداران زیادی هم چشم‌به راه تحویل این خودرو هستند، توانست در اردیبهشت تولید خود را از صفر دستگاه در فروردین، به 60 دستگاه برساند. این خودرو در اردیبهشت سال گذشته هزار و 540 دستگاه تولید داشته و همین موضوع هم باعث افت 96.1 درصدی تولید این خودرو در اردیبهشت امسال است.
این میزان کاهش تولید در مگان در حالی است که بسیاری از متقاضیانی که در سال گذشته برای این خودرو ثبت نام کرده بودند، تا کنون موفق به دریافت خودروی خود نشده‌اند. این دسته مشتریان که تعداد آنها کم هم نیست در حالی دستشان از خودروی خود کوتاه است که به دلیل مشکلات تحویل یا افزایش قیمت این خودرو، قادر به انصراف دادن از پیش‌خرید خود هم نیستند.
به گفته یکی از افرادی که مهر ماه سال گذشته برای پیش‌خرید این خودرو ثبت‌نام کرده، نه تنها تا کنون خودرویی تحویل نگرفته است بلکه در صورت انصراف از تحویل خودر باید دو ماه منتظر دریافت پول خود باشد، اما دیگر خودروی لوکس پارس خودرو، تیانا که جایگزینی برای نیسان ماکسیما محسوب می‌شود نیز با افتی 20.5 درصدی همراه بوده که نتیجه تولید 132 دستگاهی این خودرو است.
با تمام این تفاسیر هرچند تولید خودروی سواری در اردیبهشت نسبت به فروردین کمی رشد داشته، ( تولید خودرو در فروردین 68.5 درصد افت داشت ) اما این میزان رشد هنوز قابل قبول نیست و در پس آن کاهش شدید تولید نهفته است، اما باید دید ضرب‌المثل سالی که نکوست از بهارش پیداست، امسال هم در مورد خودروسازان محقق می‌شود یا اقدام‌های دولت جدید برای صنعت خودرو می‌تواند این ضرب‌المثل را برای خودروسازان بی‌معنا کند؟
