علت وقوع زلزله و نحوه پیشگیری آن

صراط: برای یافتن پاسخ این سوال شاید لازم است به اعمال و رفتار خود بنگریم و ببینیم ائمه معصومین ما وقتی پیروانشان این سوال را از آنان می‌پرسیدند چه پاسخی می‌دادند.

در ادامه چند روایت از ائمه(ع) را در مورد علت وقوع زلزله و نحوه پیشگیری آن مرور می‌کنیم:

رسول خدا(ص) فرمودند: "در امت من زلزله‌ای رخ می‌دهد که در آن 10 هزار، 20 هزار، 30 هزار نفر نابود می‌شوند. (خداوند) آن را برای پرهیزکاران پند، برای مومنان رحمت، و برای کافران عذاب قرار می‌دهد1".

امام صادق (ع) فرمود: "ای مفضل! بیندیش ... اگر کسی گفت: چرا این زمین می‌لرزد؟ (در پاسخ) به او گفته شود: زلزله و مانند آن، پند و هشدارهایی است که مردم را تهدید می‌کند تا رعایت کنند و از گناهان دست بردارند2".

رسول خدا(ص) در جایی با بیان این‌که "هرگاه دعا اندک شود، بلا نازل گردد3" فرمودند: "از وقوع غرق یا دفن شدن و مسخ و زلزله چاره‌ای نیست! عرض کردند: ای رسول خدا! آیا در این امت؟ فرمود: آری، هنگامی که زنان خوانندگی کنند، و زنا را حلال شمارند، و ربا خورند، و شکار در حرم را حلال گردانند، و لباس ابریشم پوشند، و مردان به مردان و زنان به زنان بسنده کنند (هم جنس بازی کنند)4".

آن حضرت در جای دیگر می‌فرمایند: "هر گاه امت من ربا خورند، زلزله و ماه گرفتی رُخ دهد5".

رسول خدا(ص) همچنین فرمودند: "هرگاه پنج چیز در میان شما فاش شود، پنج چیز به شما راه یابد: هر گاه زنا در میان شما فاش شود، زلزله رخ دهد6".

در ادامه به دو روایت از پیامبر اکرم(ص) درباره همه گیر بودن عذاب الهی اشاره می‌کنیم: رسول خدا(ص): "هر گاه بنده پنهانی گناه کند، جز گنهکار را آسیب نرساند و هرگاه آشکارا آن را انجام دهد و مورد نکوهش قرار نگیرد، همه را آسیب رساند7".

"هرگاه مردم منکر را ببینند ولی آن را تغییر ندهند، نزدیک است که خداوند کیفرش را فراگیرشان کند8".

اما پیشوایان ما همانطور که علت را فرموده‌اند در پاسخ پیروان خود که برای پیشگیری از وقوع بلاها چه باید کرد نیز راه را نشان داده‌اند.

امام صادق (ع) فرمودند: "هر بنده‌ای پیش از آن که خداوند عزوجل بخواهد به خدا رو آورد، خداوند به او رو کند پیش از آن که او بخواهد و هر که به خدا پناه آورد، خدا او را حفظ کند، و خدا به هر که پیش از او رو کند و نگهش دارد برایش باکی نیست وقتی که آسمان بر زمین بیفتد یا چیزی بر زمینیان فرود آید و بلایی آنان را فراگیرد، او در حزب خدا از هر بلایی مصون بماند. مگر نه این است که خداوند عزوجل می‌فرماید: همانا پرهیزکاران در جایگاه امنی هستند9".

رسول خدا (ص) نیز قرائت سوره زلزال را سفارش کردند و در جایی فرمودند: " از قرائت آن ملول نشوید؛ زیرا کسی که در مستحباتش آن را قرائت نماید، خداوند عزوجل هرگز زلزله‌ای بدو نرساند و با آن و نیز با صاعقه و آفتی از آفات دنیا نمیرد تا این که به طور عادی بمیرد10".

امام صادق(ع) نیز می‌فرمایند: "هر کس از بلایی که به او می‌رسد بترسد و درباره دفع آن به دعا برخیزد خداوند هرگز آن بلا را بدو نشان ندهد11".

آخرین فرستاده الهی بر روی زمین حضرت محمد(ص) همچنین توصیه کردند: "هر آینه بلا به بنده نزدیک می‌گردد، آن گاه بنده از خدا عافیت می‌خواهد و خدا را یاد می‌کند و عافیت را حفظ می‌کند. و دعا و بلا تا روز رستاخیز با هم توافق دارند12".

و در پایان امام صادق (ع) می‌فرمایند: " به هر که زلزله برخورد کرد این دعا را بخواند: « ای خدایی که آسمان‌ها و زمین را نگاه می‌دارد تا نیفتد. و اگر بیفتد بعد از او هیچ کس آن‌ها را نگاه نمی‌دارد، اوست بردبار آمرزنده! بر محمد وخاندانش درود فرست و بدی را از ما بازدار؛ چرا که تو بر هر چیز توانایی13".

آن حضرت فرمودند: "هر که هنگام خواب آن را بخواند، خانه بر سراو فرو نریزد ان‌شاءالله".

منابع:

1- کنز العمال: ج 41 ص 567 ح 39615

2- میزان الحکمة: ج 1 ص 59

3- مستدرک الوسائل:ج 5 ص 179 ح 5616

4- مستدرک الوسائل: ج 6 ص 188 ح 6737)

5- کنز العمال: ج 14 ص 280 ح 38731

6- وسائل الشیعة (آل البیت): ج 9 ص 26 ح 11431

7- وسائل الشیعة (آل البیت): ج 9 ص 31 ح 11448

8- کنزالعمال: ج 3 ص 70 ح 5535

9- ثواب الأعمال: ص 129

10- بحارالانوار: ج56 ص 356